روش های تشخیصی:
تست ها و روش هایی که برای تشخیص رتینوبلاستوما استفاده می شود، عبارتست از:
• معاینه چشم. چشم پزشک معاینات چشمی را برای تعیین علت علائم و نشانه های کودک انجام می دهد. برای آزمایشات جامع تر، ممکن است پزشک پیشنهاد کند برای ثابت نگهداشتن کودک از بی حسی استفاده شود.
• تست های تصویری. اسکن ها و سایر تست های تصویری می تواند به پزشک در تعیین میزان گسترش رتینوبلاستوما به سایر بافت های اطراف چشم کمک کند. تست های تصویری می تواند شامل التراسوند، سی تی اسکن و MRI باشد.
• مشورت با سایر پزشکان. ممکن است متخصص اطفال شما را به سایر متخصصین از جمله آنکولوژیست، مشاوره ژنتیک و جراحی ارجاع دهد.
روش های درمانی:
بهترین درمان برای رتینوبلاستوما به اندازه و محل تومور، میزان گسترش آن به سایر نواحی بجز چشم، سلامت کلی کودک و ترجیحات شخصی شما بستگی دارد. در صورت امکان، پزشک برای حفظ چشمان کودک تلاش خواهد کرد.
شیمی درمانی
شیمی درمانی نوعی درمان دارویی است که از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. شیمی درمانی می تواند به صورت قرص بوده و یا تزریقی وارد عروق شود. داروهای شیمی درمانی در بدن حرکت کرده تا به سلول های سرطانی رسیده و آنها را از بین ببرد.
در کودکان مبتلا به رتینوبلاستوما، شیمی درمانی می تواند به کوچک کردن تومور کمک کند و لذا سایر درمان ها مثل پرتودرمانی، کرایوتراپی، ترموتراپی یا لیزرتراپی می تواند برای درمان باقیمانده سلول های سرطانی استفاده شود. این روش شانس عدم نیاز کودک به جراحی را افزایش می دهد.
همچنین شیمی درمانی می تواند برای درمان رتینوبلاستومایی که به سایر بافت های خارج چشم یا سایر نواحی بدن گسترده شده است، استفاده شود.
پرتو درمانی
پرتو درمانی از اشعه های پرانرژی مثل اشعه ایکس برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. دو نوع از پرتودرمانی برای درمان رتینوبلاستوما استفاده می شود، عبارتست از:
• پرتودرمانی داخلی (براکی تراپی). طی پرتودرمانی داخلی، ابزار درمانی به طور موقت در تومور یا اطراف آن گذاشته می شود. در پرتودرمانی داخلی برای رتینوبلاستوما از یک دیسک کوچک از جنس مواد رادیواکتیو استفاده می شود. این دیسک به مدت چند روز در محل قرار داده می شود تا به مرور زمان پرتو به تومور تابیده شود. قرار دادن پرتو در کنار تومور شانس اثر درمان بر بافت های سالم اطراف را کاهش می دهد.
• پرتودرمانی اشعه خارجی. در اشعه درمانی خارجی توسط یک دستگاه بزرگ خارج از بدن اشعه های پرانرژی به تومور تابیده می شود. زمانیکه کودک روی تخت دراز کشیده است، ماشین در اطراف کودک چرخیده و اشعه از آن خارج می شود. اشعه درمانی خارجی اگر اشعه به بافت های اطراف چشم مثل مغز بتابد، می تواند عوارض جانبی نیز داشته باشد. به همین دلیل اشعه درمانی خارجی معمولاً برای کودکان مبتلا به رتینوبلاستومای پیشرفته و آنهایی استفاده می شود که به سایر درمان ها پاسخ نداده اند.
لیزر درمانی (لیزر فتوکوآگولیشن)
طی لیزر درمانی، از لیزر برای از بین بردن عروق خونی تأمین کننده اکسیژن و مواد مغذی به تومور استفاده می شود. نرسیدن مواد غذایی به سلول های سرطانی باعث از بین رفتن آنها می شود.
سرما درمانی (کرایوتراپی)
کرایوتراپی از سرمای شدید برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. در طی کرایوتراپی مواد بسیار سردی مثل نیتروژن مایع در داخل یا نزدیکی سلول های سرطانی قرار داده می شود. زمانی که سلول ها فریز شدند ماده سرد برداشته شده و سلول ها از انجماد خارج می شوند. این روند انجماد و یخ زدایی پس از آن، در هر دوره کرایوتراپی چند بار تکرار می شود که سبب نابودی سلول های سرطانی می شود.
گرما درمانی (ترموتراپی)
ترموتراپی از گرمای شدید برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. طی ترموتراپی، گرما مستقیماً از طریق امواج فراصوت، میکروموج ها یا لیزر به سلول های سرطانی می رسد.
جراحی
زمانی که تومور به اندازه ای بزرگ شده باشد که نتوان با سایر روش ها آن را درمان کرد، از روش جراحی استفاده می شود. در این موارد جراحی برای برداشت چشم می تواند از گسترش سرطان به سایر بخش های بدن جلوگیری کند. جراحی رتینوبلاستوما عبارتست از:
• جراحی برای برداشت چشم آسیب دیده. طی جراحی برداشت چشم، جراح عضلات و بافت های اطراف چشم را جدا کرده و کل چشم را بر میدارد. بخشی از عصب بینایی که از پشت چشم به مغز می رسد نیز برداشته می شود.
• جراحی برای پیوند چشم. بلافاصله پس از برداشت چشم جراح توپ مخصوصی را که از جنس پلاستیک یا مواد دیگر است در جای چشم قرار می دهد. عضلاتی که حرکات چشم را کنترل می کنند به پیوند متصل می شوند. پس از بهبودی، عضلات چشم با پیوند تطابق یافته و حرکات آن مانند چشم طبیعی خواهد شد. با این حال، چشم پیوند زده شده قادر به بینایی نخواهد بود.
• قرار دادن چشم مصنوعی. چند هفته پس از جراحی، چشم مصنوعی می تواند روی چشم پیوند زده شده قرار داده شود. چشم مصنوعی برای تطابق با سلامت کودک طراحی می شود. چشم مصنوعی در پشت پلک قرار داده می شود و به چشم پیوند زده شده متصل می گردد. زمانی که عضلات چشم پیوند زده را تکان می دهند، به نظر می رسد که چشم مصنوعی در حال تکان خوردن است.
عوارض جانبی جراحی شامل خونریزی و عفونت است. برداشت چشم بر بینایی کودک اثر می گذارد، اگرچه بیشتر کودکان به مرور زمان به این فقدان بینایی عادت می کنند.
کارآزمایی های بالینی
کارآزمایی های بالینی مطالعاتی هستند که برای بررسی درمان های جدید و روش های نوین درمان های حاضر را بررسی می کنند. اگرچه کارآزمایی ها این شانس را به کودک می دهند که جدیدترین رویکردهای درمانی را امتحان کند اما ضمانتی برای درمان بیماری ندارند. از پزشک کودک خود بپرسید آیا کودک شما می تواند در این مطالعات شرکت کند یا خیر؟ پزشک اطفال فواید و خطرات این مطالعات را برای شما بازگو خواهد کرد.
روش های تشخیصی و درمانی