هایپرپلازی خوش خیم پروستات‎

Benign prostatic hyperplasia (BPH)



وقتی مردان پا به سن می گذارند، بزرگی غده پروستات شرایطی طبیعی به شمار می رود. هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH)، هیپرتروفی پروستات، و بزرگی غده پروستات می توانند منجر به علائم ادراری شود. عدم درمان غده پروستات می تواند جریان ادرار خروجی از مثانه را مسدود کرده و منجر به مشکلات کلیوی، ادراری و مثانه ای شود.

چندین درمان موثر برای بزرگی غده پروستات وجود دارد. پزشک در زمان تصمیم برای انتخاب بهترین گزینه درمانی، علائم، اندازه پروستات، دیگر بیماری ها و شرایط بالینی و اولویت های فرد را در نظر می گیرد. این انتخاب می تواند به درمان در دسترس موجود نیز بستگی داشته باشد. درمان های مورد استفاده  شامل دارو درمانی، تغییرات سبک زندگی و جراحی می شوند.
 

شدت بزرگی غده پروستات در بین مردان متغییر است و به تدریج در طول زمان شدید تر می شود. علائم بزرگی غده پروستات عبارتند از:

  • جریان ضعیف ادرار
  • سختی در شروع دفع ادرار
  • قطع شدن و شروع دوباره ادرار در زمان دفع ادرار
  • نیاز مکرر یا فوری به دفع ادرار
  • تکرر افزایش یافته دفع ادرار در شب (شب ادراری)
  • احساس فشار در هنگام دفع ادرار
  • عدم توانایی در تخلیه کامل ادرار
  • عفونت دستگاه ادراری
  • تشکیل سنگ در مثانه
  • عملکرد کاهش یافته کلیوی

 

الزاماً اندازه پروستات به معنای شدت یافتن علائم شما نخواهد بود. برخی مردان با اندکی بزرگ بودن پروستات دچار علائم معنادار و جدی هستند. از طرف دیگر برخی مردان با پروستات بسیار بزرگ فقط علائم خفیف ادراری دارند.

تنها حدود نیمی از مردان دچار بزرگی غده پروستات، دارای علائمی هستند که قابل توجه بوده یا به اندازه کافی برایشان ناراحت کننده است که منجر به دنبال کردن درمان پزشکی می شود. در برخی مردان، نهایتاً علائم تثبیت می شوند و حتی ممکن است به مرور زمان بهبود یابند.

 

 

غده پروستات ارگانی مردانه است که بخش اعظمی از مایع منی را تولید می کند، مایع منی مایعی شیری رنگ است که  اسپرم ها را تغذیه کرده و آنها را در طول ارگاسم (انزال) به بیرون از آلت تناسلی انتقال میدهد. پروستات در زیر مثانه قرار دارد. لوله ای که ادرار را از مثانه به خارج از آلت تناسلی منتقل می کند (میزراه) از وسط پروستات عبور می کند. بنابراین زمانیکه پروستات بزرگ می شود، شروع به مسدود نمودن جریان ادرار می کند.

بسیاری از مردان به رشد پروستات در طول عمر ادامه می دهند. در بسیاری از مردان، این رشدِ ادامه دار به حد کافی پروستات را بزرگ می کند که منتج به ایجاد علائم ادراری یا مهار معنادار جریان ادرار شود. پزشکان مطمئن نیستند که دقیقاً چه چیزی باعث بزرگ شدن پروستات می شود. این احتمال وجود دارد که علت، تغییرات در تعادل هورمون های جنسی مردان در طول افزایش سن شان باشد.
 


اصلی ترین فاکتورهای خطر بزرگی پروستات عبارتند از:
 

  • سن: بزرگی غده پروستات ندرتا ً منجر به ایجاد علائم و نشانه ها در مردان جوان تر از 40 سال می شود. در سن 55 سالگی ، حدود 1 نفر از هر 6 نفر دچار علائم و نشانه های بزرگی پروستات می شود. در سن 75 سالگی، حدود نیمی از مردان این علائم را گزارش می کنند.

 

  • تاریخچه فامیلی: اگر یکی از بستگان شما مانند پدر یا برادرتان دچار مشکلات پروستات باشد، بدین معناست که احتمال ابتلاء به مشکلات پروستات در شما نیز وجود دارد.

 

  • نژاد و قومیت: بزرگی پروستات در میان مردان آمریکایی و استرالیایی رایج تر و معمول تر است. در عین حال در میان مردان چینی، هندی و ژاپنی رواج کمتری دارد.

زمانیکه بزرگی غده پروستات به شدت با توانایی شما در تخلیه ادرار از مثانه تداخل پیدا کند، به یک مشکل جدی تبدیل می شود. در چنین مواردی نیاز به جراحی وجود خواهد داشت .عوارض بزرگی پروستات عبارتند از:
 

  • احتباس حاد ادرار: احتباس حاد ادرار یک ناتوانی ناگهانی و دردناک در دفع ادرار است.  این شرایط پس از دریافت داروهای ضد احتقان در درمان آلرژی ها یا سرماخودرگی ایجاد می شود. زمانیکه به هیچ وجه قادر به تخلیه ادرار نباشید، پزشک تان لوله ای (کاتتر) را از طریق مجرای خروجی مثانه به درون مثانه هدایت می کند. ویا پزشک تان از لوله سوپراپیوبیک استفاده می کند – یک کاتتر که  مثانه را از مسیر تحتانی شکم تخلیه می کند. نوع کاتتری که شما به آن نیاز دارید بستگی به شرایط خاص شما خواهد داشت. برخی مردان مبتلا به بزرگی غده پروستات به جراحی یا دیگر روش ها برای کاهش احتباس ادراری نیاز پیدا می کنند.

 

  • عفونت های مجاری ادراری (UTI): وضعیت برخی مردان مبتلا به بزرگی پروستات به جراحی ختم می شود تا بخشی از پروستات برداشته شده و از عفونت های مکرر مجاری اداری پیشگیری به عمل بیاید.

 

  • سنگهای مثانه: اینها رسوبات معدنی هستند که می تواند منجر به عفونت، تحریک مثانه، وجود خون در ادرار و انسداد جریان ادرار شوند و به طور کل از طریق عدم توانایی در تخلیه کامل مثانه ایجاد می شوند.

 

  • آسیب مثانه: این حالت زمانی حادث می شود که مثانه برای مدت زمان طولانی به طور کامل  خالی نشود. دیوار ماهیچه ای مثانه منبسط شده و ضعیف می شود و دیگر به خوبی کار نمی کند. غالباً، علائم آسیب مثانه پس از جراحی پروستات یا دیگر درمانها  بهبود می یابد ولی این نتیجه همیشگی نیست.

 

  • آسیب کلیوی: مشکلات کلیوی توسط پرفشاری خون در مثانه و به دلیل احتباس ادرار ایجاد می شود. این پرفشاری خون می تواند به طور مستقیم به کلیه ها آسیب رسانده یا عفونت های مثانه را به کلیه ها برساند. زمانیکه پروستات بزرگ شده منجر به انسداد کلیه ها شود، شرایطی به نام هیدرونفروزیس منتج می شود (تورم و ادم در ساختارهای جمع آوری کننده ادرار در یک یا هر دو کلیه ها).

 

غالب مردان مبتلا به بزرگی پروستات دچار عوارض ذکر شده نمی شوند. اما به هر جهت احتباس حاد ادراری و آسیب کلیوی در صورت بروز می تواند تهدید جدی برای سلامتی قلمداد شود.
 


معمولاً با شروع علائم ادراری ناشی از بزرگی غده پروستات به پزشک مراقبت اولیه رجوع می کنید. هرچند در برخی موارد زمانیکه برای تنظیم قرار ملاقات تماس می گیرید، ممکن ا ست مستقیماً به پزشک متخصص در زمینه مجاری ادراری (اورولوژیست) ارجاع داده شوید.

از آنجاییکه ممکن است جلسه ویزیت کوتاه باشد، ایده خوبی است که از قبل خود را برای جلسه ویزیت تان آماده کنید. در این قسمت اطلاعاتی را بیان می داریم که به شما برای آماده شدن برای جلسه ویزیت کمک می کند.

 

چه کارهایی می توانید انجام دهید
• هر نوع علائمی را که تجربه می کنید یادداشت نمایید، از جمله هر نوع علائم یا نشانه ای که به ظاهر غیر مرتبط با علت برنامه ریزی جلسه ویزیت می باشند.
• آماری از تکرر و زمان های ادرار و میزان مایعات نوشیده شده داشته باشید.
• لیستی از تمام داروها، ویتامین ها و یا مکمل های دریافتی تان تهیه کرده و به همراه ببرید.
• در صورت امکان یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود را به همراه ببرید. برخی اوقات به یاد آوردن تمام اطلاعات رد و بدل شده در حین جلسه ویزیت می تواند سخت باشد. کسی که شما را همراهی می کند می تواند موارد فراموش شده یا از قلم افتاده را یادآوری کند.
• بدانید چه تست ها و درمان هایی به منظور مشکلات ادراری یا بزرگی پروستات داشته اید. به عنوان مثال، چنانچه مبتلا به عفونت بوده اید، چه مدت زمانی دچار آن بوده اید و چه درمان هایی را در گذشته داشته اید؟
• نتایج تست آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) را به همراه داشته باشید (چنانچه این آزمون را در گذشته داشته اید.)
• سوالات خود را یادداشت کرده تا از پزشک تان پرسش نمایید.

 

سوالاتی که می توانید از پزشک بپرسید

زمان جلسه ویزیت با پزشک محدود است، بنابراین تهیه لیستی از سوالات می تواند بیشترین بهره از زمان جلسه ویزیت را فراهم کند. در زمینه ارزیابی بزرگی پروستات، برخی سوالات پایه برای پرسش از پزشک تان عبارتند از:


• آیا بزرگی پروستات منجر به علائم و نشانه های من می شود؟
• به جز علت اصلی، چه علل احتمالی دیگری منجر به ایجاد علائم من می شوند؟
• به چه تست ها و آزمایشاتی نیاز دارم؟ آیا خطری در این نوع تست ها وجود دارد؟
• انتخاب های درمانی کدامند؟
• خطرات مرتبط با هر یک از این نوع درمان ها چیست؟
• جایگزین های موجود برای روش های اولیه پیشنهاد شده کدامند؟
• من دچار مشکلات و بیماری های دیگری نیز هستم. چطور می توانم به بهترین شکل تمامی این شرایط را با یکدیگر کنترل کنم؟
• آیا نیاز به محدودیت در فعالیت جنسی وجود دارد ؟
• آیا باید به یک اورولوژیست مراجعه کنم؟
• آیا یک جایگزین عمومی به جای داروهای تجویزشده وجود دارد؟
• آیا بروشور یا جزوات مکتوب که بتوانم با خود به منزل ببرم وجود دارد؟ برای اطلاعات بیشتر چه وب سایتی را پیشنهاد می کنید؟

 

در کنار سوالاتی که آماده کرده اید، از پرسیدن سوالاتی که در حین جلسه ویزیت به ذهن تان می رسد نیز تردید نکنید.

 

اقداماتی که از سوی پزشک انتظار می رود
پزشک تان از شما سوالاتی خواهد پرسید. آماده بودن برای پاسخ گویی به آنها می تواند منتهی به ذخیره کردن زمان برای موضوعات درخواستی شما شود. سوالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد عبارتند از:


• چه زمانی اولین بار متوجه علائم اداری شدید؟
• علائم ادراری شما پیوسته بوده است  یا گاه به گاه ؟
•  آیا علائم شما به مرور زمان و به تدریج تشدید شدند، یا ناگهانی به سراغ تان آمدند؟
• چند بار در روز دفع ادرار دارید؟
• چند بار در طول شب نیاز به دفع ادرار پیدا می کنید؟
• آیا در زمان دفع ادرار ، تخلیه ادرار کامل صورت می گیرد یا اینکه دفع ادرارتان به سختی صورت می گیرد؟
• آیا شروع دفع ادرار برایتان مشکل است؟
• آیا دچار ترشحات ادرار به صورت قطره ای شده اید؟ اگر بله ، چه زمانی؟
• آیا نیاز مکرر یا فوری به دفع ادرار دارید؟
• آیا احساس کرده اید که به طور کامل مثانه تان خالی نمی شود؟
• آیا در ادرار خود خون مشاهده کرده اید؟
• آیا دچار عفونت های مجاری اداری بوده اید؟
• آیا در حین دفع ادرار احساس سوزش می کنید؟
• چطور متوجه می شوید که چه زمانی دچار عفونت مجاری اداری شده اید؟
• آیا مبتلا به دیابت نوع 2 هستید؟
• آیا در ناحیه مثانه خود احساس درد می کنید؟
• آیا جراحی یا روند درمانی دیگری داشته اید که در آن لوله یا وسیله ای از طریق آلت تناسلی تان وارد میزراه شده باشد؟
• آیا در بستگان خونی شما (مانند پدر یا بردار) تاریخچه ابتلاء به بزرگی پروستات، سرطان پروستات، یا سنگ کلیه وجود دارد؟
• چه داروهایی را دریافت می کنید، شامل تمامی داروها از جمله داروهای بدون نیاز به نسخه یا داروهای گیاهی؟
• آیا تحت دریافت داروهای رقیق کننده خون مانند آسپیرین، وارفارین (کومادین) یا کلوپیدوگرل (پلاویکس) قرار دارید؟
 


چنانچه مبتلا به مشکلات ادراری هستید، به پزشکتان مراجعه کنید تا بررسی کنید آیا علائم تان ناشی از پروستات بزرگ شده است و نیاز به چه  تست ها و درمان هایی خواهید داشت. اگر به هیچ وجه قادر به دفع ادرار نیستید، به اورژانس و فوریت های پزشکی مراجعه کنید.


روش های تشخیصی:

ارزیابی اولیه بزرگی پروستات شامل موارد زیر می باشد:

  • سوالاتی با جزئیات در مورد علائم تان: پزشک می خواهد در مورد مشکلات و دیگر بیماری های احتمالی شما، داروهای دریافتی تان، و احتمال وجود تاریخچه مشکلات پروستات در خانواده تان بداند. این احتمال وجود دارد که پزشک از شما بخواهد پرسشنامه ای مانند شاخص ارزیابی علائم  اورولوژیکال امریکا (AUA) برای BPH تکمیل کنید.

 

  • آزمون دیجیتال مقعدی: این آزمون به پزشک این امکان را می دهد که با وارد کردن انگشت به درون رکتوم، پروستات را مورد بررسی قرار دهد. با این تست ساده، پزشک می تواند به تعیین بزرگی پروستات پرداخته و علائم وجود سرطان پروستات را بررسی کند.

 

  • آزمون نورولوژیکال: این آزمون یک ارزیابی مختصر از عملکرد ذهنی و سیستم عصبی است. این آزمون می تواند کمک به تعیین علل مشکلات ادراری غیر از پروستات بزرگ شده کند. آنچه که در این آزمون شامل می شود بستگی به شرایط خاص فردی تان دارد.

 

  • تست ادرار (آنالیز ادراری): آنالیز نمونه ادرار در آزمایشگاه می تواند کمک به حذف احتمال عفونت یا دیگر شرایط ایجاد کننده علائم مشابه کند.

 

این احتمال وجود دارد که پزشک تان از تست های افزون تری نیز برای حذف احتمال دیگر مشکلات استفاده کند.این تست ها عبارتند از:

  • آزمایش خون آنتی ژن خاص پروستات (PSA): تولید PSA توسط غده پروستات نرمال و طبیعی است و بدین شکل کمک به تشکیل مایع منی می کند. زمانیکه شما دچار بزرگی پروستات هستید، سطوح PSA افزایش می یابد. به هر جهت، سطوح PSA می تواند به دلیل سرطان پروستات، تست های اخیر، جراحی و یا عفونت (پروستاتیس) نیز افزایش یابد.

 

  • تست جریان ادرار: این تست قدرت و مقدار جریان ادرار شما را اندازه گیری می کند. در این تست در ظرفی متصل به یک دستگاه خاص ادرار کرده و نتایج این تست در طول زمان به تعیین احتمال بهبود یافتن و یا شدت یافتن شرایط تان کمک می کند.

 

  • تست حجم باقی مانده Postvoid: این تست تعیین می کند که آیا شما می توانید به طور کامل مثانه خود را تخلیه کنید یا خیر. معمولاً این تست با استفاده از تست اولتراسوند برای اندازه گیری ادرار باقی مانده در مثانه انجام می گیرد. یا از طریق قرارگیری یک لوله (کاتتر) درون مثانه پس از دفع ادرار انجام می پذیرد.

 

  • سونوگرافی ترنس رکتال: یک تست سونوگرافی، اندازه گیری  پروستات را فراهم ساخته و آناتومی خاص پروستات شما را آشکار می کند. در این فرایند یک کاوشگر اولتراسوند در حدود سایز و اندازه یک سیگار برگ بزرگ در درون رکتوم شما جایگذاری می شود. امواج اولتراسوند در ناحیه پروستات ساطع شده و تصویری از غده پروستات به دست می دهد.

 

  • بیوپسی (نمونه برداری) پروستات: در این فرایند از سوزن های هدایتی ترانس رکتال اولتراسوند برای ایجاد تصویری از پروستات استفاده می شود. بافت های مورد آزمایش به دست آمده از بیوپسی در زیر میکروسکوپ قرار داده شده و می توانند در تشخیص یا حذف احتمال سرطان پروستات کمک کننده باشند.

 

  • مطالعات اورودینامیک و جریان فشاری: در این فرایند یک کاتتر از طریق میزراه به درون مثانه هدایت می شود. آب (یا در مواردی کمتر، هوا) به طور آهسته به درون مثانه تزریق می شود. بدین طریق این امکان برای پزشک فراهم می شود تا فشارهای مثانه را اندازه گیری کرده و چگونگی عملکرد ماهیچه های مثانه را تعیین کند.

 

  • سیستوسکوپی: این فرایند که ارتروسیستوسکوپی نیز نامیده می شود به پزشک این امکان را می دهد که درون مثانه و میزراه را مشاهده کند. پس از اینکه تحت یک بی حسی موضعی قرار گرفتید، یک تلسکوپ انعطاف پذیر نورانی (سیستوسکوپ) درون میزراه قرار داده می شود تا به بررسی علائم و نشانه ها بپردازد.

 

  • پیلوگرام یا  یوروگرام CT درون وریدی: این تست ها می توانند به تعیین سنگ های مجاری ادراری، تومورها یا انسدادهای ناحیه مثانه کمک کند. در ابتدا، رنگ دررون یک ورید تزریق شده و امواج X یا سی تی اسکن از کلیه ها ، مثانه و لوله های مرتبط با کلیه ها و مثانه (میزنای) گرفته می شود. رنگ  به طراحی سیستم های جریان مایعات در کلیه ها کمک می کند.

 

دیگر علل ممکن برای علائم ادراری
پزشک از این تست ها برای اطمینان حاصل کردن از نبود دیگر علل ایجاد کننده استفاده خواهد کرد همچنین از این طریق به احتمال نقش بزرگی پروستات در ایجاد یا تشدید دیگر مشکلات پی می برد. مشکلاتی که می توانند منجر به علائم ادراری مشابه با موارد  ایجاد شده توسط بزرگی پروستات شوند عبارتند از:

  • سنگهای مثانه
  • عفونت های دستگاه ادراری و مثانه
  • دیابت
  • مشکلات نورورلوژیکی
  • التهاب پروستات (پروستاتیت)
  • سرطان پروستات
  • سکته
  • نارسایی های ماهیچه ای و عصبی (نوروماسکولار)
  • اسکار یا تنگی میزراه

 

سرطان پروستات به طور کامل با بزرگی غده پروستات متفاوت است؛ البته سرطان پروستات می تواند منجر به ایجاد برخی علائم مشابه شود و ممکن است بوسیله برخی تستهای مشابه تعیین شود. داشتن پروستات بزرگ شده منجر به کاهش یا افزایش ریسک سرطان پروستات نمی شود. حتی اگر تحت درمان غده بزرگ شده پروستات قرار گرفته اید، همچنان بایستی به ادامه آزمون های منظم جهت غربالگری سرطان بپردازید.

 

روش های درمانی:

درصورتیکه دارودرمانی موثر واقع نشود و یا شما دچار علائم شدیدی باشید، پزشک جراحی را توصیه خواهد کرد. چندین نوع جراحی برای درمان بزرگی پروستات وجود دارد. همگی آنها اندازه غده پروستات را کاهش داده و از طریق درمان بزرگی بافت پروستات منجر به باز شدن میزراه شده و بنابراین مسدود بودن جریان ادرار را برطرف می کنند. تصمیم در مورد انتخاب نوع جراحی بستگی به چندین فاکتور دارد از جمله اندازه پروستات، شدت علائم، و نوع درمان در دسترس.

هر نوع جراحی پروستات می تواند منجر به یکسری عوارض جانبی از جمله برگشت جریان مایع منی به سمت مثانه به جای خروج آن از آلت تناسلی در طول انزال (انزال برگشت دهنده)، از دست دهی کنترل مثانه (بی اختیاری ادرار) و ناتوانی جنسی شود، از این رو از پزشک خود در مورد خطرات خاص هر یک از درمان های در نظر گرفته شده بپرسید:

 

  • برداشتن پروستات از راه پیشابراه (TURP)

TURP برای چندین سال است که به عنوان یک فرایند معمول برای بزرگی پروستات به شمار می رود و روشی است که دیگر درمان ها با آن مقایسه می شوند. با TURP جراح یک اسکوپ نورانی (RESECTOSCOPE) درون میزراه قرار داده و با استفاده از یک تیغ کوچک جراحی، تمام قسمت خارجی پروستات را برش داده و خارج می کند(برداشتن پروستات). به طور کل TURP به سرعت علائم را بهبود بخشیده و بسیاری از مردان مدت کوتاهی پس از عمل جریان ادرارشان قوی تر می شود. در پی TURP خطر خونریزی و عفونت وجود دارد ، و ممکن است پس از این عمل  نیاز به یک کاتتر موقتی برای تخلیه مثانه وجود داشته باشد. تا زمان بهبودی کامل ، تنها قادر به انجام فعالیت های بسیار سبک هستید.

 

  • برش پروستات از راه پیشابراه (TUIP یا TIP)

این جراحی یک گزینه انتخابی در زمان بزرگی خفیف پروستات یا غده کوچک پروستات می باشد، به ویژه در زمانیکه دچار بیماری هایی هستید که دیگر انواع جراحی ها را پرخطر می سازد. همچون  TURP، در TUIP نیز از ابزارهایی استفاده می شود که درون میزراه یا پیشابراه قرار داده می شوند. اما به جای براشتن بافت پروستات، جراح یک یا دو برش کوچک در غده پرستات ایجاد می کند تا کانالی را در میزراه باز کند و درواقع امکان عبور ادرار را آسان تر می سازد.

 

  • پروستاتکتومی باز (برداشتن کامل پروستات)

به طور کلی این نوع جراحی زمانی انجام می گیرد که فرد دارای پروستات بسیار بزرگی بوده ، دچار آسیب مثانه شده و یا فاکتورهای جانبی دیگری از جمله سنگ مثانه وجود داشته باشد. این جراحی باز نامیده می شود چراکه جراح برشی در ناحیه تحتانی شکم ایجاد می کند تا به پروستات برسد. پروستاتکتومی باز موثرترین درمان برای مردان مبتلا به بزرگی شدید پروستات است اما ریسک بالایی از عوارض و اثرات جانبی را نیز به همراه دارد. به طور کلی احتیاج به یک بستری کوتاه مدت در بیمارستان وجود داشته و با ریسک بالاتر نیاز به انتقال خون مرتبط است.

 

  • جراحی با حداقل تهاجم

درمان های با حداقل تهاجم کمتر منجر به از دست دهی خون در حین عمل می شوند و مدت زمان بستری در بیمارستان نیز کوتاهتر است. در این نوع درمان ها نیاز به داروهای ضد درد کمتر است. بسته به نوع پروسه درمانی- و میزان کارآمدی آن در شما- احتمال پیگیری درمان ها وجود دارد .

 

درمان های با حداقل تهاجم عبارتند از:

  • جراحی با لیزر

جراحی های لیزر (که لیزردرمانی نیز نامیده می شوند) از لیزرهای پرانرژی برای از بین بردن یا برداشتن بافت رشد یافته پروستات استفاده می کنند. به طور کلی جراحی های از طریق لیزر سریعاً علائم را برطرف کرده و نسبت به TURP ریسک کمتری از عوارض جانبی دارند. برخی جراحی های لیزر می تواند در مردانی که به دلیل دریافت دراوهای رقیق کننده قادر به استفاده از دیگر پروسه های درمانی نیستند، مورد استفاده قرار بگیرد.

 

جراحی لیزر می تواند با استفاده از انواع مختلفی از لیزرها و به طرق مختلف صورت گیرد:

  • فرایندهای کاهنده (شامل تبخیر) بافت پروستات تنگ کننده میزراه را را طریق سوزاندن برداشته و جریان ادرار را امکانپذیر می سازد. این احتمال وجود دارد که فرایندهای کاهنده منجر به علائم ادراری تحریک کننده شوند و نیز ممکن است در برخی موارد نیاز به تکرار عمل وجود داشته باشد.

 

  • فرایندهای Enucleative شبیه به پروستاتکتومی باز هستند اما با ریسک کمتر. به طور کلی این فرایندها تمام بافت پروستات مسدود کننده جریان ادرار را برداشته و از رشد دوباره آن جلوگیری می کند. یکی از مزیت های فرایندهای Enucleative در مقایسه با فرایندهای کاهنده این است که بافت پروستات برداشته شده می تواند برای احتمال وجود سرطان پروستات یا دیگر بیماریها مورد آزمایش قرار گیرد.

 

انواع جراحی های لیزر عبارتند از:
• لیزر هولمیم قطع پروستات (HoLAP)
• لیزر ویژوال قطع پروستات (VLAP)
• لیزر هولمیم برداشت از پروستات (HoLEP)
• تخمیر انتخابی از پروستات (PVP)

 

انتخاب نوع درمانی لیزر بستگی به اندازه پروستات، محل ناحیه رشدیافته، توصیه های پزشک، و الویت های شما دارد. انتخاب های در دسترس نیز بستگی به محل مکانی جویای درمان دارد. تمامی مراکز درمانی مجهز به امکانات لیزری جهت انجام جراحی پروستات نیستند و یا تمامی پزشکان دارای تخصص و آموزش های خاص اجرای این نوع درمانها نیستند.

 

  • گرما درمانی مایکرویو میزراه (TUMT)

پزشک در این روش درمانی ، یک الکترود خاص را از طریق میزراه وارد ناحیه پروستات می کند. انرژی مایکروویو حاصل از الکترود منجر به تولید گرما می شود و بخش درونی غده بزرگ شده پروستات را تخریب کرده و منتهی به کوچک شدن و نهایتاً تسهیل در جریان ادرار می شود. این جراحی ریسک کمتری نسبت به TURP دارد اما به طور کل در موارد پروستات های کوچک و در شرایط خاص به کار می رود.

 

  • قطع سوزنی میزراه (TUNA)

در این روش سرپایی، یک اسکوپ نورانی را (سیستوسکوپ) وارد میزراه می کنند. پزشکتان از اسکوپ برای جایگذاری سوزنها در غده پروستات استفاده می کند. زمانیکه سوزنها در ناحیه مورد نظر قرار می گیرند، امواج رادیویی از میان آنها عبور می کنند، و منجر به ایجاد حرارت و تخریب بافت اضافی پروستات می شوند، بافتی که  جریان ادرار را مسدود ساخته بود. این نوع جراحی می تواند یک انتخاب خوب در مواردی باشد که فرد به راحتی دچار خونریزی می شود و یا دچار مشکلات و بیماری های خاصی است. همچون TUMT، این احتمال وجود دارد که TUNA فقط منجر به کاهش علائم تان شود و مدت زمانی سپری شود تا شما بتوانید متوجه نتایج شوید. ریسک ناتوانی جنسی در این روش درمانی بسیار پایین است.

 

  • استنت پروستات

استنت پروستات یک ابزار فلزی یا پلاستیکی بسیار کوچک است که در میزراه شما جایگذاری می شود تا آن را باز نگه دارد. بافتی در بالای استنت پلاستیکی رشد می کند تا آنرا در جای خود محکم کند. استنت پلاستیکی بایستی هر 4 تا 6 هفته یک بار تعویض شود اما نیاز به عمل جراحی وجود ندارد. در بسیاری از موارد، پزشکان استنت ها را به عنوان یک درمان طولانی مدت و پایدار در نظر نمی گیرند چراکه می توانند منجر به اثرات جانبی از جمله دفع ادرار دردناک یا عفونت های مکرر مجاری ادراری شوند. جابه جایی استنت های فلزی به سختی صورت می گیرد و تنها در شرایط خاص استفاده می شوند، به عنوان مثال در افرادی که نمی توانند جراحی داشته باشند. گاهی اوقات استنت های پلاستیکی به طور موقتی پیش از جراحی استفاده می شوند تا پزشک از توانایی شما در دفع ادرار پس از جراحی اطمینان حاصل کند.

 

 


روش های تشخیصی و درمانی

رنج وسیعی از درمان ها برای بیماری بزرگی پروستات وجود دارد که عبارتند از دارودرمانی، جراحی و نوعی جراحی با حداقل تهاجم. بهترین انتخاب درمانی برای شما بستگی به چندین فاکتور متعدد دارد از جمله میزان ناراحتی که علائم برایتان ایجاد کرده است، اندازه پروستات، بیماری و مشکلات دیگری که به آن ها دچار هستید، سن و اولویت شما. چنانچه علائم تان شدید نباشد، ممکن است تصمیم به دنبال نکردن روش های درمانی داشته باشید و درواقع بخواهید صبر کرده تا ببینید آیا در طول زمان علائم تان شدت می یابند یا خیر.

 

دارودرمانی معمول ترین درمان برای علائم خفیف بیماری بزرگی پروستات می باشد. داروهایی که برای بهبود علائم بزرگی پروستات به کار می روند عبارتند از:

 

  • آلفا بلوکرها (مهارکننده های آلفا). این داروها ماهیچه های گردنی مثانه و فیبرهای ماهیچه ای در خود پروستات را شل کرده و دفع ادرار را راحت تر می کنند. این دسته دارویی عبارتند از: دوگزازوسین (کاردورا)، تامسولوسین (فلوماکس)، آلفوزوسین (یوروزاترال)، و زیلودوسین (راپافلو). آلفابلوکرها سریع عمل می کنند. در عرض یک تا دو روز، جریان ادرار شما افزایش می یابد و نیاز به دفع ادرار کاهش می یابد؛ چنین شرایطی ممکن است منجر به حالتی تحت عنوان انزال برگشت دهنده شود که در آن مایع منی به جای خروج از نوک آلت تناسلی، به مثانه برگشت داده می شود.

 

  • مهارکننده های 5- آلفا ردوکتاز. این داروها از طریق جلوگیری از تغییرات هورمونی ایجاد کننده رشد پروستات منجر به کوچک شدن و جمع شدن پروستات می شوند. این دسته دارویی عبارتند از فیناستراید (پروسکار) و دوتاستراید (آوودارت). به طور کلی این داروها بهترین درمان برای بسیاری از انواع بزرگی های پروستات به شمار می روند. ممکن است چندین هفته یا حتی چندین ماه زمان ببرد تا شما متوجه بهبود شوید. در زمان دریافت این داروها احتمال بروز برخی عواض جانبی جنسی وجود دارد از جمله ناتوانی جنسی (نبود نعوظ)، کاهش میل جنسی یا انزال برگشت دهنده.

 

  • درمان ترکیبی دارویی. به طور کلی دریافت همزمان مهارکننده 5- آلفا ردوکتاز و آلفا بلوکر موثرتر از دریافت هر یک از آنها به تنهایی است.

 

  • تادالفیل (سیالیس). این دارو که از طبقه دارویی تحت عنوان مهار کننده فسفودی استراز است، معمولاً برای درمان ناتوانی جنسی (نبود نعوظ) به کار می رود؛ همچنین می تواند برای درمان بزرگی پروستات نیز استفاده شود. تادالفیل نمی تواند در ترکیب با آلفابلوکرها تجویز شود. همچنین نباید همراه باداروهایی به نام نیترات ها مانند نیتروگلیسرین استفاده شود.

 

 


داروهای مرتبط

ایجاد برخی تغییرات سبک زندگی می تواند به کنترل علائم بزرگی پروستات کمک کرده و از تشدید یافتن شرایط جلوگیری می کند. تغییرات زیر را امتحان کنید:

 

  • دریافت مایعات درشب را محدود کنید. یک تا دو ساعت قبل از ساعت خوابتان چیزی ننوشید تا از بیدار شدن های حین خواب برای مراجعه به دستشویی پیشگیری شود.

 

  • از دریافت مقادیر زیاد کافئین یا الکل اجتناب کنید. این ترکیبات می توانند تولید ادرار را افزایش داده، مثانه را تحریک کرده و علائم تان را تشدید کنند.

 

  • اگر تحت دریافت داروهای دیورتیک (ادرار آور) هستید، با پزشک خود مشورت کنید. دوزهای کمتر، دریافت آنهادر وعده صبح، دیورتیک خفیف تر یا تغییر در زمان دریافت داروها در کاهش علائم اداری کمک کننده است. پیش از مشورت با پزشک از قطع داروهای دیورتیک خود خودداری کنید.

 

  • دریافت آنتی هستامین ها یا ضد احتقان ها را محدود کنید. این داروها منجر به تنگ شدن ماهیچه های اطراف میزراه میشوند، ماهیچه هایی که جریان ادرار را کنترل می کنند؛ درنتیجه دفع ادرار را مشکل می سازند.

 

  • در زمان احساس نیاز به دفع ادرار حتماً به دستشویی بروید. سعی کنید در اولین احساس نیاز به دفع، به این نیاز خود پاسخ دهید. نگهداشتن طولانی مدت ادرار منجر به کشیدگی بیش از حد ماهیچه مثانه شده و منجر به آسیب می شود.

 

  • سعی کنید برنامه زمانبندی منظمی برای دفع ادرار داشته باشید. این برنامه می تواند هر 4 تا 6 ساعت در طول روز باشد و به ویژه در صورت وجود نیازهای شدید دفع ادرار و تکررهای شدید مفید واقع می شود.

 

  • فعال باشید. بی تحرکی می تواند منجر به حبس ادرار شود. حتی مقادیر کوچکی فعالیت بدنی می تواند به کاهش مشکلات ادراری کمک کرده و منتهی به بزرگی پروستات شود.

 

  • خود را گرم نگه دارید. دماهای سردتر می تواند منجر به احتباس ادرار شده و نیاز شما به دفع ادرار را افزایش دهد.

درمان های جایگزین:

مطالعات در زمینه طب جایگزین برای بیماری بزرگی پروستات نتایج متناقضی به همراه داشته است. گاهی اوقات این درمان ها کمک کننده هستند درحالیکه برخی مواقع نیز موثر واقع نمی شوند. اعتقاد بر این است که عصاره نوع خاصی توتهای رسیده به کاهش علائم بزرگی پروستات کمک می کند. اما مطالعه ای نشان داده است که درمان گیاهی تاثیر مفید بیشتری از دارونما ندارد.

از آنجاییکه شواهد کافی دال بر تاثیر درمان گیاهی بر تسکین علائم ادراری ناشی از بزرگی پروستات وجود ندارد، بنابراین انجمن اورولوژی آمریکا هیچ نوع درمان گیاهی را توصیه نمی کند. به علاوه برخی ترکیات گیاهی منجر به افزایش ریسک خونریزی شده یا با دیگر داروهای دریافتی تان تداخل دارند.

 

برخی درمان های گیاهی پیشنهادی کمک کننده در کاهش علائم بزرگی پروستات عبارتند از:

  • عصاره نوع خاصی توتهای رسیده. این عصاره از نوعی توت رسیده به نام Saw palmetto به دست می آید.
  • عصاره بتا- سیتواسترول. این عصاره از گیاهان مختلفی مانند برخی گیاهان و درختچه های خاص به دست می آید.
  • Pygeum، روغنی که از درخت آلوی آفریقایی به دست می آید.
  • عصاره چچم. عصاره ای که از گرده چچم به دست می آید.
  • عصاره گزنه. این عصاره از ریشه گیاه گزنه به دست می آید.

 

در صورت دریافت هر نوع داروی گیاهی، حتماً اسامی آنها را با پزشک خود در میان بگذارید. ممکن است که داروهای گیاهی در درمان برخی علائم کمک کننده باشند اما به طور کلی تاثیر آنها بسیار کمتر از داروهای تجویزی است.