روش های تشخیصی:
مسئول مراقب سلامت نوزاد در جلسات منظمی مشکلات تکاملی و نشانه های آن را بررسی می کند. اگر کودکتان علامتی از اختلالات طیف اوتیسم نشان دهد، برای ارزیابی های جامع بالینی به متخصص درمان کودکان مبتلا به اوتیسم مثل روانشناس اطفال، نورولوژیست اطفال یا متخصص بیماری های تکاملی اطفال ارجاع داده می شود.
از آنجایی که شدت اختلالات طیف اوتیسم گسترده است، تشخیص آن مشکل است. تست قطعی پزشکی برای تعیین این اختلال وجود ندارد. اما متخصص اوتیسم می تواند:
• کودک را معاینه کرده و سؤالاتی در خصوص تعاملات اجتماعی، مهارتهای ارتباطاتی و رفتاریِ تکامل و یا تغییر یافته در طول زمان می پرسد.
• تست هایی برای بررسی گفتار، زبان، سطح تکاملی و مسائل اجتماعی و رفتاری انجام می دهد.
• تعاملات و ارتباطات اجتماعی ساختار یافته ای را برای کودک اجرا کرده و به نحوه عملکرد وی امتیاز می دهد.
• برای تشخیص بیماری از سایر متخصصین کمک می گیرد.
• آزمایشات ژنتیکی را برای تعیین وجود اختلالات ژنتیکی مثل سندرم ایکس شکننده توصیه می کند.
معمولاً زمانی که تأخیر واضحی در مهارت های زبانی یا تعاملات اجتماعی کودک وجود داشته باشد، علائم اوتیسم سریع تر آشکار می شود. تشخیص و مداخله زود هنگام بسیار کمک کننده است و می تواند تکامل مهارتی یا گفتاری را بهبود ببخشد.
معیارهای تشخیصی برای اختلالات طیف اوتیسم
برای تشخیص اختلالات طیف اوتیسم باید کودک معیارهای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM) که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا منتشر شده است را داشته باشد. این راهنما برای تشخیص مشکلات ذهنی توسط مراقبین سلامت روان و برای بازپرداخت هزینه توسط شرکت های بیمه مورد استفاده قرار می گیرد.
اختلالات طیف اوتیسم عبارتست از مشکلاتی در تعاملات اجتماعی و مهارت های ارتباطی، الگوهای رفتاری محدود و تکرار شونده، علایق و فعالیت هایی که سبب اختلال در عملکرد اجتماعی، کاری یا سایر حوزه ها می شود:
- مهارت های اجتماعی و ارتباطی مختل شده
• ارتباطات اجتماعی و عاطفی در حوزه اجتماعی. برای مثال عدم توانایی مشارکت در گفتگوهای طبیعی، کاهش توانایی به اشتراک گذاشتن تجربه ها یا عواطف خود با سایرین و یا عدم توانایی در شروع یا پاسخگویی در تعاملات اجتماعی.
• رفتارهای ارتباطی غیر
کلامی که برای تعاملات اجتماعی بکار گرفته می شود. برای مثال، سختی استفاده یا درک راهنماهای غیر کلامی، مشکل در برقراری ارتباط چشمی، مشکل در استفاده و درک زبان بدن، فقدان کامل بیان حالات صورت.
• ایجاد، حفظ و درک روابط. برای مثال مشکل در تطابق رفتارها با موقعیت های اجتماعی مختلف، مشکل در بازی های خیالی یا دوست یابی و یا عدم علاقه و تمایل به دیگران.
- الگوهای رفتاری تکراری و محدود شونده
برای داشتن معیارهای اوتیسم، کودک باید حداقل دو تا از این معیارها را داشته باشد:
• حرکات بدنی، استفاده از اشیاء یا گفتار غیرطبیعی یا تکرار شونده. برای مثال، چرخش یا تکان دادن بدن، کشیدن انگشتان پا یا این سو و آن سو کردن اشیاء، تقلید صداها یا عبارات به صورت کلمه به کلمه بدون درک چگونگی استفاده از آنها.
• پافشاری بر یکنواختی، عادات سخت یا الگوهای رفتارهای کلامی یا غیر کلامی مرسوم. برای مثال، بر اثر تغییرات کوچک دچار تنش های شدید می شود و انتظار دارد فعالیت ها و پاسخ های کلامی همیشه به یک شکل انجام شوند یا هر روز یک مسیر مشخص را طی می کند.
• علاقه به اشیاء یا موضوعاتی که در شدت، جزئیات یا تصویر ناهنجار هستند. برای مثال، چسبیدن به اشیاء غیر متعارف یا بخشی از یک شیء، طیف علایق بسیار محدود و یا علایقی که بسیار تکراری هستند.
• حساسیت بیش از حد یا عدم حساسیت به پیام های ادراکی و یا داشتن علاقه غیر طبیعی به جنبه های ادراکی محیط. برای مثال، تفاوت آشکار در درد یا دما، پاسخ منفی به صداها یا ساختارهای خاص، بوئیدن یا لمس بیش از حد اشیاء یا بروز علاقه به نور یا حرکت.
روش های درمانی:
برای اختلالات طیف اوتیسم هیچ درمانی وجود ندارد و یک درمان برای تمام افراد مناسب نیست. طیف وسیعی از درمان ها و مداخلات مبتنی بر خانه یا مدرسه می تواند خسته کننده باشد.
هدف از درمان، به حداکثر رساندن توانایی کودک با استفاده از کاهش علائم اوتیسم و حمایت از تکامل و یادگیری وی است. مسئول مراقب سلامت می تواند به شما در یافتن منابع موجود در محل زندگیتان کمک کند. گزینه های درمانی می تواند شامل چنین مواردی باشد:
• درمان های رفتاری و ارتباطی. بسیاری از برنامه ها طیف وسیعی از مشکلات اجتماعی، گفتاری و رفتاری مرتبط با اوتیسم را مد نظر قرار می دهند. بعضی از برنامه ها بر کاهش مشکلات رفتاری تمرکز کرده و مهارت های جدید را آموزش می دهند. برخی دیگر از برنامه ها بر نحوه عملکرد کودکان در موقعیت های اجتماعی یا چگونگی برقراری ارتباط بهتر با سایرین تمرکز می کنند. هر چند کودکان مبتلا به اوتیسم هیچ گاه بهبود نمی یابند اما می توانند عملکرد مناسب را یاد بگیرند.
• درمان های آموزشی. کودکان مبتلا به اوتیسم معمولاً به برنامه های آموزشی ساختار یافته بخوبی پاسخ می دهند. برنامه های موفق معمولاً شامل تیمی از متخصصین و طیف وسیعی از فعالیت ها برای بهبود مهارت های اجتماعی، ارتباطی و رفتاری هستند. کودکان پیش دبستانی که مداخلات رفتاری فردی و منظمی دریافت می کنند، پیشرفت خوبی دارند.
• درمان های خانوادگی. والدین و سایر اعضاء خانواده می توانند چگونگی بازی و تعامل با این کودکان را بیاموزند به گونه ای که مهارت های ارتباط اجتماعی آنها بهبود یابد، مشکلات رفتاریشان مدیریت شود و مهارت های زندگی و ارتباطات را بیاموزند.
مدیریت سایر مشکلات پزشکی
ممکن است کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم مشکلات و بیماری های دیگری نیز از جمله تشنج، اختلالات خواب، بدغذایی یا ناراحتی های گوارشی داشته باشند. از پزشک کودک درباره چگونگی مدیریت همزمان این مشکلات سؤال کنید.
درباره دارو یا مکمل های جدیدی که کودک دریافت می کند به مسئول مراقب سلامت وی اطلاع دهید. برخی داروها و مکمل ها ممکن است با هم تداخل داشته باشند و سبب عوارض جانبی جدی شوند.
ممکن است نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم با تغییرات بدن، افزایش هوشیاری اجتماعی و تغییر و تحولات مشکل داشته باشند. اغلب اوقات، این بیماران سایر اختلالات سلامت روان از جمله اضطراب و افسردگی را نیز تجربه می کنند. مسئول مراقب سلامت، گروه های حمایتی و نیز مؤسسات سرویس دهنده می توانند به شما کمک کنند.