سرطان کیسه صفرا‎

Gallbladder cancer



سرطان کیسه صفرا سرطانی است که در کیسه صفرا ایجاد می شود. کیسه صفرا یک اندام کوچک گلابی شکل در سمت راست شکم می باشد که در قسمت تحتانی کبد قرار دارد. کیسه صفرا، صفرا را در داخل خود ذخیره می کند. صفرا یک ماده مورد نیاز برای هضم و جذب می باشد که توسط کبد تولید می شود.

سرطان کیسه صفرا شیوع بالایی ندارد. اگر این سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود، احتمال درمان آن زیاد است. اما اغلب این سرطان در مراحل نهایی تشخیص داده می شود که پیش آگهی آن بسیار بد خواهد بود.

تشخیص سرطان کیسه صفرا به سختی صورت می گیرد زیرا این سرطان معمولاً علایم و نشانه های خاصی ندارد. همچنین طبیعت نسبتاً پنهان کیسه صفرا در بدن باعث می شود که سرطان کیسه صفرا بدون این که تشخیص داده شود، به راحتی در بدن پیشرفت کند.
 

علایم و نشانه های سرطان کیسه صفرا می تواند شامل موارد زیر باشد:
•    درد شکمی، به ویژه در قسمت بالا و راست شکم
•    نفخ شکم
•    احساس خارش
•    تب
•    کاهش اشتها
•    کاهش وزن ناخواسته
•    تهوع
•    زرد شدن پوست و سفیدی چشم ها (یرقان یا زردی)
 

 

 


علائم و نشانه های مرتبط

علت مشخصی برای سرطان کیسه صفرا وجود ندارد. پزشکان دریافتند که سرطان کیسه صفرا زمانی ایجاد می شود که  در DNA سلول های سالم کیسه صفرا، تغییر (موتاسیون یا جهش) رخ دهد. این تغییر باعث می شود که سلول ها به صورت کنترل نشده رشد کرده و تقسیم شوند و طول عمر طولانی تری نسبت به سلول های طبیعی داشته باشند. این تجمع سلول ها باعث تشکیل یک تومور می شوند که می تواند در کیسه صفرا رشد کند و به سایر قسمت های بدن نیز انتشار پیدا کند.

اغلب سرطان کیسه صفرا در سلول های غده ای که در لایه داخلی سطح کیسه صفرا قرار دارند ایجاد می شود. سرطان کیسه صفرایی که در این نوع سلول ها ایجاد می شود آدنوکارسینوما نامیده می شود. تشخیص این نوع سرطان کیسه صفرا بر اساس بررسی سلول های سرطانی در زیر میکروسکوپ صورت می گیرد.
 


عواملی که می توانند باعث افزایش خطر ابتلاء به سرطان کیسه صفرا شوند شامل موارد زیر هستند:


•    جنسیت. سرطان کیسه صفرا در زنان شایع تر از مردان است.


•    سن. با افزایش سن خطر ابتلاء به سرطان کیسه صفرا بیشتر می شود.


•    وزن. افراد چاق و دارای اضافه وزن، بیشتر در معرض خطر ابتلاء به سرطان کیسه صفرا قرار دارند.


•    سابقه سنگ کیسه صفرا. سرطان کیسه صفرا در کسانی که در گذشته سنگ کیسه صفرا داشته اند بیشتر رخ می دهد. اما حتی در این افراد نیز سرطان کیسه صفرا بسیار نادر است.


•   سایر بیماری های مربوط به کیسه صفرا. سایر بیماری های مربوط به کیسه صفرا که می توانند باعث افزایش خطر ابتلاء به سرطان کیسه صفرا شوند شامل کیسه صفرای کلسیفیه (پورسلین)، کیست کلدوک و عفونت مزمن کیسه صفرا هستند.
 


اگر علایم و نشانه هایی داشتید که منجر به نگرانی شما می شدند ابتدا به یک پزشک عمومی مراجعه کنید. اگر پزشک به وجود سرطان در کیسه صفرای شما مشکوک بود ممکن است شما را به متخصصین زیر ارجاع دهد:
•    پزشک متخصص گوارش (گاستروانترولوژیست)
•    جراح کبد و کیسه صفرا
•    پزشک متخصص سرطان (آنکولوژیست)

 

به دلیل این که زمان ملاقات شما با پزشک کوتاه است و نیز به دلیل اینکه اغلب در این ویزیت در مورد زمینه های مختلفی صحبت می شود بهتر است شما برای این ملاقات از قبل آماده باشید. در اینجا اطلاعاتی در اختیارتان قرار می گیرد که به شما کمک می کند برای ملاقات با پزشک آماده شوید و نیز انتظاراتی که شما باید از پزشک خود داشته باشید ارائه می شود.

 

شما چه اقداماتی می توانید انجام دهید
•    قبل از ملاقات با پزشک از تمام محدودیت ها در مورد بیماری خود آگاه باشید. زمانی که با پزشک ملاقات می کنید از مواردی که باید از پزشکتان سؤال کنید اطمینان داشته باشید مانند محدودیت هایی که باید در رژیم غذایی خود ایجاد کنید.
•    تمام علایمی را که داشته اید یادداشت نمایید. این موارد حتی می تواند شامل علایمی باشد که به علت مراجعه شما به پزشک مربوط نباشد.
•    اطلاعات شخصی مهم خود را یاداشت نمایید. این اطلاعات باید شامل هر گونه استرس شدید یا تغییرات اخیر مهم در زندگیتان باشد.
•    لیستی از تمام داروهایی را که مصرف می کنید تهیه کنید. این لیست حتی باید شامل ویتامین ها یا مواد معدنی باشد که مصرف می کنید.
•    با یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات به خاطر سپردن همه اطلاعاتی که پزشک در اختیار شما قرار می دهد مشکل است. فردی که همراه شما بوده است ممکن است مواردی را که شما فراموش کرده اید به یاد داشته باشد.
•    سؤالات خود را یادداشت نمایید. سؤالاتی را که می خواهید از پزشک خود بپرسید یادداشت کنید.

 

سوالاتی که می توانید از پزشک بپرسید

زمان شما در ملاقات با پزشک محدود می باشد، بنابراین تهیه یک لیست از قبل می تواند به شما کمک کند که بهترین استفاده را از زمان ببرید. به لیست پرسش های شما از مهم ترین سؤال تا کم اهمیت ترین آنها با توجه به زمان پاسخ داده می شود. در مورد سرطان کیسه صفرا برخی سؤالات اصلی که لازم است از پزشک خود بپرسید شامل موارد زیر است:


•    سرطان کیسه صفرای من در چه مرحله ای قرار دارد؟
•    آیا امکان دارد که گزارش پاتولوژی را برای من توضیح دهید؟ آیا من می توانم گزارش پاتولوژی خود را داشته باشم؟
•    آیا لازم است من آزمایشی انجام دهم؟
•    چه درمان هایی برای سرطان کیسه صفرا موجود هست؟
•    هرکدام از این روش های درمانی این بیماری چه مزایا و معایبی دارند؟
•    آیا از نظر شما یکی از این روش ها به روش های دیگر برتری دارد؟
•    آیا نیازی هست من به پزشک متخصص دیگری نیز مراجعه کنم؟ هزینه این ویزیت برای من چقدر خواهد بود؟ آیا بیمه این هزینه را پرداخت خواهد کرد؟
•    آیا بروشور یا مطلب دیگری در این مورد دارید که به من بدهید؟ چه وب سایتی را در این مورد به من پیشنهاد می کنید؟

 

علاوه بر پرسش هایی که آماده کرده اید تا از پزشک خود سؤال کنید؛ در زمان ملاقات با پزشک اگر موردی را متوجه نشدید می توانید از پزشک خود سؤال کنید.

 

چه انتظاراتی می توانید از پزشک خود داشته باشید

پزشک شما ممکن است سؤالاتی را از شما بپرسد. برای پاسخگویی به آنها آماده باشید تا زمان بیشتری برای پرسش های خود داشته باشید. پزشک شما ممکن است سؤالات زیر را بپرسد:


•    چه زمانی علایم شما برای اولین بار شروع شد؟
•    آیا به طور مداوم علایم را دارید یا علایمتان تنها گاهی اوقات بروز می کند؟
•    شدت علایمتان چقدر است؟
•    چه چیزهایی علایمتان را کاهش می دهد و بهتر می کند؟
•    چه چیزهایی علایمتان را تشدید می کند و بدتر می کند؟
 


اگر علایم و نشانه هایی داشتید که منجر به نگرانی شما می شود، به پزشک مراجعه کنید.


روش های تشخیصی:

آزمایش ها و روش هایی که برای تشخیص سرطان کیسه صفرا به کار برده می شوند شامل موارد زیر هستند:
•    آزمایشات خون. آزمایشات خون برای بررسی عملکرد کبدی می تواند به پزشک شما در تشخیص علت علایم و نشانه های شما کمک کند.
•    روش های تصویربرداری از کیسه صفرا. این روش های تصویربردای شامل سونوگرافی، سی تی اسکن و MRI هستند.

 

تعیین شدت و مرحله سرطان کیسه صفرا

زمانی که پزشک سرطان کیسه صفرا را در بیمار تشخیص می دهد، مرحله بعد تعیین شدت و مرحله سرطان خواهد بود. شدت و مرحله سرطان می تواند در تعیین پیش آگهی بیماری و گزینه های درمانی برای بیمار مفید باشد. آزمایش ها و روش هایی که برای تعیین مراحل سرطان کیسه صفرا به کار برده می شوند شامل موارد زیر هستند:


•    جراحی اکتشافی. پزشک ممکن است برای بررسی شکم بیمار انجام جراحی را پیشنهاد کند تا با مشاهده نشانه ها میزان گسترش سرطان کیسه صفرا را مشخص کند. در نوعی روش جراحی که لاپاراسکوپی نامیده می شود، جراح یک برش کوچک در شکم بیمار ایجاد می کند و یک دوربین باریک را از طریق آن وارد شکم می کند. این دوربین به جراح این امکان را می دهد که اندام های اطراف کیسه صفرا را از نظر وجود نشانه های گسترش سرطان در آنها مورد بررسی قرار دهد.


•    آزمایش ها برای بررسی مجراهای صفراوی. پزشک ممکن است استفاده از روش هایی را پیشنهاد کند که در آنها مواد رنگی به داخل مجراهای صفراوی تزریق می شود. سپس با استفاده از روش های تصویربرداری حرکت این ماده در داخل مجاری ثبت می شود. این روش ها می توانند وجود انسداد در مجاری صفراوی را نشان دهند. این روش ها شامل کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپیک، کلانژیوگرافی با رزونانس مغناتیسی و کلانژیوگرافی ترانس هپاتیک پوستی می باشند.


•    سایر روش های تصویربرداری. برای بیماران مبتلا به سرطان کیسه صفرا اسکن های مختلفی صورت می گیرد تا مشخص شود که سرطان در بدن آنها متاستاز داده است یا فقط کیسه صفرا را درگیر کرده است. بر حسب وضعیت بیمار روش هایی که برای اسکن استفاده می شود متفاوت خواهد بود. روش های تصویربرداری متداولی که برای این کار استفاده می شود شامل سی تی اسکن قفسه سینه و شکم، سونوگرافی و MRI کبد و توموگرافی انتشار پوزیتیرون می باشند.

 

مراحل سرطان کیسه صفرا

مراحل سرطان کیسه صفرا عبارتند از:
•    مرحله یک (Stage I). در این مرحله، سرطان کیسه صفرا به لایه داخلی کیسه صفرا محدود می شود.


•    مرحله دو (Stage II). در این مرحله، سرطان کیسه صفرا به لایه خارجی کیسه صفرا نیز گسترش پیدا می کند و ممکن است به خارج از کیسه صفرا نیز گسترش داشته باشد.


•    مرحله سه (Stage III). در این مرحله، سرطان کیسه صفرا به یک یا بیش از یک اندام از اندام های مجاور کیسه صفرا مانند کبد، روده باریک یا معده گسترش پیدا کرده است. همچنین در این مرحله سرطان ممکن است به گره های لنفاوی مجاور نیز گسترش پیدا کرده باشد.


•    مرحله چهار (Stage IV). در این مرحله که شامل مراحل پایانی سرطان کیسه صفرا می باشد تومور بزرگ کیسه صفرا به چندین اندام از اندام های مجاور کیسه صفرا گسترش پیدا می کند و تومورها با اندازه های مختلف می توانند در اندام های دورتر بدن نیز منتشر شوند.

 

روش های درمانی:

روش های درمانی برای درمان سرطان کیسه صفرا با توجه مرحله سرطان بیمار، وضعیت سلامت عمومی وی و تمایلات خود بیمار می تواند متفاوت باشد. هدف اولیه درمان، حذف سرطان کیسه صفرا است اما زمانی که این مورد امکان پذیر نباشد، سایر درمان ها می توانند برای کنترل سرعت پیشرفت بیماری و حفظ راحتی بیمار به کار برده شوند.

 

جراحی برای مرحله اول سرطان کیسه صفرا

اگر بیمار در مرحله اول سرطان کیسه صفرا باشد، جراحی می تواند برای وی مفید واقع شود. انواع کاربردهای جراحی برای این بیماری شامل موارد زیر هستند:


•    جراحی برای برداشت کیسه صفرا. سرطان کیسه صفرا در مراحل اولیه که تنها محدود به خود کیسه صفرا می باشد با یک عمل جراحی که در آن کیسه صفرا برداشته می شود قابل درمان است.


•    جراحی برای برداشت کیسه صفرا و بخشی از کبد. سرطان کیسه صفرا که از کیسه صفرا عبور کرده و به کبد نیز گسترش پیدا کرده است، معمولاً با جراحی برای برداشت کیسه صفرا و بخشی از کبد و مجاری صفراوی که در مجاورت کیسه صفرا قرار دارند درمان می شود.

 

تاکنون مشخص نشده است که آیا استفاده از درمان های اضافی پس از انجام جراحی های موفق می تواند در کاهش احتمال بازگشت مجدد سرطان مؤثر باشد یا خیر. برخی مطالعاتی به اثرات مفید این درمان های پس از جراحی پی برده اند. بنابراین در اغلب موارد، پزشک ممکن است انجام شیمی درمانی، رادیوتراپی یا هردو را پس از جراحی به بیمار توصیه کند. برای تصمیم گیری در خصوص استفاده از این روش های درمانی، در مورد مزایا و معایب این روش ها با پزشک خود صحبت کنید.

 

درمان ها برای مراحل آخر سرطان کیسه صفرا

برای سرطان کیسه صفرایی که به سایر قسمت های بدن نیز گسترش پیدا کرده است، روش جراحی نمی تواند مفید باشد. در این موارد پزشکان از درمان هایی برای کاهش علایم و نشانه های سرطان در بیماران و احساس راحتی بیشتر در آنها استفاده می کنند. این روش های درمانی شامل موارد زیر هستند:


•    شیمی درمانی. شیمی درمانی روشی است که در آن از داروهای شیمیایی برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می شود.


•    پرتودرمانی. در این روش از انرژی اشعه های قوی مانند اشعه ایکس برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می شود.


•    کارآزمایی های بالینی. در این روش از داروهای جدید یا آزمایشی برای درمان سرطان کیسه صفرا استفاده می شود. در خصوص شرکت در این مطالعات با پزشک خود مشورت نمایید.

 

روش های درمانی برای رفع انسداد مجاری صفراوی

در مراحل پیشرفته سرطان کیسه صفرا ممکن است انسداد مجاری صفراوی رخ دهد که می تواند منجر به عوارض و بیماری های بعدی گردد. روش های درمانی برای رفع انسداد مجاری صفراوی در این مورد می توانند مفید باشند. به عنوان مثال، جراح ها می توانند یک لوله فلزی توخالی (استنت) را در مجاری صفراوی قرار دهند تا مجاری را باز نگه دارد یا از طریق جراحی، مجاری صفراوی جدیدی در اطراف ناحیه مسدود شده تشکیل شود (بای پس صفرای).

 

 


روش های تشخیصی و درمانی

ابتلاء به هر نوع بیماری خطرناک می تواند برای بیمار نگران کننده باشد و سازگاری با سرطان کیسه صفرا کار مشکلی است زیرا این بیماری معمولاً پیش آگهی بدی دارد. برای سازگاری بهتر با بیماری رعایت نکات زیر می تواند مفید باشد:


•    سؤالات خود را در مورد سرطان کیسه صفرا بپرسید. سؤلات خود را در مورد سرطان کیسه صفرا یادداشت نمایید و این سؤالات را در ویزیت بعدی خود از پزشکتان بپرسید. همچنین از پزشکتان بخواهید که منابع دیگری را به شما معرفی کند تا اطلاعات بیشتری را در این زمینه کسب نمایید. آگاهی بیشتر در مورد سرطان کیسه صفرا و درمان های آن می تواند به شما کمک کند.


•    با دوستان و اعضای خانواده خود رابطه نزدیکی برقرار نمایید. تشخیص سرطان در مورد شما می تواند برای دوستان و اعضای خانواده شما ناراحت کننده باشد اما سعی کنید در زندگیتان آنها را در کنار خود داشته باشید. فکر کنید که چه فعالیت ها یا سرگرمی هایی می تواند برای شما مفید باشد. به عنوان مثال اگر شما مدت زیادی در بیمارستان بستری بوده اید، رانندگی یا قدم زدن با دوستان یا خانواده ممکن است انخاب مناسبی باشد.


•    یک هم صحبت داشته باشید. می توانید با فردی که تجربه یک بیماری خطرناک را داشته است صحبت کنید. همچنین می توانید با یک مشاور یا روانشناس صحبت کنید.


•    تمایلات خود را یادداشت نمایید. مطمئن شوید که در تمام مراحل درمان خود تمایلات شما در نظر گرفته شده است. سعی کنید در تمام مراحل درمان بیماری خود مؤثر باشید.