روش های تشخیصی:
غربالگری افراد سالم برای هپاتیت B
پزشکان در برخی موارد افراد سالم را برای تشخیص هپاتیت B آزمایش می کنند. این غربالگری به این دلیل توصیه می شود که عفونت هپاتیت B اغلب پیش از بروز علایم و نشانه ها در فرد می تواند منجر به آسیب کبدی گردد. آزمایش هپاتیت B در کسانی که در تماس با ویروس هپاتیت B هستند می تواند در شروع درمان ها یا به کارگیری توصیه های تغییر سبک زندگی به پزشکان کمک کند. این اقدام می تواند در کاهش آسیب کبدی در بیماران مؤثر باشد. افرادی که در مورد غربالگری برای هپاتیت B باید با پزشک خود مشورت کنند عبارتند از:
• فردی که با بیمار مبتلا به هپاتیت B زندگی می کند.
• فردی که با بیمار مبتلا به هپاتیت B رابطه جنسی داشته است.
• فردی که آنزیم های کبدی غیرطبیعی و بدون علت مشخص دارد.
• افراد مبتلا به عفونت ایدز.
• افراد مهاجر به ویژه کودکانی که در مناطق با شیوع بالای هپاتیت B زندگی می کردند مانند آسیا، جزایر اقیانوس آرام، آفریقا و شرق اروپا.
• افرادی که داروی تزریقی دارند.
• زندانیان.
• مردان هم جنس گرا.
• فردی که یک یا دو مورد از والدین وی اهل مناطقی هستند که شیوع هپاتیت B در آن مناطق بالاست.
• افراد تحت درمان دیالیز.
• افرادی که داروهای مهارکننده سیستم ایمنی مصرف می کنند مانند داروهای ضد رد پیوند که بعد از پیوند عضو باید مصرف شوند.
• خانم های باردار.
آزمایشات خونی برای تشخیص هپاتیت B
آزمایشات خونی که برای تشخیص هپاتیت B استفاده می شوند شامل موارد زیر هستند:
• یک آزمایش برای تعیین این که بیمار می تواند ناقل هپاتیت B به دیگران باشد یا خیر. آزمایش آنتی ژن سطحی هپاتیت B یا HBsAg، آنتی ژن سطحی هپاتیت B(بخشی از سطح خارجی ویروس هپاتیت B) را اندازه گیری می کند. مثبت بودن نتیجه این آزمایش به این معنی است که بیمار عفونت فعال هپاتیت B دارد و می تواند به راحتی ناقل بیماری به دیگران باشد. منفی بودن جواب آزمایش نشان دهنده این است که احتمالاً بدن فرد در حال حاضر آلوده به عفونت نمی باشد.
• یک آزمایش برای تعیین این که بدن فرد در برابر عفونت هپاتیت B ایمن شده است یا خیر. آزمایش آنتی بادی ضد آنتی ژن سطحی هپاتیت B (anti-HBs)، وجود آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت B را تعیین می کند. وجود آنتی بادی می تواند به دلیل ابتلای شما به عفونت هپاتیت B در گذشته و بهبودی پس از آن باشد یا می تواند به این معنی باشد که شما قبلاً برای هپاتیت B واکسینه شده اید. در هر دو مورد از این شرایط، جواب این آزمایش مثبت بوده و نشان هنده این است که شما به هپاتیت B مبتلا نخواهید شد یا این بیماری را به دیگران منتقل نمی کنید زیرا بدن شما در اثر دریافت واکسن یا به دلیل ایمنی طبیعی در داخل بدنتان به این بیمار مقاوم شده است.
• یک آزمایش برای تعیین ابتلای فرد به هپاتیت B در گذشته یا در حال حاضر. آزمایش آنتی بادی ضد آنتی ژن مرکزی هپاتیت B (anti-HBc) افرادی را شناسایی می کند که مبتلا به عفونت هپاتیت B هستند. اگر جواب این آزمایش مثبت باشد، ممکن است فرد مبتلا به عفونت مزمنی باشد که می تواند آن را به دیگران منتقل کند. همچنین جواب مثبت آزمایش می تواند نشان دهنده این باشد که فرد دوره نقاهت پس از یک عفونت حاد را سپری می کند یا یک ایمنی ضعیف در برابر ویروس هپاتیت B دارد. این شرایط که منجر به مثبت شدن جواب آزمایش می شود، از یکدیگر قابل تشخیص نیستند. تفسیر نتیجه این آزمایش معمولاً بستگی به نتایج دو آزمایش دیگر دارد.
سایر آزمایشات برای ارزیابی سلامت کبد و شدت عفونت کبدی
اگر تشخیص هپاتیت B برای بیمار انجام شده باشد، پزشک ممکن است انجام آزمایش های بعدی را برای تعیین شدت عفونت و آسیب کبدی درخواست کند. این آزمایشات عبارتند از:
• یک آزمایش برای تعیین میزان امکان انتقال بیماری فرد به دیگران. آزمایش خونی آنتی ژن E، یک پروتئین ترشحی از سلول های آلوده به ویروس هپاتیت B را اندازه گیری می کند. مثبت بودن جواب این آزمایش نشان دهنده بالا بودن میزان ویروس ها در خون بیمار می باشد که احتمال انتقال بیماری به دیگران را افزایش می دهد. منفی بودن جواب آزمایش به معنی کم بودن تعداد ویروس های هپاتیت B در بدن فرد و کاهش احتمال انتقال بیماری به دیگران می باشد.
• یک آزمایش برای تعیین میزان DNA ویروس هپاتیت B در خون بیمار. آزمایش DNA ویروس هپاتیت B ، مقدار DNA ویروس هپاتیت B را در خون بیمار اندازه گیری می کند که نشان دهنده مقدار ویروس در بدن می باشد. بررسی میزان ویروس ها در بدن از طریق این آزمایش می تواند در ارزیابی اثربخشی درمان های ضدویروسی برای بیمار مفید واقع شود.
• آزمایشات بررسی عملکردهای کبدی. از طریق آزمایشات عملکرد کبدی می توان میزان آسیب وارد شده به سلول های کبدی را بررسی کرد.
برداشت یک نمونه از بافت کبد برای انجام آزمایش (بیوپسی کبدی)
در بیوپسی کبدی، پزشک یک سوزن باریک را از طریق پوست وارد کبد می کند و یک نمونه کوچک از بافت کبدی را برای انجام آنالیزهای آزمایشگاهی برداشت می کند. بیوپسی کبدی میزان آسیب کبدی را نشان می دهد و می تواند به تعیین بهترین روش درمانی برای بیمار کمک کند.
روش های درمانی:
درمان عفونت هپاتیت B حاد
اگر پزشکتان بیماری شما را هپاتیت B حاد تشخیص داد، یعنی هپاتیتی که کوتاه مدت بوده و خود به خود بهبود می یابد، شما ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید. در این حالت پزشکتان سعی می کند در زمانی که بدنتان با عفونت مقابله می کند، علایم و نشانه هایی را که دارید کاهش دهد. پزشک شما ممکن است به منظور پیگیری خارج شدن عفونت از بدنتان، انجام آزمایشات خون را درخواست کند.
درمان عفونت هپاتیت B مزمن
اگر آسیب شدیدی به کبد بیمار وارد شده باشد، پیوند کبد می تواند گزینه درمانی مناسبی باشد. در پیوند کبد یک جراح، کبد آسیب دیده بیمار را خارج می کند و یک کبد سالم را جایگزین آن می کند. اغلب کبدهای پیوند شده مربوط به افرادی هستند که فوت کرده اند اما تعداد کمی از آنها نیز متعلق به افراد زنده هستند.
روش های تشخیصی و درمانی