سردرد

Headache



به هردردی در ناحیه سر، سردرد اتلاق می شود. سردرد ممکن است در هر دو طرف سر یا محدود به یک سمت باشد، و یا از یک سمت سر منتشر شود. سردرد ممکن است به صورت دردی تیز، ضرباندار یا گنگ باشد. گاهی سردرد به صورت تدریجی شروع می شود و گاهی به صورت ناگهانی عود می نماید. سردرد ممکن است در کمتر از یک ساعت فروکش کند یا تا چند روز ادامه یابد.

پزشک از طریق مشخصات سردرد می تواند به علت آن پی ببرد و از این طریق درمان مناسبی برای آن انتخاب نماید. بیشتر سردردها ناشی از یک بیماری جدی نیست اما گاهی ممکن است نتیجه یک بیماری خطرناک باشند که نیاز به درمان فوری دارد. سردرد را اغلب بر اساس علت آن دسته بندی می نمایند:
 

سردرد اولیه
سردرد اولیه ناشی از فعالیت بیش از حد ساختارهای حس کننده درد در سر می باشد. این نوع سردرد نشانه ای از یک بیماری خاص نیست. فعالیت شیمیایی در سر، اعصاب و رگ های خونی جمجمه یا ماهیچه های سر و گردن ممکن است در این نوع سردردها نقش داشته باشند. برخی افراد ممکن است به صورت ژنی استعداد ابتلاء به سردرد را به ارث ببرند.

 

رایج ترین انواع سردردهای اولیه عبارتند از:

  • سردرد خوشه ای
  • میگرن
  • سردرد تنشی
  • سردرد اعصاب سه قلو خودمختار (TAC)، شامل سردرد خوشه ای و درد حمله ای در نیمی از سر

 

البته الگوهای سردرد دیگری نیز در گروه سردردهای اولیه وجود دارد که کمتر متداولند. این سردردها گاهی ویژگی های متفاوتی دارند. برای مثال ممکن است با انجام فعالیت های خاصی شروع شوند و شدت یا طول دوره غیرمعمول و متفاوتی داشته باشند. اگرچه این نوع سردردها در گروه سردردهای اولیه جای می گیرند اما هرکدام از آنها ممکن است ناشی از یک بیماری زمینه ای باشند. این سردردها شامل:

  • سردرد های مزمن روزانه
  • سردردهای ناشی از سرفه
  • سردرد های ناشی از ورزش
  • سردردهای ناشی از روابط جنسی

 

برخی از سردردهای اولیه ممکن است ناشی از عوامل مربوط به سبک زندگی باشند، مانند:

  • نوشیدن الکل
  • برخی از غذاها مانند گوشتهای فرآوری شده که حاوی نیترات می باشند
  • تغییرات در خواب و کمبود خواب
  • وضعیت نامناسب نشستن یا حالت نامناسب قرارگیری بدن
  • بی نظمی در وعده های غذایی
  • استرس و نگرانی

 

سردردهای ثانویه
سردردهای ثانویه نشانه از یک بیماری است که می تواند منجر به تحریک اعصاب حس درد در ناحیه سر شود. عوامل مختلف با درجات و شدت های متفاوت می توانند سبب سردرد های ثانویه شوند. برخی ازمنشأ های سردردهای ثانویه عبارتند از:

  • سینوزیت حاد
  • پارگی های شریانی (قطع شدگی کاروتید یا ورتبرال)
  • لخته خونی در مغز (ترومبوز سیاهرگی)
  • آنوریسم مغزی (وجود تورم در شریان مغز)
  • تشکیل رگ های غیرطبیعی در مغز
  • تومور مغزی
  • مسمومیت با منوکسید کربن
  • بد شکلی ساختار جمجمه
  • ضربه مغزی
  • بی آبی
  • مشکلات دندانی
  • عفونت گوش میانی
  • التهاب مغز (انسفالیت)
  • التهاب لایه پوششی شریان ها
  • گلوکوما (آب سیاه چشم)
  • خماری
  • آنفلوآنزا
  • خونریزی رگهای درون مغز
  • داروهای مورد استفاده در درمان برخی از بیماریها
  • مننژیت (التهاب غشاها و مایعات اطراف مغز و نخاع)
  • منوسدیم گلوتامات (MNG)
  • مصرف بیش از حد مسکن ها
  • حملات ترس و یا اختلالات ناشی از وحشت
  • سندرم پس از ضربه سر
  • فشار ناشی از استفاده از برخی لوازم مانند کلاه و عینک های ایمنی
  • فشار ناشی از رشد توده در جمجمه
  • سکته مغزی
  • توکسوپلاسموز
  • قطع شدگی عصب سه قلو (اعصاب ارتباط دهنده صورت و مغز)

 

برخی از انواع خاص سردرد ثانویه شامل موارد زیر است:

  • سردرد ناشی از فشارهای خارجی (مانند کلاه ها یا ابزارهای سفت وسنگین)
  • سردرد ناشی از خوردن مواد یخی مانند بستنی
  • سردرد مضاعف (ناشی از مصرف بیش از حد مسکن ها)
  • سردرد سینوسی (ناشی از التهاب و انسداد حفره های سینوسی)
  • سردرد نخاعی (ناشی از سطوح پائین مایعات مغزی نخاعی که ممکن است نتیجه ضربه سر، ضربه نخاع یا بیهوشی نخاعی باشد)
  • سردردهای رعدی (گروهی از سردردها که به صورت ناگهانی و بسیار شدید شروع می شوند)

 

 

 


بیماری های مرتبط

سردرد ممکن است نشانه ای از یک بیماری جدی مانند سکته مغزی، مننژیت یا التهاب مغز باشد. در صورتی که فرد به سردرد شدید توأم با شرایط زیر مبتلا شود باید به بیمارستان مراجعه نماید یا با اورژانس تماس بگیرد:

  • گیجی یا درک نکردن مکالمات
  • غش کردن
  • تب بالا، دمای بالاتر از 39 یا 40 درجه سانتی گراد
  • بی حسی، ضعف و یا فلج قسمتی از بدن
  • گرفتگی گردن
  • اختلال بینایی
  • اختلال در تکلم
  • اختلال در راه رفتن
  • تهوع و استفراغ

 

در شرایط زیر برای ملاقات با پزشک آماده شوید:

  • در صورتی که تکرر سردرد بسیار زیاد است.
  • در صورتی که شدت سردردها بیش از حد معمول است.
  • در صورت بدتر شدن و عدم بهبود یافتن سردرد پس از مصرف صحیح مسکن ها.
  • در صورتی که سردرد مانع از ادامه کار، خواب و شرکت در فعالیت های روزمره تان می شود.
  • در صورتی که باعث اضطراب شما شده است و به منظور کنترل و درمان بهترآن به دنبال یافتن علت آن هستید.