روش های تشخیصی:
یکی از اهداف مهم و اصلی پزشک در بررسی برجستگی ها و یا ندول های گردن، نفی وجود سرطان است. البته پزشک باید از عملکرد صحیح تیروئید نیز مطلع شود که آزمایشات آن عبارتند از:
• معاینات بالینی: احتمالاً از شما خواسته می شود که در زمان معاینه تیروئید توسط پزشک، بزاق خود را قورت دهید چرا که ندول های غده تیروئید طی بلع به سمت بالا و پایین حرکت می کنند.
• تست های عملکرد تیروئید: تست هایی که سطح تیروکسین و تری یدوتیرونین (هورمون های مترشحه از غده تیروئید) و نیز هورمون تحریک کننده تیروئید یا TSH (هورمون مترشحه از غده هیپوفیز) را در خون اندازه می گیرند. این تست ها می توانند نشان دهند آیا غده تیروئید شما تیروکسین را به مقدار زیاد (پرکاری تیروئید) و یا به مقدار کمی (کم کاری تیروئید) ترشح می کند.
• التراسونوگرافی: این تکنیک تصویر برداری برای ایجاد تصویر از امواج صوتی با فرکانس بالا به جای تابش اشعه استفاده می کند. این روش بهترین اطلاعات را دربارۀ شکل و ساختار ندول ها فراهم می کند و ممکن است برای تمایز کیست از ندول های مایع، برای تعیین وجود ندول های چندتایی و نیز به عنوان راهنما برای بیوپسی مکشی سوزنی ظریف بکار رود.
• نمونه برداری مکشی (آسپیراسیون) سوزنی ظریف (FNA): معمولاً ندول ها برای حصول اطمینان از عدم وجود سرطان، تحت بیوپسی (نمونه برداری) قرار می گیرند. نمونه برداری FNA به تمایز بین ندول های خوش خیم و بدخیم کمک می کند. در این پروسه، پزشک یک سوزن ظریف را وارد ندول کرده و نمونه ای از سلول ها را بر می دارد. این روند که در مطب پزشک انجام می شود، حدود 20 دقیقه زمان می برد و خطرات کمی دارد. گاهی پزشک از التراسوند به عنوان راهنما برای محل قرار گیری سوزن استفاده می کند. سپس نمونه برداشته شده به آزمایشگاه فرستاده می شود تا در زیر میکروسکوپ تحت بررسی قرار گیرد.
• اسکن تیروئید: در برخی موارد، ممکن است پزشک برای ارزیابی بهتر ندول ها انجام اسکن تیروئید را توصیه کند. طی این آزمایش، ایزوتوپی از ید رادیواکتیو را وارد ورید بازوی شما می کند. سپس شما روی میزی دراز می کشید و تصاویری از تیروئید توسط دوربین مخصوصی بر روی صفحه مانیتور ایجاد می شود.
ندول هایی که هورمون های تیروئیدی زیادی را تولید می کنند (ندول گرم نامیده می شوند) در اسکن به صورت رو به بالا نشان داده می شوند چون نسبت به بافت های نرمال تیروئیدی، مقدار بیشتری از ایزوتوپ را برمی دارند. ندول های سرد فاقد عملکرد بوده و به صورت یک نقص یا حفره در اسکن دیده می شوند. تقربیاً همیشه ندول های گرم غیر سرطانی هستند اما برخی ندول های سرد سرطانی می شوند. نقطه ضعف اسکن تیروئید آنست که قادر به تمایز بین ندول های سرد خوش خیم و بدخیم نیست.
مدت اسکن تیروئید متفاوت است و به مدت زمانی که ایزوتوپ به غده تیروئید می رسد، بستگی دارد. ممکن است شما در گردن خود احساس ناراحتی کنید چرا که در زمان اسکن، گردن به عقب کشیده می شود و تحت مواجهه با مقدار اندکی اشعه قرار می گیرید.
روش های درمانی:
درمان به نوع ندول های تیروئید بستگی دارد.
درمان ندول های خوش خیم
اگر ندول های تیروئید سرطانی نیستند، چندین گزینه برای درمان وجود دارد:
• هوشیارانه منتظر باشید. اگر بیوپسی نشان داد که ندول های تیروئید خوش خیم هستند، ممکن است پزشک پیشنهاد کند که شرایط را به طور ساده پایش کنید که معمولاً به این معنی است که در فواصل زمانی منظم، معاینات بالینی و تست های عملکرد تیروئید انجام دهید. اگر ندول های شما رشد کرده و بزرگتر شوند باید مجدداً بیوپسی انجام دهید. اگر ندول های خوش خیم تیروئید بدون تغییر بمانند، ممکن است دیگر هیچ گاه نیاز به درمان نداشته باشید.
• جراحی. گاهی ندول های خوش خیم، نیازمند جراحی هستند به ویژه اگر به حدی بزرگ شده باشد که تنفس و یا بلع را با مشکل مواجه کند. همچنین جراحی برای افرادی که گواتر مولتی ندولار دارند، به ویژه اگر گواتر مسیر تنفس، مری یا عروق خونی را تنگ کرده باشد نیز در نظر گرفته می شود. ندول هایی که طی بیوپسی با عنوان مبهم یا مشکوک تشخیص داده می شوند هم نیاز به برداشت از طریق جراحی دارند و می توانند برای نشانه سرطان مورد بررسی قرار گیرند.
درمان ندول هایی که منجر به هیپرتیروئیدیسم می شوند
اگر ندول تیروئید هورمون های تیروئیدی تولید کند منجر به افزایش سطح تولید نرمال هورمون های غده تیروئید خواهد شد و ممکن است پزشک درمان هایی برای هیپرتیروئیدیسم پیشنهاد نماید، از جمله:
• ید رادیواکتیو. معمولاً پزشکان از ید رادیواکتیو برای درمان آدنومای پرکاری تیروئید یا گواتر مولتی ندولار استفاده می کنند. ید رادیو اکتیو به صورت کپسول یا در فرم مایع تجویز شده و توسط غده تیروئید برداشته شده و طی 3-2 ماه منجر به کوچک شدن ندول ها و فروکش کردن علائم پرکاری تیروئید می شود.
• جراحی. اگر درمان با ید رادیو اکتیو یا داروهای ضد تیروئیدی مد نظر نباشد، ممکن است کاندیدای عمل جراحی برای برداشت غده تیروئید باشید. جراحی نیز خطرات جدی را به دنبال دارد که باید آنها را با پزشک خود مطرح نمایید.
درمان ندول های سرطانی
معمولاً درمان ندول هایی که سرطانی هستند مستلزم جراحی است.
درمانِ معمول ندول های بدخیم، برداشت ندول و نیز بخش اعظمی از بافت تیروئیدی توسط جراحی است که تیروئیدکتومی نیمه کامل نامیده می شود. خطرات جراحی تیروئید شامل آسیب اعصاب مجاور که تارهای صوتی (اعصاب حنجره ای) را کنترل می کند و نیز آسیب غدد پاراتیروئیدی (4 غده کوچک که در پشت غده تیروئید قرار گرفته و سطح کلسیم خون را کنترل می کند) می باشد.
پس از تیروئیدکتومی لازم است تا پایان عمر برای تأمین مقادیر نرمال هورمون های تیروئیدی بدن، تحت درمان با لووتیروکسین باشید.
روش های تشخیصی و درمانی