علائم و نشانه های معمول التهاب مری عبارتند از:

• بلع سخت
• بلع دردناک
• درد قفسه سینه، بخصوص پشت استخوان سینه، که با خوردن رخ می دهد
• چسبیدن غذای خورده شده در مری (فشرده شدن غذا)
• سوزش سر دل
• برگشت اسید

در کودکان، مخصوصاً آن هایی که نمی توانند به خوبی درد خود را شرح دهند، علائم التهاب مری شامل موارد زیر می شود:

• بد غذا خوردن
• عدم رشد

• درد قفسه سینه (Chest pain)‎
• استفراغ خونی (Vomiting blood)‎

التهاب مری معمولاً بسته به دلیل آن طبقه بندی می شود. در برخی موارد، بیش از یک عامل منجر به التهاب مری می شود.

التهاب مری ناشی از ریفلاکس
ساختار دریچه مانند اسفنگتر پایینی مری معمولاً محتویات اسیدی معده را از مری دور نگه می دارد. اگر این دریچه زمانی که نباید باز باشد، باز شود و یا به درستی بسته نشود، محتویات معده ممکن است به مری بازگردد (ریفلاکس معده به مری). بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) شرایطی است که این بازگشت اسید به طور مکرر اتفاق می افتد. از عوارض GERD التهاب مزمن و آسیب بافتی مری است.

التهاب ائوزینوفیلیک مری
ائوزینوفیل ها سلول های سفید خونی هستند که نقش کلیدی در واکنش های آلرژیک دارند. در التهاب ائوزینوفیلیک مری حجم زیادی از این سلول های سفید خون در مری تجمع پیدا می کنند و بیشتر در پاسخ به یک آلرژن یا ریفلاکس اسید و یا هر دو این اتفاق می افتد.

در بیشتر موارد، کسانی که مبتلا به این نوع التهاب مری هستند به یک یا چند نوع غذا حساسیت دارند. برخی از غذاهایی که ممکن است التهاب ائوزینوفیلیک مری ایجاد کند شامل شیر، تخم مرغ، گندم، سویا، بادام زمینی، لوبیاها، چاودار و گوشت گوساله می باشد. اگرچه، آزمایش های مرسوم آلرژی برای تشخیص این غذاهای آلرژی زا قابل اعتماد نیستند.

افراد مبتلا به التهاب ائوزینوفیلیک مری ممکن است آلرژی های غیرغذایی دیگری نیز داشته باشند. مثلاً آلرژن های استنشاقی مانند گرده، ممکن است در برخی موارد تاثیرگذار باشد.

التهاب مری ناشی از دارو
خیلی از داروهای خوراکی اگر برای طولانی مدت در تماس با جدار مری بمانند، می توانند آسیب بافتی ایجاد کنند. برای مثال، اگر قرصی را با مقدار آب کم یا اصلاً بدون آب میل کنید، خود قرص یا بخش هایی از آن ممکن است در مری بماند. داروهای مرتبط با التهاب مری عبارتند از:

• مسکن ها مانند آسپیرین، ایبوپروفن و سدیم ناپروکسن
• آنتی بیوتیک ها مانند تتراسایکلین و دوکسی سایکلین
• پتاسیم کلراید، که برای درمان کمبود پتاسیم استفاده می شود.
• بیسفوسفونات ها، مانند alendronate، که برای درمان ضعف و شکستگی استخوان ها (استئوپروز یا پوکی استخوان) استفاده می شود.
• کوئینیدین ها، که برای درمان مشکلات قلبی کاربرد دارد.

التهاب عفونی مری
عفونت قارچی، ویروسی یا باکتریایی بافت مری می تواند منجر به التهاب شود. التهاب عفونی مری نادر بوده و بیشتر در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مانند مبتلایان به ایدز یا سرطان، رخ می دهد.

قارچی که به طور معمول در دهان وجود دارد به نام کاندیدا آلبیکان، شایع ترین دلیل التهاب عفونی مری است. این عفونت ها اغلب با عملکرد ضعیف سیستم ایمنی، دیابت، سرطان و آنتی بیوتیک درمانی همراه هستند.
 

عوامل خطر التهاب مری به دلیل بوجود آمدن این بیماری بستگی دارد.

التهاب مری ناشی از ریفلاکس

عواملی که خطر GERD (که به دنبال آن التهاب مری ناشی از ریفلاکس رخ می دهد) را افزایش می دهند عبارتند از:

• بلافاصله خوابیدن بعد از غذا خوردن
• عوامل تغذیه ای مانند نوشیدن بیش از حد الکل، کافئین، شکلات و غذاهای نعنایی
• خوردن وعده های حجیم و چرب

برخی از غذاها علائم GERD یا التهاب مری ناشی از ریفلاکس را وخیم تر می کنند مثل:

• غذاهای حاوی گوجه فرنگی
• مرکبات
• کافئین
• الکل
• غذاهای ادویه دار
• سیر و پیاز
• شکلات
• غذاهای نعنایی

التهاب ائوزینوفیلیک مری

عوامل خطر التهاب ائوزینوفیلیک مری یا التهاب آلرژیک مری عبارتند از:

• داشتن سابقه آلرژیک مانند التهاب مخاط بینی، آسم و آنوپیک درماتیت
• داشتن سابقه خانوادگی التهاب ائوزینوفیلیک مری

التهاب مری ناشی از دارو

عواملی که خطر التهاب مری ناشی از دارو را افزایش می دهند معمولاً مربوط به بافتی می شود که از عبور سریع و کامل قرص به معده ممانعت می کند. این عوامل شامل موارد زیر می شود:

• خوردن قرص با مقدار آب کم یا بدون آب
• خوردن قرص در حالت خوابیده
• خوردن قرص بلافاصله قبل از خوابیدن، زیرا تولید بزاق و بلعیدن کمتری طی خواب اتفاق می افتد
• سن بالاتر، به دلیل تغییرات ناشی از افزایش سن بافت های مری یا کاهش تولید بزاق
• قرص های بزرگ یا قرص هایی با شکل غیرمعمول

التهاب عفونی مری

عوامل خطر التهاب عفونی معده به داروهایی مانند استروئید ها و آنتی بوتیک ها مربوط می شود. به خصوص افراد دیابتی در معرض خطر ابتلا به التهاب مری کاندیدا می باشند.

سایر دلایل التهاب عفونی مری ممکن است ناشی از ضعف عملکرد سیستم ایمنی باشد. این حالت به دنبال بیماری هایی مانند ایدز یا برخی سرطان ها رخ می دهد. همچنین درمان بعضی از سرطان ها و داروهایی که واکنش سیستم ایمنی را نسبت به بافت پیوند شده مهار می کند، می تواند خطر التهاب عفونی مری را بیفزاید.
 

در صورت عدم درمان، التهاب مری منجر به تغییر بافت مری می شود. عوارض احتمالی عبارتند از:

• تنگ و باریک شدن مری
• "بارت". به معنی تغییر سلول های جدار مری و افزایش خطر ابتلا به سرطان مری

اگر در قفسه سینه تان درد شدیدی بیش از چند دقیقه حس می کنید یا گمان می کنید که غذا در مری تان گیر کرده است یا قادر به بلع نمی باشید، سریعاً به اورژانس مراجعه کنید.

اگر سایر علائم و نشانه های التهاب مری را دارید، بهتر است ابتدا به پزشک عمومی مراجعه کنید. به منظور انجام برخی تست های تشخیصی وی شما را به متخصص گوارش یا آلرژی ارجاع می دهد. آمادگی از قبل شما برای جلسه معاینه به شما امکان بهره مندی بیشتر از زمان را می دهد.

کارهایی که می توانید انجام دهید

لیستی از موارد زیر تهیه نمایید:

• علائمی که دارید، حتی آن هایی که به نظر بی ربط با درد، اختلال بلع یا ریفلاکس می باشند
• اطلاعات شخصی کلیدی، مانند استرس ها و تغییرات اخیر در زندگی تان
• داروهای دریافتی تان، اعم از ویتامین ها و سایر مکمل ها
• سابقه خانوادگی آلرژی یا بیماری های مری یا معده
• سوال های خودتان از پزشک

سوالاتی که می توانید از پزشک بپرسید

سوالات خود را با در نظر گرفتن اولویت شان لیست کنید. در صورتی که احساس می کنید علائم و نشانه های التهاب مری را دارید، ممکن است سوال های زیر را بپرسید:

• به چه آزمایشاتی برای تشخیص بیماری نیاز دارم؟
• آیا این آزمایشات آمادگی خاصی می خواهند؟
• نتایج آزمایشات چه موقعی آماده می شوند؟
• چه درمان هایی موجود هستند و شما کدام را پیشنهاد می کنید؟
• چگونه می توانیم از کارآیی درمان مطلع شویم؟
• آیا به آزمایشاتی جهت پیگیری نیز نیاز دارم؟
• چه اقداماتی جهت پیشگیری از عود علائم می توانم انجام دهم؟
• من بیماری های دیگری نیز دارم، چگونه می توانم آن ها را با هم به بهترین نحو مدیریت کنم؟

اقدامات پزشک

پزشک سوالاتی از شما خواهد پرسید. آمادگی برای پاسخ به آن ها به شما در مدیریت زمان کمک می کند. این سوالات عبارتند از:

• شدت دردتان تا چه حدی است؟
• آیا اختلال بلع دارید؟
• چه مواقعی درد دارید؟
• آیا چیزی مانند غذای خاصی علائم تان را وخیم تر می کند؟
• آیا چیزی مانند داروهای آنتی اسید یا پرهیز از برخی غذاها علائم تان را تسکین می دهد؟
• آیا علائم تان در زمان خاصی از روز بدتر می شود؟
• آیا علائم تان با مصرف دارو بهتر می شود؟ در این صورت، چه دارویی؟
• آیا آلرژی دارید و دارویی برای آن استفاده می کنید؟
• آیا تا به حال غذا در گلویتان پس از بلع گیر کرده است؟
• آیا تا به حال پس از بلعیدن، غذا برگشته است؟
• آیا سابقه خانوادگی بیماری های گوارشی دارید؟

کارهایی که در این میان می توانید انجام دهید

اگر غذاهای خاصی منجر به شروع یا وخامت علائم تان می شود، از آن ها پرهیز کنید. برخی از این مواد غذایی عبارتند از نوشیدنی های حاوی کافئین، الکل یا غذاهای ادویه دار. استفاده از آنتی اسید ها به طور موقت علائم تان را تسکین می دهند.

اگر حس می کنید که نشانه هایتان ناشی از داروهای تجویزی است، بدون مشورت پزشک استفاده از آن ها را قطع نکنید. همراه با خورن قرص ها یک لیوان آب بنوشید و بلافاصله بعد از آن نخوابید.

بیشتر علائم و نشانه های التهاب مری می تواند ناشی از بیماری هایی باشد که سیستم گوارشی را تحت تاثیر قرار می دهد. در صورتی که علائم و نشانه هایتان شرایط زیر را داشت، به پزشک خود مراجعه کنید:

• طول کشیدن بیش از چند روز
• با آنتی اسید های بدون نسخه بهتر نشدند
• آنقدر شدید است که بلع را مشکل می سازد
• همراه با نشانه های آنفولانزا مانند سردرد، تب و درد عضلانی باشد
• با تنگی نفس یا درد قفسه سینه بلافاصله بعد از غذا خوردن همراه باشد

در شرایط زیر به اورژانس مراجعه کنید:

• احساس درد قفسه سینه که بیش از چند دقیقه ادامه داشته باشد
• احساس گیر کردن غذا در مری
• داشتن سابقه بیماری قلبی و تجربه درد قفسه سینه

روش های تشخیصی:

پزشک بر طبق پاسخ هایتان به سوال ها، معاینه بالینی و چندین آزمایش تشخیص قطعی را می دهد. این آزمایشات شامل موارد زیر می شود:

تصویربرداری توسط باریوم

برای این آزمایش شما محلول حاوی باریم را می نوشید یا قرص حاوی باریوم را می خورید. باریوم جدار مری و معده را می پوشاند و ارگان ها را قابل مشاهده می سازد. این تصاویر تنگ شدن مری، سایر تغییرات بافتی، فتق، تومور یا سایر موارد غیر عادی را که می تواند دلیل علائم باشد، نشان می دهد.

آندوسکوپی

پزشک لوله باریک و بلند مجهز به یک دوربین کوچک را از طریق دهان وارد مری تان می نماید. با کمک این ابزار پزشک هرگونه ظاهر غیرطبیعی مری را مشاهده کرده و نمونه کوچکی از بافت مری برای آزمایش بر می دارد. بافت مری ممکن است بدلیل التهاب، استفاده از دارو یا ریفلاکس تغییر کرده باشد. در این روش شما بیهوش خواهید شد.

تست های آزمایشگاهی

نمونه کوچک برداشته شده (بیوپسی) طی اندوسکوپی به آزمایشگاه فرستاده می شود. بر اساس دلیل بیماری تان نوع آزمایش مشخص می شود:

• جهت تشخیص عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی
• جهت اندازه گیری گلبول های سفید مرتبط با آلرژی (ائوزینوفیل)
• شناسایی سلول های غیر طبیعی نشانگر سرطان سرطان مری یا تغییرات پیش سرطانی

روش های درمانی:

التهاب مری ناشی از ریفلاکس

• عمل جراحی. در صورتی که سایر مداخلات تاثیری نداشته باشد از این روش برای بهبود شرایط کمک می گیرند. بخشی از معده به دور دریچه جدا کننده مری و معده (اسفنگتر پایینی مری) پیچانده می شود. این کار منجر به محکم شدن اسفنگتر و پیشگیری از برگشت اسید به مری می شود.

• لینکس (Linx). ابزاری است که مورد تایید FDA می باشد و حلقه تیتانیومی کوچکی می باشد. این حلقه دور محل اتصال معده و مری گذاشته شده و باعث سفت شدن اسفنگتر پایینی مری می شود. لینکس از طریق عمل جراحی قابل جایگذاری است.

التهاب ائوزینوفیلیک مری

• رژیم محدودیت غذایی. معمولاً آلرژی غذایی منجر به التهاب ائوزینوفیلیک مری می شود. بنابراین محدود کردن غذاهای آلرژی زا می تواند به درمان کمک کند.

اگرچه، هنوز هیچ تستی به طور دقیق غذاهای آلرژن را شناسایی نمی کند، پزشک حذف غذاهای مشکوک را توصیه می نماید. طبق نظر پزشک، شما به تدریج غذاها را به رژیم تان اضافه می کنید و علائم را در صورت بازگشت یادداشت نمایید.

درمان عوارض شایع

متخصص گوارش ممکن است برای گشاد کردن مری از عمل جراحی کمک بگیرد. این راه فقط زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که مری به شدت تنگ شده یا غذا در مری گیر کرده است.
برای گشاد شدن مری، پزشک از یک یا چند ابزار اندوسکوپی استفاده می کند (لوله های کوچک باریکی که وارد مری می شود). این ابزارها ممکن است همراه با موارد زیر تجهیز شود:

• لوله مخروطی شکلی که با یک نوک گرد شروع می شود و به تدریج پهن تر می شود.
• بالونی که پس از قرار گرفتن در مری باز می شود.

• آندوسکوپی فوقانی (Upper endoscopy)‎

درمان التهاب مری به قصد تسکین علائم، مدیریت عوارض و درمان دلایل زمینه ای این بیماری انجام می شود. استراتژی درمان بنا به علت بیماری متفاوت است.

التهاب مری ناشی از ریفلاکس

درمان التهاب مری ناشی از ریفلاکس شامل موارد زیر می شود:

• داروهای بدون نسخه. آنتی اسیدها، داروهایی که تولید اسید را می کاهند با نام مهارکننده های گیرنده هیدروژن، مانند سیمتیدین و رانیتیدین و داروهایی که تولید اسید را متوقف کرده و مری را التیام می بخشند با نام مهارکننده های پمپ پروتون مثل لانزوپرازول و امپرازول.

• داروهای با نسخه. اعم از مهار کننده های گیرنده هیدروژن، مثل فاموتیدین، نیزاتیدین و رانیتیدین. از این گروه مهارکننده های پمپ پروتون را نیز می توان نام برد مثل ازومپرازول، لانزوپرازول، امپرازول، رابپرازول، پنتوپرازول و دگزلانزوپرازول.

باکلوفن دارویی است که حالت استراحت اسفنگتر پایینی مری را می کاهد و در نتیجه ریفلاکس را کم می کند.

التهاب ائوزینوفیلیک مری

درمان ابتدایی التهاب ائوزینوفیلیک مری پرهیز از آلرژن ها و کاهش واکنش های آلرژیک با داروهاست. داروها عبارتند از:

• مهارکننده های پمپ پروتون. پزشک در ابتدا مهارکننده های پمپ پروتون مانند ازومپرازول، لانزوپرازول، امپرازول، پنتاپرازول، رابپرازول یا دگزلانزوپرازول تجویز می نماید.

• استروئیدهای خوراکی. استروئیدهای استنشاقی مجاری تنفسی را تاحت تاثیر قرار می دهند و برای مدیریت آسم کاربرد دارند. برخی مطالعات نشان داده اند که استروئیدهای خوراکی بهتر در مری عمل کرده و به درمان التهاب ائوزینوفیلیک مری کمک می کنند.

التهاب مری ناشی از مصرف دارو

برای کاهش این نوع از التهاب در صورت امکان بهتر است از خوردن داروی مشکل ساز پرهیز کنید. پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:

• استفاده از داروی جایگزینی که احتمال التهاب کمتری دارد
• در صورت امکان استفاده از نوع مایع دارو
• خوردن آب کافی با قرص، مگر در شرایطی که محدودین نوشیدن مایعات دارید مثل بیماری کلیوی
• نشستن یا ایستادن حداقل 30 دقیقه بعد از قرص خوردن

التهاب عفونی مری

پزشک برای درمان عفونت باکتریایی، ویروسی، قارچی یا انگلی بوجود آورنده التهاب مری دارو تجویز می نماید.

• پنتوپرازول (Pantoprazole)‎
• رابپرازول (Rabeprazole)‎

بر اساس التهاب مری که دارید، با پیروی از موارد زیر علائم تان تسکین می یابد یا مجدد عود نمی کند:

• پرهیز از غذاهای افزایش دهنده ریفلاکس. از خوردن مقادیر زیاد غذاهایی که می دانید علائم ریفلاکس تان را وخیم تر می کند، اجتناب کنید. مانند الکل، کافئین، شکلات یا غذاهای حاوی نعناع.

• همیشه همراه قرص تان مقدار زیادی آب بخورید. تا حداقل 30 دقیقه بعد از قرص خوردن نخوابید.

• وزن کم کنید. برای داشتن یک برنامه غذایی مناسب، ورزش جهت کاهش وزن و نگه داشتن وزن ایده آل تان با پزشک مشورت نمایید.

• سیگار را ترک کنید.

• از داروهای خاصی پرهیز کنید. از خوردن برخی از داروها مانند مسکن ها اجتناب کنید.

• از خم شدن به خصوص بعد از خوردن پرهیز کنید.

• بعد از غذا خوردن نخوابید. حداقل 3 ساعت بعد از خوردن به رختخواب نروید.

• سرتان را در هنگام خوابیدن کمی بالا قرار دهید. از آجر یا چوب برای بالا بردن سرتان در زیر پایه تخت استفاده کنید. 15 تا 20 سانتی متر پایه تخت را بالا ببرید. بالا بردن سر تنها به کمک بالش کافی نمی باشد.

درمان های جایگزین:

درمان جایگزینی برای التهاب مری وجود ندارد. با این حال، برخی از درمان های مکمل یا جایگزین می تواند علائم سوزش سر دل یا ریفلاکس را کاهش دهد. در مورد موثرترین آن ها با پزشک خود مشورت نمایید. این موارد عبارتند از:

• درمان گیاهی. گاهی از داروهای گیاهی مثل شیرین بیان، بابونه و گل ختمی برای درمان علائم سوزش سر دل یا ریفلاکس استفاده می شود. داروهای گیاهی می توانند عوارض جانبی جدی داشته باشند و با سایر داروها تداخل ایجاد کنند. در مورد دوز امن آن ها قبل از شروع از پزشک خود سوال کنید.

• ریلکسیشن. تکنیک هایی برای کاهش استرس و اضطراب ممکن است علائم و نشانه های سوزش سر دل یا ریفلاکس را کاهش دهد. در مورد تکنیک های تمدد اعصاب، مانند آرام سازی عضلات با پزشک مشورت کنید.

• طب سوزنی. طب سوزنی شامل قرار دادن سوزن های نازک به نقاط خاص بدن می باشد. شواهد محدودی نشان می دهند که این روش استفراغ و سوزش سر دل را می کاهد. اما اکثر مطالعات فایده آن را تایید نمی کنند. در مورد بی ضرر بودن طب سوزنی برای شما از پزشک سوال بپرسید.