اگر پزشک به مشکلاتی در زمینه دریچه ها، بطن های قلب و یا توانایی قلب در پمپاژ خون مشکوک شود، ممکن است انجام اکوکاردیوگرام را توصیه کند. همچنین اکوکاردیوگرام می تواند برای تشخیص نقایص قلبی مادرزادی در نوزادان مورد استفاده قرار گیرد. بسته به اطلاعات مورد نیاز پزشک، شما یکی از این انواع اکوکاردیوگرام را انجام خواهید داد:

•    اکوکاردیوگرام ترانس توراسیک. این نوع از اکوکاردیوگرام استاندارد و غیر تهاجمی است. متخصص سونوگرافی ژل مخصوصی را روی قفسه سینه مالیده و سپس وسیله ای بنام مبدل را محکم روی پوست شما می کشد تا امواج فراصوت از قفسه سینه عبور کرده و به قلب شما برسد. این مبدل بازتاب امواج صوتی که توسط قلب شما تولید می شود را ثبت می کند. کامپیوتر این انعکاس ها را به تصاویر قابل مشاهده بر روی مانیتور تبدیل می کند. اگر ریه یا دنده ها مانع مشاهده تصویر شوند، مقدار ناچیزی رنگ به داخل عروق تزریق می شود که شفافیت تصاویر را بالا می برد.

•    اکوکاردیوگرام از راه مری. اگر با اکوکاردیوگرام استاندارد دریافت تصویر واضح از قلب مشکل باشد پزشک اکوکاردیوگرام از را مری را پیشنهاد می کند. در این روش یک لوله منعطف حاوی مبدل از راه گلو به داخل مری هدایت می شود و دهان و مری را به هم متصل می کند. از این راه مبدل می تواند تصاویر دقیق تری را کسب کند. برای این عمل احتمالاً گلو بی حس می شود و داروهایی برای کمک به شل شدن شما در حین اکوکاردیوگرافی داده می شود.

•    اکوکاردیوگرام داپلر. زمانی که امواج صوتی از سلول های خونی عبور می کند و از طریق قلب و عروق حرکت می کند، دچار تغییر فرکانس می شود. این تغییرات (سیگنال های داپلر) می تواند به پزشک کمک کند تا سرعت و مسیر جریان خون در قلب را اندازه بگیرد. تکنیک های داپلر در اکثر اکوکاردیوگرام های ترانس توراسیک و اکوکاردیوگرام های از راه مری مورد استفاده قرار می گیرند و می توانند مشکلات جریان خون و فشار خون در شریان های قلبی را بررسی می کنند، که امواج فراصوت قدیمی قادر به تشخیص نبودند. گاهی، جریان خون نشان داده شده بر روی مانیتور، به صورت رنگی نمایش داده می شود تا به تشخیص مشکل کمک کند (جریان رنگی اکوکاردیوگرام).

•    اکوکاردیوگرام فشاری. برخی مشکلات قلبی به ویژه مواردی که شریان های کرونر تغذیه کننده عضلات قلب را درگیر می کند، تنها در طی فعالیت های بدنی بروز می کند. برای اکوکاردیوگرام استرسی یا فشاری، تصاویر فراصوت از قلب پیش از راه رفتن بر روی تردمیل و بلافاصله پس از آن گرفته می شود. اگر شما قادر به فعالیت نباشید، ممکن است دارویی به شما تزریق شود که سبب می شود قلب شما به همان سختی هنگام فعالیت کار کند.

• آنژین (Angina)‎
• بیماری عروق کرونر (Coronary artery disease)‎
• فشارخون پایین (Low blood pressure)‎
• آریتمی قلبی (Heart arrhythmia)‎
• سکته مغزی (stroke)‎
• تب مالت (بروسلوزیس) (Brucellosis)‎
• نقص مادرزادی قلب در کودکان (Congenital heart defects in children)‎
• بیماری قلبی (Heart disease)‎
• میوکاردیت (التهاب عضله قلب) (Myocarditis)‎
• مجرای شریانی باز (Patent ductus arteriosus (PDA))‎
• قفسه سینه قیفی شکل (Pectus excavatum)‎
• باز ماندن دریچه بیضی قلب (Patent foramen ovale)‎
• آنوریسم آئورت صدری (Thoracic aortic aneurysm)‎
• پریکاردیت (Pericarditis)‎
• فیبروز ریه (Pulmonary fibrosis)‎
• افیوژن پریکارد قلب (Pericardial effusion)‎
• ایسکمی میوکارد (Myocardial ischemia)‎

•    عوارض اکوکاردیوگرام استاندارد ترانس توراسیک اندک است. ممکن است دچار احساس ناراحتی مشابه فشار یک باند چسبنده در زمانی باشد که طی انجام اکوکاردیوگرافی تکنسین الکترودها را روی قفسه سینه قرار می دهد.

•    اگر اکوکاردیوگرام از راه مری انجام می دهید، ممکن است تا چند ساعت بعد، در گلوی خود احساس ناراحتی کنید. به ندرت هم پیش می آید که لوله گلوی شما را زخم کند. سطح اکسیژن در طول انجام تست بررسی می شود تا دچار مشکل تنفسی ناشی از داروهای بی حسی نشوید.

•    طی اکوکاردیوگرام استرسی (و نه اکوکاردیوگرام به تنهایی) فعالیت یا داروها می توانند به طور موقت سبب ضربان قلب نامنظم شوند.

اکوکاردیوگرام می تواند در مطب پزشک یا در بیمارستان انجام شود. شما بر روی تخت یا میز معاینه دراز می کشید و تکنسین چسب هایی (الکترود) را روی بدن شما قرار می دهد که به تشخیص و هدایت جریان الکتریکی قلب کمک می کند. اگر اکوکاردیوگرام از راه مری دارید، با استفاده از اسپری یا ژل گلوی شما بی حس می شود. احتمالاً برای ریلکس شدن بدن به شما خواب آور تزریق می شود. طی اکوکاردیوگرام، تکنسین برای مشاهده بهتر تصاویر، نور فضا را کم می کند. در هنگام انجام تست، صدایی شبیه "هوووووش" به گوش می رسد که نشان می دهد دستگاه در حال ثبت جریان خون از قلب شماست.

بیشتر اکوکاردیوگرام ها در کمتر از یک ساعت گرفته می شوند، اما زمان بندی آن به شرایط شما بستگی دارد. طی انجام اکوکاردیوگرام ترانس توراسیک از شما خواسته می شود که در یک لوله تنفس کنید یا به سمت چپ بخوابید. گاهی مبدل باید خیلی محکم روی قفسه سینه کشیده شود. این امر می تواند ناراحت کننده باشد، اما به تکنسین کمک می کند که تصاویر بهتری از قلب تولید کند.
پس از انجام تست

اگر اکوکاردیوگرام شما نرمال بود، نیازی به تست مجدد نیست. اگر نتایج نگران کننده بود، برای تست های بیشتر به متخصص قلب (کاردیولوژیست) ارجاع داده می شوید. درمان به نتایج تست و علائم و نشانه های شما بستگی دارد. پس از چند ماه لازم است مجدداً اکوکاردیوگرام یا سایر تست های تشخیصی مثل CT اسکن و یا آنژیوگرام کرونر تکرار شود.
 

هیچ آمادگی خاصی برای اکوکاردیوگرام استاندارد ترانس توراسیک نیاز نیست. اگر اکوکاردیوگرام از راه مری یا اکوکاردیوگرام استرسی داشته باشید، پزشک از شما می خواهد که از چند ساعت قبل چیزی میل نکنید. اگر برای انجام اکوکاردیوگرام استرسی نیاز به راه رفتن بر روی تردمیل باشد، کفش راحت بپوشید. اگر اکوکاردیوگرام از راه مری دارید، احتمالاً بخاطر داروهای بی حسی تا چند ساعت بعد قادر به رانندگی نخواهید بود. پیش از انجام اکوکاردیوگرام از راه مری از پیش برای برگشت به منزل برنامه ریزی کنید.

پزشک دریچه ها و بطن های سالم قلب و نیز ضربان نرمال را بازبینی می کند. اطلاعات حاصل از اکوکاردیوگرام می تواند نشان دهنده این موارد باشد:

•    اندازه قلب. دریچه های آسیب دیده یا ضعیف شده قلب، پرفشاری خون یا سایر بیماری ها می تواند منجر به بزرگ شدن بطن های قلب شود. پزشک می تواند اکوکاردیوگرام را برای ارزیابی نیاز به درمان یا پایش اثر درمان استفاده کند.

•    شدت پمپاژ. اکوکاردیوگرام می تواند در تعیین شدت پمپاژ خون توسط قلب به پزشک کمک کند. اندازه گیری های خاص می تواند شامل درصد خون پمپ شده از بطن پر از خون در هر ضربان قلب (کسر تخلیه) و یا حجمی از خون که در یک دقیقه از قلب پمپ می شود (برون ده قلبی) باشد. اگر قلب خون کافی برای تأمین نیازهای بدن پمپ نمی کند، باید نارسایی قلبی مد نظر باشد.

•    آسیب عضلات قلب. طی اکوکاردیوگرام پزشک می تواند تعیین کند آیا تمام بخش های دیواره قلب به طور نرمال در عمل پمپاژ خون مشارکت دارند یا خیر؟ بخش هایی که به طور ضعیفی حرکت می کنند ممکن است در طی حمله قلبی یا بخاطر کاهش اکسیژن رسانی، آسیب دیده باشند. این امر نشان دهنده بیماری شریان کرونر یا شرایط مختلف دیگری است.

•    مشکلات دریچه ای. اکوکاردیوگرام نشان می دهد که چگونه دریچه های قلبی در زمان ضربان قلب، حرکت می کنند. پزشک می تواند تعیین کند آیا دریچه های قلب برای جریان کافی خون باز هستند یا بسته و یا از انتشار خون بطور کامل جلوگیری می کنند. الگوی غیرطبیعی جریان خون و شرایط خاص مثل گرفتگی دریچه های قلب (زمانی که دریچه های آئورتی قلب باریک شده اند) نیز می تواند تشخیص داده شود.

•    نقص قلبی. بسیار از نقایص قلبی می تواند با اکوکاردیوگرام تشخیص داده شود، از جمله: مشکلات بطن ها، ارتباط ناهنجار بین قلب و عروق بزرگ خون و نقایص قلب پیچیده مادرزادی. اکوکاردیوگرام در پیش از تولد می تواند برای پایش تکامل قلب جنین مورد استفاده قرار گیرد.