علائم کولیت اولسراتیو بر اساس شدت التهاب و محل وقوع آن متفاوت است. به همین دلیل پزشکان کولیت اولسراتیو را معمولاً بر اساس محل ایجاد التهاب تقسیم بندی می کنند.

در بخش زیر طبقه بندی های انواع کولیت اولسراتیو و علائم بیماری ذکر شده اند:

• اولسراتیو پروکتیت (ulcerative proctitis): در این شکل از بیماری التهاب به رکتوم محدود می شود و در برخی از بیماران خونریزی مقعد تنها علامت بیماری است. سایر بیماران ممکن است دچار درد در ناحیه مقعد ، احساس ضرورت در دفع مدفوع یا ناتوانی دردفع (علیرغم میل به آن) گردند. این نوع از کولیت اولسراتیو خفیف ترین نوع از بیماری است.

• پروکتوسیگموئیدیت (proctosigmoiditis): این شکل از بیماری مقعد و پایین ترین بخش کولون که کولون سیگموئید نام دارد درگیر می کند. اسهال خونی، کرامپ های شکمی، درد و کاهش توانایی در دفع ادرار و مدفوع با این شکل از بیماری در ارتباطند.

• کولیت سمت چپ (left-side colitis): در این شکل از بیماری همانطور که از نامش پیداست التهاب از قسمت بالای کولون سمت چپ به سیگموئید و کولون نزولی (پایین رو) گسترش میابد. علائم این نوع بیماری شامل اسهال خونی، کرامپ های شکمی، درد سمت چپ و کاهش وزن ناخواسته می باشد.

• پانکولیت (pancolitis ): این فرم از بیماری تمام کولون را درگیر می کند و باعث ایجاد دوره های کوتاه مدت اسهال خونی می گردد (که ممکن است شدید باشد)، و از دیگر علائم قابل توجه عبارتند از: درد و کرامپ شکمی، ضعف و بی حالی و کاهش وزن.

• کولیت شدید (fulminant colitis): صورتی نادر و خطرناک از بیماری کولیت اولسراتیو که تمام کولون را درگیر می کند و باعث درد شدید، اسهال شدید و گاهی مشکلاتی نظیر سوراخ شدن کولون و مگاکولون سمی می شود که این مشکلات در اثر متورم شدن شدید کولون رخ می دهند. روند بیماری کولیت اولسراتیو از دوره های حاد تا دوره های بهبود متفاوت است. اما با گذر زمان شدت بیماری یکسان می ماند و اغلب مبتلایان به انواع خفیف تر بیماری به سمت علائم شدیدتر پیش نمی روند.

• خونریزی مقعد (Rectal bleeding)‎
• کاهش وزن غیرقابل توضیح (Unexplained weight loss)‎
• تکرر حرکات روده (Frequent bowel movement)‎

کولیت اولسراتیو همانند بیماری کرون ، باعث ایجاد التهاب و زخم در روده می شود. اما برخلاف کرون که بخش های مختلف کولون را درگیر می کند ، کولیت اولسراتیو تنها یک بخش از درونی ترین لایه کولون را که معمولا با رکتوم آغاز می شود تحت تاثیر قرار می دهد.

هنوز علت شروع ناگهانی کولیت اولسراتیو کاملاً مشخص نشده است، اما در مورد عللی که باعث بروز این بیماری نمی شوند اتفاق نظر وجود دارد. اگر چه استرس می تواند باعث تشدید علائم بیماری شود اما برخی از محققین اعتقادی به اینکه استرس عامل اصلی این بیماری است ندارند. در حال حاضر احتمالات زیر در مورد علل ایجاد بیماری مورد بحث هستند:‌

• سیستم ایمنی: برخی دانشمندان معتقدند یک ویروس یا باکتری می تواند باعث ظهور ناگهانی کولیت اولسراتیو شود. وقتی سیستم ایمنی سعی می کند با این میکروارگانیسم مهاجم (پاتوژن ) مبارزه کند، مجرای گوارشی دچار التهاب می گردد. همچنین ممکن است علت التهاب، یک واکنش خود ایمنی در بدن باشد که طی آن بدن حتی در صورت عدم وجود پاتوژن عکس العمل ایمنی بروز می دهد.

• وراثت:‌ از آنجا که احتمال ابتلاء به این بیماری در افرادی که مادر، پدر، خواهر یا برادری مبتلا به این بیماری دارند، بیشتر است، ممکن است وراثت و ژنتیک در افزایش احتمال ابتلا به این بیماری موثر باشد.

عوامل خطر ابتلاء به کولیت اولسراتیو در بین زنان و مردان تفاوت چندانی ندارند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:
 

• سن:‌ کولیت اولسراتیو در هر سنی ممکن است رخ دهد. اما اغلب در دهه سوم زندگی افراد اتفاق می افتد. برخی افراد ممکن است علائم بیماری را تا دهه 50 یا 60 از زندگی نشان ندهند.

• ن‍‍ژاد یا قومیت: این بیماری در هر ن‍ژادی رخ می دهد گرچه سفیدپوستان بیشتر در معرض خطر ابتلاء قرار دارند.

• سابقه خانوادگی: اگر یکی از اقوام نزدیکتان مانند والدین، خواهر، برادر یا فرزند شما مبتلا به کولیت اولسراتیو باشد ، احتمال ابتلاء به این بیماری در شما بیشتر خواهد بود.

• مصرف ایزوترتینوئین (آکوتان): از این داروی قوی گاهی برای درمان جوش های کیستیک (scaring cystic acne) که به سایر درمان ها پاسخ نمی دهد استفاده می شود. اگرچه علت و اثرات آن ثابت نشده است ولی برخی مطالعات افزایش توسعه بیماری های التهابی روده را با مصرف این دارو گزارش داده اند.

• داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی: گرچه نقش این داروها در ایجاد کولیت اولسراتیو اثبات نشده  -ایبوپروفن (ادویل ، موترین و.. )، ناپروکسن (الیو)، دیکلوفناک (کاتافلام، وولتارن)، پیروکسیکام (فلدن ) و ... -، اما مصرف آنها سبب بروز علائمی مشابه کولیت می شود. به علاوه مصرف این دارو ها سبب تشدید نشانه های بیماری در مبتلایان می گردد و ممکن است تشخیص اولیه توسط پزشک را مشکل کند.

عوارض حاصل از کولیت اولسراتیو شامل موارد زیر است:

• خونریزی شدید
• کولون سوراخ شده
• دهیدراتاسیون (کم آبی) شدید
• بیماری کبد
• پوکی استخوان
• التهاب پوست، مفاصل و چشم ها
• افزایش خطر ابتلا به سرطان کولون
• مگاکولون سمی

اگر مشکوک به ابتلاء به کولیت اولسراتیو هستید، احتمالاً برای اولین ویزیت به پزشک خانوادگی تان مراجعه می کنید. گرچه ممکن است بعد از آن به متخصص گوارش ارجاع داده شوید.

از آنجا که مدت زمان ویزیت ها کوتاه است و سئوالات زیادی ممکن است در ذهن شما باشد بهتر است از قبل آماده باشید. در اینجا اطلاعاتی آورده شده که می تواند به شما کمک کند تا برای ویزیت اول آماده باشید.
 

آنچه می توانید انجام دهید

• قبل از مراجعه از آمادگی های لازم احتمالی برای اعمال محدودیت های رژیم غذایی آگاه باشید. زمانی که وقت مراجعه را با منشی هماهنگ می کنید در این مورد سئوال کنید که آیا اقدامی هست که باید از قبل از مراجعه آن را انجام دهید.
• تمام علائمی که تجربه می کنید را یادداشت نمایید، حتی مواردی که ممکن است به نظرتان با علت مراجعه تان نامربوط هستند.
• از تمام داروهایی که مصرف می کنید حتی مکمل ها،‌ ویتامین ها و داروهای گیاهی لیستی را تهیه کنید.
• گاهی اوقات ممکن است به خاطرآوردن تمام مسائل قدری مشکل باشد، لذا خوب است کسی را بعنوان همراه با خود ببرید تا اطلاعاتی را که ممکن است فراموش کنید را به شما یادآوری کند.
• سئوالاتی که می خواهید از پزشکتان بپرسید را یادداشت کنید.

سوالاتی که می توانید از پزشک بپرسید

از آنجا که مدت زمانی که نزد پزشک هستید محدود است این لیست به شما کمک می کند از زمان بهترین بهره را ببرید. سئوالاتتان را از مهم ترین به کم اهمیت ترین مرتب کنید. برای بیماری کولیت اولسراتیو سئوالات اساسی که از پزشک باید بپرسید شامل موارد زیر است:

• محتمل ترین علت برای علائم بیماری من چه می تواند باشد؟
• آیا دلیل دیگری برای ظهور این علائم وجود دارد؟
• به چه آزمایش هایی نیاز دارم؟ آیا برای این آزمایش ها آمادگی خاصی لازم است؟
• آیا این شرایط موقتی است یا مدت زیادی باقی می ماند؟
• چه درمان هایی موجود است و شما کدام را پیشنهاد می کنید؟
• این درمان ها چه عوارض جانبی دارند؟
• آیا دارویی هست که باید از آن پرهیز نمود؟
• به چه نوع پیگیری نیاز دارم؟ هر چند وقت به کولونوسکوپی نیاز خواهم داشت؟
• آیا غیر از درمان پیشنهاد شده، درمان جایگزین دیگری وجود دارد؟
• من بیماری های دیگری نیز دارم . چگونه می توانم تمام آنها را باهم مدیریت کنم؟
• آیا پرهیز غذایی خاصی باید داشته باشم؟
• آیا قادر به ادامه کار و زندگی روزمره خواهم بود و این بیماری با زندگی روزمره ام مداخله ای ندارد؟
• آیا می توانم بچه دار شوم؟
• آیا جایگزینی برای داروهایم وجود دارد؟
• آیا بروشور یا وسیله آموزشی دیگری در مورد این بیماری هست که با خود ببرم؟ چه وب سایتی را برای مطالعه پیشنهاد می کنید؟

علاوه بر این سئوالات، هر زمانی که سئوالی در مورد بیماری تان داشتید در پرسیدن آن از پزشک خود تردید نکنید.

چه انتظاری از پزشک داشته باشید

احتمالاً پزشکتان سئوالات زیادی از شما می پرسد. اگر برای پاسخ به آنها آماده باشید، زمان بیشتری برای پرداختن به سئوالات مورد نظرتان خواهید داشت. پزشک ممکن است سئوالاتی به شرح زیر را از شما بپرسد:

• چه زمانی برای نخستین بار نشانه های بیماری را تجربه کردید؟
• این نشانه ها در شما دائمی بودند یا موقتی؟
• شدت علائم در شما چه قدر است؟
• آیا درد شکمی دارید؟
• آیا اسهال دارید؟ هر چند وقت؟
• آیا اخیرا کاهش وزن ناخواسته داشته اید؟
• آیا موردی هست که سبب افزایش شدت علائم در شما شود؟
• آیا تاکنون مشکلات کبدی، هپاتیت یا یرقان داشته اید؟
• آیا داروی ضد التهابی غیراستروئیدی یا آکوتان مصرف می کنید؟
• آیا تاکنون مشکلات مفصلی، چشمی، راش یا زخم پوستی یا زخم دهانی داشته اید؟

زمانی که تغییرات پایدار در عادت های روده خود تجربه کردید یا اگر هر یک از علائم کولیت اولسراتیو (که دربخش زیر ذکر شده) را داشتید به پزشک مراجعه کنید:

• درد شکم
• وجود خون در مدفوع
• اسهال شدید که به داروهای بدون نسخه پاسخ نمی دهد.
• تب با علت نامشخص که بیش از یک یا دو روز باقی بماند.

اگرچه کولیت اولسراتیو معمولاً کشنده نیست، اما یک بیماری جدی است که در برخی موارد می تواند شامل عوارض تهدید کننده ای برای زندگی گردد.

روش های تشخیصی:

پزشکتان زمانی تشخیص کولیت اولسراتیو می دهد که سایر احتمالات (شامل بیماری کرون، کولیت ایسکمی،‌ عفونت، سندرم روده تحریک پذیر، سرطان کولون، دیورتیکولیت) را رد کرده باشد.

برای اطمینان از نوع تشخیص ممکن است انجام یک یا دو آزمایش از آزمایش های زیر لازم باشد:

• آزمایش خون:‌

پزشک معالج ممکن است آزمایش خون را برای تشخیص عفونت یا کم خونی تجویز کند. آزمایش هایی برای تشخیص وجود آنتی بادی های خاص می تواند به تشخیص نوع بیماری روده کمک کند. اما این آزمایشها سبب تشخیص قطعی نخواهند شد .

• نمونه گیری از مدفوع:

وجود گلبول های سفید در مدفوع نشان دهنده وجود بیماری التهابی و احتمالاً کولیت اولسراتیو است. همچنین یک نمونه مدفوع به رد احتمال ابتلاء به بیماری های با منشا باکتریایی و ویروسی و انگلی کمک می کند. بعلاوه پزشک شما می تواند عفونت روده را که احتمال وجود آن در مبتلایان به کولیت اولسراتیو زیاد است ، چک کند.

• کولونوسکوپی:‌

این آزمایش به پزشک این امکان را می دهد که تمام روده را بوسیله یک لوله باریک و انعطاف پذیر مجهز به دوربین ببیند. در طول انجام این آزمایش پزشک ممکن است نمونه ای کوچک از بافت روده را بردارد (بیوپسی). گاهی اوقات دسترسی به یک نمونه بافت می تواند به تشخیص بالینی کمک کند.

• سیگموئیدسکوپی انعطاف پذیر:

در این تست پزشک از یک لوله انعطاف پذیر و باریک برای بررسی سیگموئید (آخرین بخش کولون) استفاده می کند. این تست ممکن است امکان بررسی مشکلات موجود در قسمت های بالایی روده را ایجاد نکند.

• تنقیه باریم:

این تست تشخیصی به پزشک اجازه می دهد تمام روده بزرگ را بوسیله اشعه X ارزیابی کند. باریم یک رنگ متمایز است که بوسیله تنقیه داخل روده قرار می گیرد گاهاً هوا نیز اضافه می شود. لایه ای از باریم داخل رکتوم را می پوشاند و تصویر سیاه رنگی از رکتوم ، کولون و بخشی از روده کوچک تشکیل می دهد. این آزمایش معمولاً زمانی انجام می شود که کولونوسکوپی قابل اجرا نباشد.

• اشعه ایکس:

ممکن است یک تصویر اشعه ایکس از ناحیه شکم شما برای رد احتمال ابتلاء به مگاکولون سمی یا وجود سوراخ در روده انجام شود.

• سی تی اسکن:

اگر پزشک در مورد ابتلاء به کولیت اولسراتیو یا التهاب روده کوچک (که می تواند نشانه بیماری کرون می باشد) شک داشته باشد سی تی اسکن از شکم یا لگن ممکن است انجام شود.

روش های درمانی:

جراحی:
اگر اصلاح رژیم غذایی و شیوه زندگی و دارو درمانی و سایر درمان ها علائم بیماری را کاهش ندهند، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد کند. جراحی معمولاً می تواند سبب بهبود کولیت اولسراتیو شود. اما معمولاً به معنی حذف کل کولون و مقعد می باشد (پروکتوکولکتومی). در گذشته بعد از این جراحی به منظور جمع آوری مدفوعتان می بایست کیسه کوچکی روی شکمتان متصل می گردید (ایلئوستومی). ولی امروزه یک روش جدید به نام ایلئوآنال آناستوموز نیاز به کیسه روی شکم را از بین برده است و به جای آن جراح یک کیسه را در انتهای روده کوچکتان ایجاد می کند که این کیسه مستقیماً به سوراخ مقعد شما متصل می گردد و این روش به شما کمک می کند که دفع خود رابه شیوه طبیعی تری انجام دهید. در هر حال ممکن است تعداد دفعات اجابت مزاجتان که نرم و قدری آبکی است بیشتر گردد چرا که دیگر کولون را که مکان اصلی جذب آب است را ندارید.

• کولونوسکوپی (Colonoscopy)‎
• سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر (Flexible sigmoidoscopy)‎
• تنقیه باریوم (Barium enema)‎
• سی تی اسکن (CT scan)‎
• کولکتومی (Colectomy)‎

هدف از درمان دارویی کاهش التهابی است که سبب تشدید علائم و نشانه ها می شود. در بهترین موارد، دارو نه تنها علائم بیماری را کاهش می دهد بلکه سبب طولانی شدن دوران بهبود می شود.

درمان کولیت اولسراتیو معمولا ًهم شامل درمان دارویی و هم شامل جراحی می شود.

پزشکان برای درمان از انواع متفاوتی از داروها که با روش های مختلف التهاب را کنترل می کنند، استفاده می کنند. داروهایی که برای یک گروه از بیماران مفیدند ممکن است برای سایرین مناسب نباشند لذا ممکن است پیدا کردن داروی مناسب برای شما مدتی زمان ببرد. بعلاوه از آنجا که برخی دارو ها عوارض جانبی جدی دارند ، باید مضرات و فواید هر درمان را با هم بسنجیم.

• دارو های ضد التهابی:

اغلب در اولین قدم درمان کولیت اولسراتیو داروهای ضد التهابی استفاده می شوند و شامل موارد زیر هستند:
 

• سولفاسالازین (آزولفیدین): سولفاسالازین می تواند در کاهش علائم بیماری کولیت اولسراتیو مفید باشد اما عوارض جانبی متعددی دارد مانند تهوع، استفراغ، اسهال، سوزش سر دل و سردرد. اگر به داروهای سولفاسالازین حساسیت دارید از مصرف این دارو خودداری فرمایید.

• مزالامین (آسوکل ، رواسا و...)، بالسالازید (کولازال) و اولسالازین (دی پنتوم): این دارو ها نسبت به سولفاسالازین عوارض کمتری دارند. با توجه به اینکه کدام قسمت روده درگیر بیماری است این داروها به صورت قرص یا از طریق مقعد به صورت شیاف یا تنقیه استفاده می شوند. پزشک ممکن است هردو نوع خوراکی و شیاف را تجویز کند  مزالامین می تواند علائم بیماری را در بیماران مبتلا به کولیت اولسراتیو خفیف تا بیشتر از نود درصد کاهش دهد. افراد مبتلا به پروکتیت به درمان ترکیبی مزالامین خوراکی و شیاف پاسخ می دهند. در کولیت سمت چپ اگر علائم خفیف تا متوسط باشند ترکیب مزالامین خوراکی و تنقیه از مصرف هر کدام به تنهایی مفیدتر خواهد بود.

• کورتیکواستروئیدها: کورتیکواستروئیدها به کاهش التهاب کمک می کنند اما عوارض جانبی متعددی دارند که شامل افزایش وزن، افزایش فشارخون، دیابت نوع دو، استئوپروز و افزایش احتمال ابتلاء به عفوت می باشند. پزشکان معمولاً تنها زمانی کورتیکواستروئیدها را برای بیمار تجویز می کنند که بیماری التهابی روده با شدت متوسط تا شدید داشته باشد و به سایر درمان ها پاسخ ندهند. کورتیکواستروئیدها برای استفاده طولانی مدت مناسب نیستند و معمولاً برای دوره های 4-3 ماهه تجویز می شوند. همچنین ممکن است از این داروها همراه با سایر داروها برای دوران بهبودی (remission) استفاده شود. برای مثال کورتیکواستروئیدها ممکن است همراه با یک داروی سرکوب کننده ایمنی استفاده شوند. کورتیکواستروئیدها می توانند باعث ایجاد دوران بهبودی شوند درحالیکه سرکوب کننده های سیستم ایمنی باعث حفظ دوران بهبودی می شود. برخی مواقع پزشک شما ممکن است استفاده کوتاه مدت از تنقیه استروئیدها را برای بیماری کولون پایین رو یا مقعد تجویز کند.

• سرکوب کننده های سیستم ایمنی:‌

این دارو ها نیز التهاب را کاهش می دهند اما بیشتر سیستم ایمنی را هدف قرار می دهند. از آنجا که این دارو ها در درمان کولیت اولسراتیو موثرند، دانشمندان اظهار می کنند که آسیب به بافت های گوارشی به علت پاسخ ایمنی بدن به یک ویروس یا باکتری مهاجم و یا حتی به خود بافت است. با سرکوب این پاسخ ها التهاب نیز کاهش می یابد. این داروها شامل موارد زیر هستند:‌

• آزاتیوپرین (آزاسان،ایموران) و مرکاپتوپرین (پورینتول): از آنجا که این دو دارو آهسته عمل می کنند (ماهها یا بیشتر طول می کشد که موثر واقع شوند) گاهی با یک کورتیکواستروئید ترکیب می شوند اما با گذشت زمان به نظر می رسد که به تنهایی نیز اثرگذار خواهند بود. عوارض جانبی شامل پاسخ های آلرژیک، سرکوب کردن مغز استخوان، عفونت، التهاب کبد و پانکراس می باشند. همچنین این داروها خطر پایینی برای ابتلاء به سرطان کبد دارند و اگر شما این داروها را مصرف می کنید حتماً باید برای پیگیری عوارض جانبی تحت نظر باشید. اگر به سرطان مبتلا هستید قبل از شروع مصرف این دارو ها پزشکتان را در جریان قرار دهید.

• سیکلوسپورین (جنگراف، نئورال، ساندیمون): ‌این داروهای قوی بطور طبیعی برای بیمارانی که به سایر داروها پاسخ نمی دهند یا برای کسانی که به خاطر کولیت اولسراتیو شدید تحت عمل جراحی بوده اند تجویز می شوند. در برخی موارد سیکلوسپورین ها برای به تاخیر انداختن جراحی (تا زمانی که بیمار قدرت کافی برای عمل جراحی را داشته باشد) مصرف می شود. در سایر موارد، این دارو ها برای کنترل نشانه ها و علائم بیماری تا زمانی که سایر داروها با سمیت کمتر کار خود را آغاز کنند استفاده می شوند . سیکلوسپورین ها در عرض 2-1 هفته آغاز به کار می کنند اما از آنجا که عوارض جانبی بالقوه شدید دارند (شامل عوارض کلیوی ، عفونت های کشنده) در مورد فواید و خطرات آنها با پزشک خود صحبت کنید. همچنین با دریافت این داروها احتمال ضعیفی از خطر ابتلاء به سرطان ایجاد می شود، لذا اگر از قبل به سرطان مبتلا بوده اید به پزشک اطلاع دهید.

• اینفلکسی مب: این دارو مختص بیمارانی است که مبتلا به کولیت اولسراتیو متوسط تا شدید هستند و به سایر داروها پاسخ نمی دهند و یا سایر در مان ها را تحمل نمی کنند. این داروها از طریق خنثی کردن یک پروتئین که توسط سیستم ایمنی ساخته می شود و TNF نام دارد عمل می کند. این دارو، TNF را در جریان خون پیدا کرده و پیش از آنکه در مجرای گوارشی ایجاد التهاب کند آن را ازبین می برد. برخی از مبتلایان به نارسایی قلبی، مبتلایان به MS، سرطان یا سابقه سرطان نمی توانند این دارو را مصرف کنند. این دارو با افزایش خطر ابتلاء به عفونت، بویژه توبرکلوسیز (سل)‌ و فعال سازی مجدد هپاتیت ویروسی مرتبط است و ممکن است خطر ابتلاء به مشکلات خونی و سرطان را افزایش می دهد. پیش از مصرف این دارو نیاز به انجام آزمایش پوستی سل دارید. همچنین از آنجا که این دارو حاوی پروتئین موش می باشد، ممکن است در برخی افراد سبب واکنش های آلرژیک جدی شود که ممکن است تا روزها و هفته ها پس از شروع درمان به تاخیر بیافتد. درمان با این دارو بعنوان درمان طولانی مدت آغاز می شود گرچه با گذشت زمان اثرات آن کم رنگ می گردد.

• برچسب نیکوتین: این برچسب های پوستی (همانند انواعی که برای ترک سیگار استفاده می شوند) به نظر می رسد که برای کوتاه مدت می تواند از عود کولیت اولسراتیو (در مبتلایان به کولیت اولسراتیو خفیف) جلوگیری کند. چگونگی این عملکرد هنوز مشخص نشده است. قبل از مصرف این دارو ها با پزشک خود صحبت کنید. آنچه مشخص است این است که خطراتی که با مصرف نیکوتین متوجه سلامت فرد می گردد هر فایده بالقوه ای که مصرف آن ممکن است به همراه داشته باشد را بی اهمیت می کند. لذا برای درمان کولیت اولسراتیو شروع به مصرف سیگار نکنید.

• سایر دارو ها:

علاوه بر کنترل التهاب، برخی دارو ها به کاهش علائم و نشانه های بیماری کمک می کنند. بر اساس شدت کولیت اولسراتیو در شما پزشکتان ممکن است یکی یا بیشتر از دارو های زیر را تجویز نماید:‌

• آنتی بیوتیک ها:  آنتی بیوتیک ها ممکن است برای کمک به پیشگیری یا کنترل عفونت در مبتلایان به کولیت اولسراتیو که تب دارند تجویز شود.

• داروهای ضد اسهال: یک مکمل فیبر مانند پودر پسیلیوم (متاموسیل)‌ یا متیل سلولز (سیتروسل) با افزایش حجم مدفوع می تواند به کاهش علائم اسهال خفیف تا متوسط کمک کند. برای اسهال شدید ، لوپرامید (ایمودیوم ) می تواند موثر باشد . از داروهای ضد اسهال با احتیاط استفاده کنید، زیرا خطر ابتلاء به مگاکولون سمی را افزایش می دهند.

• مسکن ها: ‌برای درد های خفیف دکتر شما ممکن است استامینوفن (تیلنول و...) را پیشنهاد کند. از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند آسپرین و ایبوپروفن (ادویل، موترین، و...) یا ناپروکسن (آلیو) استفاده نکنید. این داروها ممکن است سبب تشدید علائم بیماری شوند.

• مکمل های آهن: اگر خونریزی مزمن روده ای دارید، ممکن است به کم خونی فقر آهن مبتلا باشید. مصرف مکمل آهن، به حفظ سطوح آهن خون در محدوده نرمال کمک کرده و زمانی که خونریزی شما متوقف یا خفیف می شود ابتلا به این نوع کم خونی را کاهش می دهد.

• آزاتیوپرین (Azathioprine)‎
• سیکلوسپورین (Ciclosporin)‎
• اینفلیکسی ماب (Infliximab)‎
• مزالازین (Mesalazin)‎
• سولفاسالازین (Sulfasalazin)‎

کنترل استرس:

گرچه استرس باعث ایجاد بیماری های التهابی روده نمی شود ولی می تواند علائم بیماری را در شما تشدید کند. وقایع استرس زا می توانند از یک آزردگی خفیف تا از دست دادن شغل یا مرگ عزیزان متفاوت باشند. وقتی شما تحت استرس هستید، فرایند طبیعی هضم در بدنتان ممکن است تغییر کرده و سبب کاهش سرعت تخلیه معده و ترشح بیشتر اسید شود. استرس همچنین می تواند حرکت محتویات روده را کند یا تند کند. بعلاوه ممکن است سبب تغییرات در بافت خود روده شود. اگرچه همیشه نمی توان از استرس دور بود، می توانید راههایی برای مدیریت آن پیدا کنید. برخی از راهکارها ی مفید برای مدیریت استرس عبارتند از:
 

• ورزش: حتی ورزش ملایم نیز می تواند استرس را کاهش داده، افسردگی را از بین برده و عملکرد روده ها را بهبود بخشد. با پزشکتان در مورد ورزش مناسب برای خود صحبت کنید.

• بیوفیدبک (biofeedback): این تکنیک کاهش دهنده استرس به شما یاری می دهد تا با کمک یک ماشین فیدبک، انقباض ماهیچه ها را کم کنید و ضربان قلبتان را کاهش دهید. لذا به شما یاد خواهد داد که چگونه این تغییرات را خودتان به تنهایی بوجود آورید. هدف این است که به یک حالت آرامش وارد شوید که بتوانید با استرس آسان تر کنار بیایید. بیوفیدبک معمولاً در بیمارستان ها و مراکز درمانی آموزش داده می شود.

• تمرین های تنفس و ریلکسیشن منظم: یک روش موثر برای مقابله با استرس انجام تمرین های ریلکسیشن و تنفس است. می توانید در کلاس های یوگا و مدیتیشن شرکت کنید یا از کتاب های خود آموز، CD و DVD استفاده کنید.

• هیپنوتیزم: هیپنوتیزم ممکن است درد شکم و نفخ را کاهش دهد. یک فرد حرفه ای آموزش دیده می تواند به شما بیاموزد که چگونه در وضعیت ریلکس قرار بگیرید.

• سایر تکنیک ها: روزانه زمانی را برای انجام فعالیت هایی که باعث آرامشتان می شود مانند گوش کردن به موسیقی، مطالعه، بازی های رایانه ای، یا حتی استراحت کردن در وان آب گرم اختصاص دهید.

• محصولات لبنی را محدود کنید.

اگر مشکوک به ابتلاء به عدم تحمل لاکتوز هستید ممکن است با حذف یا محدود کردن مصرف شیر علائمی مثل اسهال،‌ درد شکمی و نفخ در شما بهبود یابد. ممکن است مبتلا به عدم تحمل لاکتوز باشید. بدین معنی که بدن شما قادر به هضم قند شیر (لاکتوز) در محصولات لبنی نمی باشد. در این صورت از محصولات آنزیمی مانند لاکتائید برای شکستن لاکتوز استفاده کنید. در برخی موارد ممکن است نیاز به حذف کامل محصولات لبنی داشته باشید. اگر نیازبه کمک دارید، یک متخصص تغذیه می تواند به شما کمک کند تا یک رژیم سالم کم لاکتوز داشته باشید. به یاد داشته باشید که در هنگام محدود کردن مصرف لبنیات باید از سایر منابع کلسیم مانند مکمل ها استفاده کنید.

• مصرف فیبر غذایی را امتحان کنید.

برای بیشتر مردم، رژیم پرفیبر مانند میوه ها و سبزیجات تازه و غلات کامل اساس یک رژیم غذایی سالم است. اما اگر شما بیماری التهابی روده دارید ممکن است فیبر سبب تشدید درد، اسهال و نفخ شود. اگر مصرف میوه ها و سبزیجات خام اذیتتان می کند: بخارپز کردن، پختن و کمپوت کردن آنها را امتحان کنید. قبل از افزودن مقادیر قابل توجه فیبر به برنامه غذایی با پزشکتان مشورت کنید.

• از مصرف غذاهای مشکل زا خودداری کنید.

هر غذایی که به نظرتان علائم بیماری را تشدید می کند حذف کنید. این غذاها ممکن است شامل غذاهای نفاخ مانند: لوبیا، کلم، بروکلی، آبمیوه ها و میوه ها ی خام،‌ پاپ کورن، الکل، کافئین، نوشیدنی های کربونات دار باشد. وعده های غذایی سبک بخورید. ممکن است با مصرف 6-5 وعده غذای سبک نسبت به مصرف 3-2 وعده غذای سنگین احساس بهتری داشته باشید.

• مایعات فراوان بنوشید.

سعی کنید روزانه به مقدار فراوان مایعات بنوشید. آب بهترین نوشیدنی است. الکل و نوشیدنی های حاوی کافئین روده را تحریک کرده و می تواند سبب تشدید اسهال شود. درحالیکه نوشیدنی های کربناته ایجاد نفخ می کنند.

• در مورد مصرف مولتی ویتامین ها از پزشک سئوال کنید.

از آنجا که کولیت اولسراتیو در توانایی جذب ریزمغذی ها تداخل ایجاد می کند و از آنجا که رژیم غذایی شما ممکن است محدود شده باشد، مکمل های ویتامین و مینرال می تواند نقش کلیدی در فراهم کردن ریز مغذی های از دست رفته داشته باشد. به یاد داشته باشید این مکمل ها پروتئین های ضروری و کالری مورد نیاز را تامین نمی کند، لذا نباید جانشین غذا شوند. با یک متخصص تغذیه صحبت کنید. اگر شروع به کاهش وزن کرده اید و یا رژیم غذایی شما محدود شده ، به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید.

درمان های جایگزین:

حدود نیمی از مبتلایان به بیماری های التهابی، مانند کرون یا کولیت اولسراتیو انواعی از درمانهای مکمل یا جایگزین را استفاده کرده اند. عوارض جانبی کم و یا اثربخشی درمان های متداول از علل تمایل بیماران به این نوع درمان هاست. اکثریت این درمان ها بر اساس غذا و دارو نیستند . تولید کنندگان آنها می توانند ادعا کنند که این درمان ها ایمن و تاثیر گذارند، اما دنبال به اثبات علمی آنها نبوده اند. از آنجا که حتی داروهای گیاهی نیز ممکن است عوارض جانبی داشته باشند و می توانند باعث واکنش های خطرناکی شوند پیش از شروع هر در مان جایگزین با پزشک خود مشورت کنید. تا کنون شواهد باارزشی در مورد تاثیر درمان های جایگزین در درمان کولیت اولسراتیو بدست نیامده است، اما برخی از آنها که ممکن است مفید واقع گردند به شرح زیر می باشند:

• پره بیوتیک ها: تحقیقات اخیر نشان می دهد که پره بیوتیک ها (ترکیبات طبیعی که در گیاهانی مثل خانواده آرتیشو یافت می شود) ممکن است در درمان کولیت اولسراتیو نقش داشته باشند. پربیوتیک ها سبب تقویت باکتری های مفید روده می شوند.

• پروبیوتیک ها: از آنجا که در بیماری کولیت اولسراتیو نقش باکتری های روده ای نیز حائز اهمیت است محققین تصور می کنند افزودن باکتری های مفیدی (پروبیوتیک ها) که به طور طبیعی در روده یافت می شوند به مبارزه با بیماری کمک می کند.

• روغن ماهی: روغن ماهی به عنوان یک عامل ضد التهابی عمل می کند و در مطالعه ای که شامل مصرف مقادیر بالایی از روغن ماهی بود بر مفید بودن آن دلالت داشت اگرچه که این مسئله هنوز به طور قطعی اثبات نشده است.

• آلوئه ورا: گرچه یک مطالعه کوچک مصرف ژل آلوئه ورا را مفید تلقی کرده است، اما هنوز شواهد کافی وجود ندارد.

• طب سوزنی: مطالعات گوناگون طب سوزنی را در کولیت اولسراتیو مفید دانسته اند. روش کار به این صورت است که سوزن های ظریفی را در پوست قرار می دهند که می تواند سبب تحریک آزاد سازی مسکن های طبیعی بدن شود.

اگر قصد استفاده از در مان های جایگزین را دارید حتماً با پزشکتان در میان بگذارید تا شما را از تداخلات احتمالی آن ها مطلع کند. همچنین شما می توانید جهت کسب اطلاع از مطالعات مهم در این زمینه از پایگاه اینترنتی مرکز ملی طب مکمل و جایگزین (national Center for Complimentary) بازدید کنید.

حمایت و پشتیبانی:

کولیت اولسراتیو نه تنها از نظر جسمی شما را تحت تاثیر قرار می دهد بلکه به همان میزان مسائل روحی و احساسی نیز به همراه دارد. اگر علائم بیماری شدید باشند ممکن است دائما نیاز به اجابت مزاج داشته باشید. در برخی موارد ممکن است جرات ترک کردن منزل را نیز نداشته باشید و زمانی هم که خانه را ترک کنید هر لحظه منتظر یک واقعه ناگوار باشید و این نگرانی علائم بیماری را در شما تشدید می کند. حتی اگر علائم بیماری شما خفیف باشد، نفخ و درد شکمی می تواند حضور در جمع را برایتان دشوار کند. همچنین ممکن است به علت محدودیت های غذایی آزرده شوید و یا از طبیعت بیماری تان خجالت بکشید. تمام این فاکتورها (جدا بودن از جمع، خجالت، خشم و نگرانی) می توانند به شدت زندگی شما را تغییر دهند و گاهی ممکن است منجر به افسردگی شوند. می توانید برای کنترل بهتر بیماری خود از امکانات زیر استفاده نمایید:

گروههای حمایتی
یکی از بهترین راههایی که به شما کمک می کند کنترل بهتری را بر بیماری تان داشته باشید این است که تا حد ممکن درمورد بیماری تان اطلاعات کسب کنید. در آمریکا سازمان هایی مانند موسسه کرون و کولیت امریکا (Crohn`s & Colitis Foundation of America-CCFA) شعبه هایی را برای فراهم کردن اطلاعات و دسترسی به گروههای حمایتی دارند. در کشور ایران نیز مراکز درمانی ای هستند که می توانند شما را یاری رسانند، می توانید با پزشک معالج تان در مورد مراکز درمانی حمایتی مشورت نمایید.

مشاوره
بعضی از بیماران مشاوره با یک روانشناس یا روانپزشک آگاه از بیماری التهابی روده و مشکلات روحی حاصل از آن را مفید می دانند. اگر فکر می کنید این راهکار برای شما نیز مفید واقع خواهد شد با پزشک خود در این مورد نیز مشورت کنید تا شما را به یک روانپزشک حاذق ارجاع دهد.