هنگام سونوگرافی فرد معمولاً روی تخت معاینه دراز می کشد. مقدار کمی ژل بر سطح پوست ناحیه مورد نظر مالیده می شود. این ژل مانع از ایجاد حباب های کوچک هوا بین دستگاه و بدن می شود. طی معاینه، یک تکنسین آموزش دیده و یا یک سونوگرافیست یک دستگاه ترانسفورماتور (مبدل امواج) را بر روی پوست فشار می دهد و آنرا بر سطح پوست حرکت می دهد. بر اساس قوانین صوت، ترانسفورماتور از فرستادن امواج صوتی (که با گوش انسان قابل تشخیص نیستند) و دریافت امواج فرستاده شده از انواع مورد نظر، وضعیت اندام را تشخیص می دهد.
وقتی سونوگرافیست امواج را از طریق ترانسفورماتور به بدن می فرستد، بافت اندام های شخص مانند استخوان ها و مایعات بدن امواج صوتی را منعکس می کنند که به ترانسفورماتور بر می گردد. سپس ترانسفورماتور این اطلاعات را به کامپیوتر می فرستد. کامپیوتر نیز بر اساس الگوهای به دست آمده تصاویر اندام را ثبت می کند.
اگرچه اکثراً سونوگرافی از روی پوست انجام می شود، اما در موارد خاصی لازم است که ترانسفورماتور به دورن بدن وارد شود (سونوگرافی تهاجمی). جهت انجام این نوع بررسی ها، ترانسفورماتور به یک دستگاه کاوشگر متصل می شود و از طریق مجرایی وارد بدن می شود.
برخی از این نوع سونوگرافی شامل موارد زیر است:
- اکوکاردیوگرام از راه مِری: در این روش کاوشکر از طریق مری وارد بدن می شود تا از قلب تصویربرداری کند. معمولاً در این روش از مسکن یا آرام بخش استفاده می شود.
- سونوگرافی از راه رکتوم: در این روش دستگاه از طریق رکتوم به بدن وارد می شود تا پروستات قابل تصویر برداری باشد.
- سونوگرافی از راه واژن: در این روش دستگاه از طریق واژن به بدن وارد می شود تا رحم و تخمدان ها قابل تصویر برداری باشد.
سونوگرافی معمولاً روشی بدون درد است. اگرچه ممکن است فرد کمی احساس ناراحتی کند. یا مثانه پر ممکن است کمی ناراحت کننده باشد. یک بررسی ساده سونوگرافی معمولاً بین 30 تا 60 دقیقه به طول می انجامد.
