نقص مادرزادی قلب معمولاً بلافاصله پس از تولد یا طی چند ماه اول زندگی مشخص می شود. علائم و نشانه ها این بیمار عبارتند از:
•    رنگ پوست خاکستری یا آبی (سیانوز)
•    تنفس سریع
•    گشاد شدن سوراخ های بینی
•    صدای خرخر هنگام تنفس
•    تورم پاها، شکم یا اطراف چشم ها
•    تنگی نفس هنگام غذا خوردن که منجر به وزن گیری نامناسب در کودک می باشد.

نقص مادرزادی قلب خفیف ممکن است تا دوران کودکی تشخیص داده نشود، زیرا کودک ممکن است هیچ گونه علائمی نداشته باشد. علائم بیماری در کودکان بزرگتر عبارتند از:
•    تنگی نفس در هنگام ورزش یا فعالیت
•    خستگی سریع در هنگام ورزش یا فعالیت
•    تورم در دست ها، مچ پا یا پاها

• تورم پا (Leg swelling)‎
• تنگی نفس (Dyspnea)‎

قلب به 4 حفره توخالی (دو حفره در سمت راست و دو حفره در سمت چپ) تقسیم می شود. قلب به منظور هدایت خون در سراسر بدن از دو حفره چپ و راست خود به منظور انجام وظایف مختلف استفاده می کند. سمت راست قلب خون را از طریق شریان ریوی به سمت ریه ها هدایت می کنند. در ریه ها، خون اکسیژن دریافت کرده و سپس از طریق ورید ریوی به سمت چپ قلب بازمی گردد. سمت چپ قلب خون را از طریق آئورت به سایر نقاط بدن می فرستد.

چگونه نقص قلبی ایجاد می شود

در طول 6 هفته اول بارداری، قلب شروع به شکل گیری و تپش می کند. قسمت عمده رگ های خونی نیز که در انتقال خون در بدن نقش دارند در طی این دوره زمانی مهم تشکیل می شوند. در این زمان است که نقص قلب ممکن است ایجاد شود. محققان علل بروز اغلب این نقایص را به درستی نمی دانند، اما معتقدند که ژنتیک، شرایط پزشکی خاص، برخی داروها و عومل محیطی مانند سیگار کشیدن در این زمینه نقش دارند.

انواع نقایص قلبی

انواع مختلف نقص مادرزادی قلب وجود دارد که مهم ترین آن ها عبارتند از:
•    سوراخ در قلب. سوراخ می تواند در دیواره های بین حفره های قلب یا بین رگ های بزرگ خونی که از قلب خارج می شوند، تشکیل شود. این سوراخ ها سبب می شوند که خون حاوی اکسیژن و خونی که مقدار کمی اکسیژن دارد، با یکدیگر مخلوط شوند. اگر سوراخ بزرگ باشد و مقدار زیادی خون با یکدیگر مخلوط شود، خونی که در بدن کودک منتقل می شود به اندازه طبیعی حاوی اکسیژن نخواهد بود. عدم وجود اکسیژن کافی می تواند سبب شود که پوست یا ناخن های کودک آبی رنگ به نظر برسد. همچنین کودک ممکن است علائم نقص مادرزادی قلب مانند تنگی نفس، تحریک پذیری و تورم پاها را نشان دهد، زیرا هر دو نوع خون غنی از اکسیژن و دارای مقادیر کم اکسیژن به سمت ریه ها می روند.

نقص دیواره بین بطنی، سوراخی است که بین حفره های راست و چپ، در نیمه پایینی قلب (بطن ها) وجود دارد. مجرای شریانی باز، نوعی بیماری است که در آن مجرایی بین شریان ریوی (خون حاوی اکسیژن) و آئورت (خون حاوی اکسیژن) وجود دارد. نقص کامل کانال قلبی نوعی بیماری است که در آن یک سوراخ در مرکز قلب وجود دارد.

•    انسداد جریان خون. هنگامی که عروق خونی یا دریچه های قلب به علت نقص قلب باریک باشند، قلب باید سخت تر کار کند تا بتواند خون را پمپ کرده و منتقل کند. شایع ترین نوع این نقص تنگی یا استنوز ریوی است. این بیماری زمانی بروز می کند که دریچه ای که امکان عبور خون را از بطن راست به ریه ها و از طریق شریان ریوی می دهد خیلی باریک و تنگ شده باشد.

نوع دیگر نقص انسدادی، استنوز یا تنگی آئورت است. در این شرایط، دریچه آئورت، که امکان عبور خون را از بطن چپ به سمت کل بدن و از طریق آئورت فراهم می سازد، بسیار تنگ می شود. دریچه های تنگ شده ماهیچه قلب را وادار می سازند که سخت تر کار کند که این امر می تواند منجر به ضخیم شدن و بزرگ شدن قلب شود.

•    عروق خونی غیرطبیعی. برخی نقایص مادرزادی قلب زمانی رخ می دهند که عروق خونی به درستی تشکیل نمی شوند. جابجایی شریان های بزرگ شرایطی است که توسط عروق خونی غیرطبیعی ایجاد می شود. این نقص هنگامی رخ می دهد که شریان ریوی و آئورت به طور اشتباه و صورت جابجا در اطراف قلب قرار دارند. کوآرکتاسیون آئورت زمانی اتفاق می افتد که عروق خونی اصلی که تامین کننده خون بدن است، بسیار تنگ شده است. کوآرکتاسیون آئورت سبب افزایش فشارخون می شود. اتصال غیرطبیعی تمام وریدهای ریوی، نقصی است که طی آن عروق خونی از ریه ها به نواحی اشتباه در قلب متصل می شوند.

•    اختلالات دریچه قلب. اگر دریچه های قلب به درستی قادر به باز شدن و بسته شدن نباشند، خون نمی تواند به خوبی جریان یابد. یک نمونه از این نوع نقص آنومالی ابشتاین (Ebstein's anomaly) نامیده می شود. در آنومالی ابشتاین، دریچه سه لتی (بین دهلیز راست و بطن راست قرار دارد) به درستی تشکیل نشده و اغلب نشت دارد. مثال دیگر آترزی (فقدان) ریوی است. در این شرایط دریچه ریوی وجود ندارد.

•    برخی اوقات، یک بخش مهم قلب به درستی تکامل نمی یابد. برای مثال، در سندرم هیپوپلازی قلب چپ، سمت چپ قلب به اندازه کافی تکامل نیافته تا به طور موثر مقدار کافی خون را به سراسر بدن منتقل سازد.

•    وجود ترکیبی از نقایص. برخی شیرخواران با چندین نقص قلبی متولد می شوند. تترالوژی فالوت (Tetralogy of Fallot) از ترکیب 4 نقص ایجاد می شود: یک سوراخ در دیواره بین بطن های قلب، یک مجرای تنگ بین بطن راست و شریان ریوی، یک تغییر در اتصال آئورت به قلب و عضلات ضخیم در بطن راست.
 

علت بروز نقص مادرزادی قلب ناشناخته است. با این حال، برخی عوامل خطر محیطی و ژنتیکی ممکن است در این زمینه موثر باشند که عبارتند از:

•    سرخجه. ابتلا به سرخجه در دوران بارداری می تواند سبب بروز مشکلاتی در تکامل قلب کودک شما شود. پزشک می تواند قبل از بارداری شما را از نظر ایمنی در برابر این بیماری ویروسی بررسی کرده و در صورت لزوم برای شما واکسیناسیون انجام دهد.

•    دیابت. این بیماری مزمن ممکن است سبب اختلال در تکامل قلب شود. شما با کنترل دقیق دیابت قبل و در دوران بارداری می توانید خطر بروز نقص در قلب را کاهش دهید. دیابت بارداری به طور کلی خطر ابتلا به نقص در تکامل قلب را افزایش نمی دهد.

•    داروها. دریافت برخی داروها در دوران بارداری ممکن است سبب نقص های مادرزادی، به عنوان مثال نقص مادرزادی قلب، شود. قبل از باردار شدن لیستی از داروهای مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار دهید. داروهایی که سبب افزایش خطر نقص مادرزادی قلب می شوند عبارتند از: تالیدومید، داروی ضد آکنه ایزوترتینوئین، لیتیوم و داروهای ضد تشنج مانند والپروات.

•    مصرف الکل در دوران بارداری. از مصرف الکل در دوران بارداری خودداری کنید زیرا خطر نقص مادرزادی قلب را افزایش می دهد.

•    سیگار. سیگار کشیدن در دوران بارداری احتمال بروز نقص مادرزادی قلب را در کودک افزایش می دهد.

•    وراثت. نقص مادرزادی قلب در برخی خانواده ها مشاهده شده و مشخص شده است که این بیماری با بسیاری از سندرم های ژنتیکی مرتبط است. بسیاری از کودکان مبتلا به سندرم داون (به علت حضور یک کروموزوم اضافی در جفت کروموزوم 21 ایجاد می شود) به نقایص قلبی مبتلا هستند. عدم حضور یک ماده ژنتیکی در کروموزوم 22 نیز سبب بروز نقایص قلب می شود.

آزمایش ژنتیک می تواند در طول تکامل جنین وجود چنین اختلالاتی را مشخص کند. اگر شما هم اکنون دارای یک کودک مبتلا به نقص مادرزادی قلب هستید، مشاور ژنتیک می تواند شانس ابتلای کودک بعدی شما را به این بیماری تخمین بزند.
 

برخی عوارض بالقوه که می توانند همراه با نقص مادرزادی قلب بروز کنند، عبارتند از:

•    نارسایی احتقانی قلب. این عارضه جدی، که پمپ خون به بدن را توسط قلب با مشکل روبرو می سازد، ممکن است در کودکانی که یک نقص قلبی مهم دارند بروز کند. علائم نارسایی احتقانی قلب شامل تنفس سریع، نفس نفس زدون و وزن گیری نامناسب است.

•    کند شدن رشد و تکامل. غالباً رشد و نمو کودکان مبتلا به اشکال جدی تر نقص مادرزادی قلب نسبت به سایر کودکان هم سنشان کندتر است. اگر اختلال در  سیستم عصبی نیز وجود داشته باشد ممکن است این کودکان دیرتر از سایر کودکان راه بروند یا شروع به صحبت کردن نمایند.

•    اشکال در ریتم قلب. اشکال در ریتم قلب (آریتمی) ممکن است به علت نقص مادرزادی قلب یا از اسکاری (زخم) که بعد از انجام جراحی به منظور اصلاح نقص مادرزادی قلب به وجود آمده، ایجاد شود.

•    سیانوز. اگر نقص قلبی سبب شود که خون غنی از اکسیژن و غنی حاوی مقادیر کم اکسیژن در قلب با هم مخلوط شوند، ممکن است پوست کودک شما به رنگ آبی متمایل به خاکستری به نظر برسد که این وضعیت سیانوز نامیده می شود.

•    سکته مغزی. اگرچه این عارضه شایع نیست اما برخی کودکان مبتلا به نقص مادرزادی قلب به علت انتقال لخته های خون از طریق سوراخ قلب به سمت مغز در معرض خطر این عارضه قرار دارند. همچنین سکته مغزی یکی از عوارض بالقوه ناشی از برخی جراحی هاست که به منظور اصلاح نقص مادرزادی قلب انجام می شوند.

•    مسائل عاطفی. برخی کودکان مبتلا به نقص مادرزادی قلب ممکن است به علت جثه خود، محدودیت در فعالیت کردن یا مشکلات یادگیری احساس ناامنی یا مشکلات عاطفی داشته باشند. اگر این زمینه نگران کودک خود هستید با پزشک او صحبت کنید.

•    پیگیری مادام العمر. درمان کودکان مبتلا به نقص مادرزادی قلب ممکن است با جراحی یا دارودرمانی پایان نگرفته و نیاز به پیگیری مادام العمر باشد.

کودکان مبتلا به نقایص قلبی باید در تمام طول زندگی خود از مشکلات قلبی خود آگاه باشند زیرا این نقص ممکن است منجر به افزایش خطر عفونت بافت قلب (اندوکاردیت)، نارسایی قلب یا ایجاد اشکال در دریچه قلب شود. بیشتر کودکان مبتلا به نقص مادرزادی قلب نیاز به مراجعه منظم به متخصص قلب و عروق در تمام طول زندگی خود دارند.
 

اگر کودک شما به نقص قلبی مبتلا باشد، به احتمال زیاد این مشکل بلافاصله پس از تولد یا احتمالاً طی آزمایشات روتین دوران بارداری مشخص خواهد شد. اگر شما در اواخر دوران شیرخوارگی یا دوران کودکی به وجود نقص قلبی در کودک خود مشکوک شدید، با پزشک کودکتان صحبت کنید. علائم کودکتان را توضیح داده و تاریخچه پزشکی خانواده خود را در اختیار پزشک قرار دهید زیرا برخی نقایص قلبی وراثتی هستند. پزشک ممکن است از شما اطلاعاتی در مورد وضیعت پزشکی مادر کودک، مصرف دارو یا الکل توسط مادر در زمان بارداری بخواهد.

اقداماتی که شما می توانید انجام دهید
•    علائم و نشانه های کودک خود، حتی علائمی که به نظر بی ارتباط به مشکل قلبی به نظر می رسند، را یادداشت کنید. زمان شروع علائم را نیز بنویسید.
•    لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی که مادر کودک دریافت می کرده است، تهیه کنید.
•    سوالات خود را بنویسید. زمان ملاقات با پزشک کوتاه است بنابراین تهیه یک لیست از سوالات به شما در استفاده از زمان کمک خواهد کرد.

سوالاتی که می توانید از پزشک بپرسید، عبارتند از:
•    آیا این علائم و نشانه ها با سابقه خانوادگی من ارتباط دارند؟
•    کودک من به انجام چه آزمایشاتی نیاز دارد؟
•    بهترین درمان چیست؟
•    آیا کودک من عوارض طولانی مدتی را تجربه خواهد کرد؟
•    ما در مورد عوارض احتمالی چگونه پیگیری خواهیم شد؟
•    اگر من کودکان دیگری نیز داشته باشم، شانس ابتلای آن ها به این بیماری چقدر است؟
•    آیا بروشور یا وبسایتی وجود دارد که در این زمینه اطلاعاتی در اختیار من قرار دهد؟

چه انتظاری از پزشک می توانید داشته باشید
احتمالاً پزشک سوالاتی از شما خواهد پرسید. این سوالات عبارتند از:
•    چه زمانی برای اولین بار متوجه علائم فرزند خود شدید؟
•    آیا شما می توانید علائم کودکتان را شرح دهید؟
•    چه زمانی این علائم بروز می کنند؟
•    این علائم به طور مداوم وجود دارند یا گاه به گاه بروز می کنند؟
•    آیا این علائم در حال بدتر شدن هستند؟
•    آیا شما سابقه خانوادگی نقص مادرزادی قلبی دارید؟
•    چه عواملی سبب بهبود علائم کودک شما می شوند؟
•    آیا رشد و نمو کودک شما طبیعی است؟

نقص مادرزادی قلب شدید اغلب قبل یا بلافاصله پس از تولد تشخیص داده می شود. اگر متوجه شدید که کودک شما هر یک از علائم و نشانه های فوق را دارد، با پزشک تماس بگیرید.

روش های تشخیصی:

در ابتدا ممکن است پزشک در طی یک معاینه معمول و با شنیدن سوفل قلبی متوجه وجود مشکل شود. سوفل قلبی صدایی است که هنگامی رخ می دهد که خون به طور غیرطبیعی از طریق قلب یا عروق جریان یابد. سوفل قلبی با استفاده از گوشی پزشکی قابل شنیدن است. در بیشتر موارد سوفل قلبی برای سلامتی کودک خطرناک نبوده و به معنی وجود نقص قلبی نیست. با این حال، در برخی موارد سوفل قلبی ممکن است نشانه جریان غیرطبیعی خون و وجود نقص قلبی باشد.

آزمایشات برای تشخیص نقص مادرزادی قلب

آزمایشات برای تشخیص نقص مادرزادی قلب عبارتند از:
•    اکوکاردیوگرام جنینی. این روش امکان تشخیص نقص قلبی را قبل از تولد نوزاد فراهم می سازد. در این روش، پزشک یک اولتراسوند انجام می دهد. امواج صوتی اولتراسوند تصویری از قلب جنین ایجاد می کند.

•    اکوکاردیوگرام. پزشک ممکن است از یک اکوکاردیوگرام برای تشخیص نقص مادرزادی قلب پس از تولد کودک استفاده کند. این روش غیرتهاجمی به پزشک امکان مشاهده قلب در حال تپش و تشخیص ناهنجاری ها در ماهیچه و دریچه های قلب را می دهد.

•    الکتروکاردیوگرام. این روش غیرتهاجمی فعالیت الکتریکی قلب را ثبت کرده و به تشخیص نقص قلب یا اختلال در ریتم قلب کمک می کند.

•    عکس برداری از قفسه سینه با اشعه ایکس X. اشعه X بزرگ بودن قلب و وجود خون اضافی یا سایر مایعات در ریه ها را نشان می دهد. این علائم می توانند نشانه نارسایی قلبی باشند.

•    پالس اکسیمتری. این آزمایش مقدار اکسیژن خون کودک را اندازه گیری می کند. یک سنسور یا حسگر در انتهای انگشت کودک قرار می گیرد تا مقدار اکسیژن در خون کودک را ثبت نماید. اگر میزان اکسیژن بیش از حد کم باشد نشان دهنده مشکل قلبی است.

•    کاتتریزاسیون قلبی. در این آزمایش، یک کاتتر یا لوله نازک و انعطاف پذیر در کشاله ران کودک درون رگ خونی قرار گرفته و به سمت قلب هدایت می شود. کاتتریزاسیون برخی اوقات لازم است زیرا ممکن است نسبت به اکوکاردیوگرام جزئیات بیشتری در مورد نقص قلبی را در اختیار پزشک قرار دهد. علاوه براین، برخی روش های درمانی می توانند در طول کاتتریزاسیون قلبی انجام شوند.

روش های درمانی:

نقص مادرزادی قلب ممکن است در برخی موارد هیچ تاثیر طولانی مدتی بر روی سلامت کودک نداشته باشند. نقص هایی مانند وجود سوراخ کوچک، ممکن است حتی خود به خود و با افزایش سن کودک بهبود یابند. با این حال برخی نقایص قلبی، جدی بوده و بلافاصله پس از تشخیص نیاز درمان دارند. با توجه نوع نقص قلبی کودک روش های درمانی که پزشک به کار می برد، عبارتند از:

•    درمان با استفاده از کاتتریزاسیون. در این روش نقص قلبی با استفاده از تکنیک کاتتریزاسیون و بدون جراحی که سبب باز شدن قفسه سینه و قلب شود، درمان می شود. در این روش پزشک یک کاتتر یا لوله نازک را وارد ورید پا کرده و به کمک تصاویر اشعه X به سمت قلب هدایت می کند. روش کاتتر اغلب می تواند برای رفع سوراخ ها یا مناطق باریک مورد استفاده قرار گیرد.

•    عمل جراحی قلب باز. در برخی موارد، پزشک نمی تواند با استفاده از کاتتر نقص قلبی کودک را درمان کند. در این موارد، ممکن است کودک به جراحی نیاز داشته باشد. نوع جراحی به وسعت نقص قلبی بستگی دارد. برای برخی نقایص مادرزادی قلب، مانند وجود سوراخ در قلب، جراحی قلب با حداقل تهاجم ممکن است انجام شود. بااین حال، نقایص مادرزادی قلب معمولاً با استفاده از جراحی قلب باز درمان می شوند.

در هر دو نوع جراحی نیاز به توقف فعالیت قلب به طور موقت و استفاده از ماشین جهت گردش خون در سراسر بدن است. تفاوت بزرگ بین دو نوع جراحی این است که در یک عمل جراحی با حداقل تهاجم جراحان می توانند از طریق دنده ها و با استفاده از یک سوراخ کوچک جراحی را انجام دهند. در جراحی قلب باز، قفسه سینه باید باز شود. این جراحی ها از روش های مهم درمانی بوده و مدت زمان لازم جهت بهبودی کودک قابل توجه است.

•    پیوند قلب. اگر نقص قلبی جدی بوده و قابل درمان نباشد، پیوند قلب لازم است.

درمان طولانی مدت

برخی کودکان مبتلا به نقایص مادرزادی قلب در طول زندگی به چندین روش درمانی و جراحی نیاز دارند. اگرچه کودکان مبتلا به نقایص قلب به طور قابل توجهی بهبود می یابند اما به غیر از افراد مبتلا به نقایص بسیار ساده، اغلب افراد حتی بعد از جراحی نیاز به مراقبت مداوم دارند:

•    نظارت و درمان مادام العمر. حتی اگر کودک شما جراحی شود، وضعیت کودک نیازمند پیگیری برای بقیه عمر است. در ابتدا، این امر توسط متخصص قلب کودکان و سپس توسط متخصص قلب بزرگسالان انجام می شود. نقص مادرزادی قلب می تواند زندگی کودک در دوران بزرگسالی را تحت تاثیر قرار دهد زیرا این بیماری می تواند منجر به بروز مشکلات دیگر شود. این نکته حائز اهمیت است که با افزایش سن کودک وضعیت قلب کودک و نیاز به مراقبت مداوم را به او یادآوری کنید.

•    محدودیت ورزشی. والدین کودک مبتلا به نقص مادرزادی قلب ممکن است حتی پس از درمان نیز نگران بازی و فعالیت کودک باشند. اگرچه برخی از کودکان ممکن است نیاز به محدود کردن مقدار یا نوع ورزش داشته باشند، اما بسیاری از این کودکان می توانند در فعالیت های طبیعی یا نسبتاً طبیعی شرکت کنند. پزشک کودک می تواند در مورد فعالیت های ایمن برای کودک اطلاعاتی در اختیار شما قرار دهد. اگر انجام برخی فعالیت ها برای کودک خطرناک تشخیص داده شد، کودک را به انجام سایر فعالیت ها تشویق کنید. اگرچه کودکان با یکدیگر متفاوت هستند، اما اکثر کودکان مبتلا به نقص مادرزادی قلب زندگی سالم و مولدی خواهند داشت.

•    پیشگیری از عفونت. با توجه به نوع نقص مادرزادی قلب و جراحی انجام شده برای درمان آن، ممکن است کودک به اقداماتی جهت پیشگیری از عفونت نیاز داشته باشد. برخی اوقات، یک نقص مادرزادی قلب می تواند خطر عفونت (در دیواره قلب یا دریچه های قلب) را افزایش دهد. بدین علت، کودک ممکن است جهت پیشگیری از عفونت نیاز به دریافت آنتی بیوتیک ها قبل از انجام جراحی های اضافی یا اعمال دندانپزشکی داشته باشد.

برخی کودکان مانند کودکانی که دریچه قلبی مصنوعی دارند، بیشتر در معرض عفونت قرار دارند. کودکانی که طی 6 ماه گذشته جهت جایگذاری یک دستگاه مصنوعی تحت عمل جراحی قرار گرفته اند نیز بیشتر در معرض خطر عفونت قرار دارند.

• رادیولوژی قفسه سینه (Chest X)‎
• الکتروکاردیوگرام (نوار قلب) (Electrocardiogram (ECG))‎
• کاتتریزاسیون قلبی (Cardiac catheterization)‎
• اکوکاردیوگرام (Echocardiogram)‎

برخی نقایص مادرزادی قلب، به خصوص انواعی که بعدها در دوران کودکی یا دوران بزرگسالی مشخص می شوند، می توانند با دارو درمانی بهبود یابند. این داروها به قلب کمک می کنند تا با کارآیی بیشتری کار کند. همچنین در مواردی که امکان جراحی وجود ندارد یا نقص مادرزادی قلب به طور کامل قابل درمان نیست، می توان از داروها استفاده کرد.

داروهایی که به عنوان آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) شناخته می شوند، بلوکه کننده های گیرنده آنژیوتانسین II یا (ARBs)، بتا بلوکرها و داروهایی که سبب کاهش مایعات بدن می شوند (دیورتیک ها) می توانند از طریق کاهش فشارخون، ضربان قلب و مقدار مایع در قفسه سینه سبب کاهش فشار بر روی قلب شوند. داروهای خاصی نیز می توانند به منظور درمان نامنظم بودن ضربان قلب (آریتمی) تجویز شوند. برخی اوقات، ترکیبی از درمان ها مورد نیاز است. علاوه براین، ممکن است برخی روش های کاتتر یا جراحی در چندین مرحله انجام شوند. برخی ممکن است با رشد کودک نیاز به تکرار داشته باشند.

مقابله با بیماری و پشتیبانی:

این امر طبیعی است که والدین در مورد سلامتی کودک خود حتی بعد از درمان نقص مادرزادی قلب نگران باشند. اگرچه بسیاری از کودکان مبتلا به نقایص مادرزادی قلب می توانند فعالیت هایی همانند کودکان سالم انجام دهند، اما اگر کودک شما به نقص مادرزادی قلب مبتلا بوده است، نکات ذیل را باید به خاطر داشته باشید:

•    مشکلات تکاملی و رشد. از آنجاکه کودکان مبتلا به نقص مادرزادی قلب ممکن است به بهبودی طولانی مدت پس از انجام جراحی نیاز داشته باشند، تکامل آن ها ممکن است نسبت به کودکان همسن شان با تاخیر انجام شود. برخی از این کودکان ممکن است در مدرسه مشکلاتی در یادگیری جهت خواندن یا نوشتن داشته باشند. با پزشک کودک خود در مورد راهکارهایی که می توانند در زمینه به کودک کمک کنند، مشورت کنید.

•    مشکلات عاطفی. بسیاری از کودکانی که مشکلات تکاملی دارند ممکن است در مورد توانایی های خود احساس خوشایندی نداشته باشند و ممکن است زمانی که به سن مدرسه رفتن می رسند مشکلات عاطفی داشته باشند. در مورد روش هایی که می توانید از طریق آن ها به کودک خود جهت مقابله با این مشکلات کمک کنید، گفتگو نمایید.

•    گروه های حمایتی. داشتن یک کودک مبتلا به مشکلات پزشکی جدی آسان نبوده و با توجه به شدت نقص ممکن است بسیار سخت و ترسناک باشد. این امکان ممکن است برای شما فراهم شود تا با سایر والدین که شرایطی مشابه شما دارند، گفتگو کنید. در مورد گروه های حمایتی محلی با پزشک کودک خود سوال کنید.

از آنجاکه علت دقیق نقایص مادرزادی قلب مشخص نیست، امکان پیشگیری از بروز این مشکلات امکان پذیر نیست. بااین حال، مواردی که ممکن است خطر نقایص مادرزادی و احتمالاً نقایص مادرزادی را کاهش دهند، عبارتند از:

•    دریافت واکسن سرخجه. عفونت سرخجه در طول دوران بارداری ممکن است تکامل قلب کودک را تحت تاثیر قرار دهد. اطمینان حاصل کنید که قبل از بارداری واکسن سرخجه را دریافت کرده اید.

•    کنترل بیماری های مزمن. اگر شما به دیابت مبتلا هستید، اندازه گیری منظم  قند خون می تواند سبب کاهش خطر نقایص مادرزادی شود. اگر شما به سایر بیماری های مزمن مانند صرع مبتلا بوده و نیازمند دریافت دارو هستید، در مورد خطرات و مزایای داروهای مصرف با پزشک خود مشورت نمایید.

•    از مصرف مواد مضر اجتناب کنید. در طول دوران بارداری، نقاشی و نظافت با محصولاتی که بوی قوی دارند را به دیگران بسپارید. همچنین بدون مشورت با پزشک از مصرف هر نوع دارو، مکمل گیاهی یا غذایی خودداری نمایید. در طول دوران بارداری از استعمال سیگار یا نوشیدن الکل بپرهیزید.

•    یک مولتی ویتامین حاوی اسیدفولیک دریافت کنید. مصرف روزانه 400 میکروگرم اسیدفولیک خطر نقایص مادرزادی در مغز و نخاع را کاهش داده و ممکن است خطر نقایص قلبی را نیز کاهش دهد.