تولید ناکافی بزاق می تواند علائم زیر را ایجاد کند:

•  خشکی دهان
•  چسبنده و غلیظ شدن بزاق
•  ترک خوردن لب ها
•  سوزش پوست اطراف دهان
•  بوی بد دهان
•  سختی در صحبت کردن و بلعیدن
•   سوزش گلو
•  اختلال در حس چشایی
• عفونت قارچی دردهان
• افزایش پلاک و پوسیدگی دندان و بیماری های لثه

خشکی دهان دلایل مختلفی دارد از جمله:

داروها

داروهای مختلف می توانند موجب خشکی دهان شوند. از بین آنها گروه هایی که با احتمال بیشتر این مشکل را به وجود می آورند شامل داروهایی هستند که برای درمان افسردگی و اضطراب، فشارخون بالا، بی اختیاری ادرار و بیماری پارکینسون استفاده می شوند. همچنین آنتی هیستامین ها، ضد احتقان ها، ضد اسهال و شل کننده های عضلات نیز جز این داروها محسوب می شوند.

بالا رفتن سن

بالا رفتن سن به خودی خود از عوامل خطر خشکی دهان محسوب نمی شود اما احتمال استفاده افراد مسن از داروهایی که سبب خشکی دهان می شوند و همچنین ابتلا آنها به بیماری های مسبب خشکی دهان بیشتر است.

درمان سرطان

شیمی درمانی می تواند طبیعت بزاق و میزان تولید آن را تغییر دهد. پرتودرمانی در ناحیه گردن و سر هم می توان به غدد بزاقی آسیب برساند و سبب کاهش تولید بزاق شود.

آسیب اعصاب

هرگونه صدمه یا جراحی که به اعصاب ناحیه سر و گردن آسیب برساند می تواند سبب گزروستومی شود.

سایر علل

خشکی دهان می تواند در نتیجه بیماری ها یا درمان های آنها باشد مانند بیماری خودایمنی سندرون شوگرن، دیابت، پارکینسون، ایدز، استرس و افسردگی. سکته، آلزایمر هم با وجود عمل طبیعی غدد بزاقی می توانند سبب خشکی دهان شوند.

خروپف و تنفس با دهان باز هم موجب این مشکل خواهند شد.

مصرف تنباکو

کشیدن سیگار و جویدن تنباکو هم سبب شدیدتر شدن علائم خشکی دهان می شوند.

در اینجا اطلاعاتی ارائه شده که به شما در آمادگی برای ملاقات با پزشک کمک خواهد کرد.

شما چه کاری می توانید انجام دهید
•     تمامی علائم خود را یادداشت نمایید حتی علائمی که به نظرتان با مشکل فعلی ارتباطی ندارد.
•     اطلاعات شخصی کلیدی را یادداشت کنید شامل استرسها و تغییراتی که اخیرا در زندگیتان رخ داده است.
•     لیستی از داروهای مصرفی، مکمل ها و داروهای بدون نسخه خود تهیه نمایید.
•     سوالاتی را که از پزشک دارید یادداشت کنید. تهیه لیست سوالات به شما کمک می کند تا از زمانی که پزشک در اختیارتان می گذارد نهایت استفاده را نمایید. سوالات خود را از موارد مهم تر به کم اهمیت  الویت بندی نمایید.

سوالات اساسی که می توانید از پزشک بپرسید:
•     علت ایجاد علائم من چیست؟
•     سایر دلایل ممکن برای این علائم چه مواردی هستند؟
•     به چه آزمایشاتی نیاز دارم؟
•     این شرایط موقتی است یا دائمی؟
•     بهترین راه کار چیست؟
•     چه روش های جایگزینی پیشنهاد می کنید؟
•      من به بیماری های دیگری نیز مبتلا هستم. چگونه می توانم آنها را کنترل کنم؟
•      آیا نیاز هست که محدودیت هایی را رعایت کنم؟ آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟
•      آیا جایگزینی برای مصرف دارو وجود دارد؟
•     آیا بروشور یا کتابچه ای برای مطالعه در این زمینه وجود دارد؟ چه وبسایتی را معرفی می نمایید؟

از پرسیدن سوالاتی که در طول ویزیت برایتان پیش می آید خجالت نکشید.

چه انتظاری از پزشک دارید
پزشک یا دندانپزشک سوالاتی از شما خواهد پرسید. آمادگی برای پاسخگویی به این سوالات باعث می شود تا زمان بیشتری برای پرسیدن سوالات خود داشته باشید. سوالاتی که پزشک از شما خواهد پرسید می تواند شامل موارد زیر باشد:

•    علائمتان از چه زمانی شروع شده است؟
•    علائمتان دائمی است یا متناوب؟
•     آیا اخیرا شروع به مصرف داروی جدید کرده اید؟
•     آیا سیگار می کشید یا از تنباکو استفاده می کنید؟
•    چه مقدار الکل می نوشید؟
•      آیا موردی هست که سبب بهبود علائم شما شده و جریان بزاق را تحریک کند؟
•     آیا موردی هست که علائمتان را شدت بخشد؟

در فاصله فرارسیدن زمان ملاقات چه کاری می توانید انجام دهید
هر چند دقیقه یک بار داخل دهانتان آب بچرخانید یا آدامس بدون قند بجوید تا بزاق تان افزایش یابد. برای پیشگیری از پوسیدگی دندان به طور مرتب مسواک بزنید. اگر از تنباکو استفاده می کنید، ترک آن به بهبود علائم شما کمک خواهد کرد.

چنانچه متوجه علائم دائمی خشکی دهان شدید، وقت ملاقاتی با پزشک خانواده یا دندانپزشک تنظیم نمایید.

روش های تشخیصی:

پزشک یا دندانپزشک برای تشخیص خشکی دهان، دهان شما را معاینه کرده و سابقه دارویی شما را می گیرد. گاهی اوقات آزمایش خون، اسکن تصویری یا تستی که میزان بزاق را اندازه گیری و وضعیت غده های بزاقی را بررسی می کند نیز استفاده می شود.

اگر پزشک اعتقاد داشته باشد که دلیل مشکل شما، داروهای مصرفی تان هستند، دوز آنها را تنظیم کرده یا آنها را با داروی دیگری جایگزین می کند. همچنین ممکن است پزشک pilocarpine یا cevimeline برای تحریک تولید بزاق تجویز کند.

در موارد شدید دندانپزشک پوششی که با فلوراید پرشده برای شما تجویز می کند که در طول شب از آن استفاده کنید.

زمانی که دلیل مشکل شما قابل تشخیص با قابل حل نباشد، توصیه های زیر می تواند به بهبود علائم شما و حفظ سلامت دندان هایتان کمک کند:

• آدامس بدون قند بجوید.
•  مصرف کافئین را محدود کنید. کافئین می تواند دهان شما را خشک تر کند.
•   از مصرف شکر، غذاهای اسیدی و آبنبات بپرهیزید زیرا که خطر پوسیدگی دندان را افزایش می دهند.
•   از خمیردندان فلوراید دار استفاده کنید.
•  قبل از خواب از دهانشویه یا ژل فلورایددار استفاده نمایید.
•  از دهانشویه بدون الکل استفاده کنید زیرا که الکل دهان را خشک می کند.
•  از مصرف تنباکو بپرهیزید.
•  از داروهای بدون نسخه که حاوی کربوکسی متیل سلولز یا هیدروکسی اتیل سلولز هستند و بزاق مصنوعی محسوب می شوند مثل botene oral balance استفاده نمایید.
•  از مصرف آنتی هیستامین ها و داروهای ضد احتقان بدون نسخه خودداری نمایید. زیرا سبب شدیدتر شدن علائمتان می گردند.
•  از طریق بینی نفس بکشید.
•  در طول شب هوای اتاق را مرطوب نگه دارید.

درمان های جایگزین:

مطالعات نشان داده اند که طب سوزنی می تواند در افراد دچار خشکی دهان کمک کننده باشد خصوصاً خشکی دهان ناشی از اشعه درمانی. در این شیوه از سوزن های نازک در قسمت های مختلف بدن بسته به ناحیه ای که شما دچار مشکل هستید استفاده می شود. اما هنوز به مطالعات بیشتر در این زمینه نیاز است.