روش های تشخیصی:
پزشک بر اساس علائم و نشانه های شما ارزیابی هایی را انجام خواهد داد یا ممکن است شما را به مرکز اختلالات خواب ارجاع دهد. در آنجا یک متخصص خواب می تواند در خصوص نیاز به ارزیابی های بیشتر تصمیم بگیرد. چنین ارزیابی هایی معمولاً یک پایش شبانه روزی از تنفس و سایر عملکردهای بدن در طی خواب است. تست های خواب در منزل رایج بوده چرا که معمولاً راحت تر و ارزان تر است.
تست های تشخیص آپنه خواب عبارتست از:
• پلی سومنوگرافی شبانه. در این تست، شما به یک دستگاه متصل می شوید که فعالیت قلب، ریه و مغز، الگوی تنفس، حرکات دست ها و پاها و نیز سطح اکسیژن خون را در هنگام خواب پایش می کند.
• تست های خواب در منزل. در برخی موارد، پزشک تست های ساده ای را برای تشخیص آپنه خواب در منزل توصیه می کند. این تست ها معمولاً شامل اندازه گیری ضربان قلب، سطح اکسیژن خون، الگوی تنفس و جریان هوا است. اگر آپنه خواب داشته باشید، نتایج تست افت سطح اکسیژن خون طی آپنه و افزایش متعاقب در بیداری را نشان می دهد. اگر نتایج تست غیرطبیعی باشد، پزشک قادر است درمان هایی بدون نیاز به تست های بیشتر را تجویز نماید. یک پایشگر قابل حمل تمام موارد آپنه را تشخیص نمی دهد لذا گاهی پزشک پلی سومنوگرافی را حتی در زمانی که تست های اولیه شما طبیعی باشد، توصیه می کند.
اگر آپنه خواب انسدادی داشته باشید، پزشک شما را به متخصص گوش - حلق – بینی ارجاع می دهد تا انسداد گلو و بینی را بررسی کند. ارزیابی توسط متخصص قلب یا نورولوژیست می تواند برای بررسی علل آپنه خواب مرکزی ضروری باشد.
روش های درمانی:
در موارد خفیف تر آپنه، پزشک تنها تغییرات سبک زندگی مثل کاهش وزن یا ترک سیگار را توصیه می کند. اگر این تغییرات علائم و نشانه های شما را بهبود نبخشید، یا اینکه آپنه شما متوسط تا شدید باشد درمان های دیگری انجام می گیرد. ابزارهایی برای کمک به باز نگهداشتن مسیر هوایی مسدود شده وجود دارد. در سایر موارد ممکن است جراحی لازم باشد.
درمان های آپنه خواب انسدادی
درمان ها
• فشار مثبت مداوم مسیر هوایی (CPAP). اگر آپنه خواب متوسط تا شدید داشته باشید، احتمالاً استفاده از دستگاهی برای شما مناسب خواهد بود که فشار هوا را از طریق ماسکی که حین خواب بر روی بینی خود قرار می دهید، انتقال می دهد. با این کار، فشار هوا، مقداری بیشتر از هوای اطراف است و برای باز نگهداشتن مسیر هوایی فوقانی مناسب بوده و از خروپف کردن و آپنه پیشگیری می کند.
اگرچه CPAP رایج ترین و معتبرترین روش برای درمان آپنه خواب است اما برخی افراد آن را دشوار و نامناسب می دانند. بسیاری از افراد استفاده از آن را کنار می گذارند، اما با کمی تمرین تنظیم فشار لوله ها برای ایجاد حالت مناسب و ایمن را یاد می گیرند. ممکن است لازم باشد فرد بیش از یک نوع ماسک را امتحان کند تا راحت ترین آن را بیابد. استفاده از بخور نیز برای برخی افراد در کنار سیستم CPAP مفید است.
اگر با مشکلی در استفاده از CPAP مواجه شدید آن را متوقف نکنید. در مورد اصلاحات ممکن، برای راحت شدن استفاده از سیستم با پزشک خود مشورت نمایید. علاوه بر این، اگر علیرغم درمان مجدداً خروپف شروع شد حتماً به پزشک خود اطلاع دهید. اگر وزنتان تغییر کرد لازم است تنظیمات فشار دستگاه تعدیل یابد.
• ابزار فشار هوایی قابل تغییر. اگر CPAP مشکلاتی را برای شما به وجود آورد، می توانید از نوع متفاوتی از ابزارهای فشار هوایی استفاده کنید که به طور اتوماتیک در زمانی که خواب هستید فشارها را تعدیل می کند. برای مثال، یونیت هایی وجود دارند که فشار هوای مثبت دوسطحی را وارد راه های هوایی می کنند (BPAP). این ابزارها در زمان دم فشار بیشتری را فراهم کرده و در وقت بازدم فشارها را کم می کند.
• فشار هوای مثبت بازدمی (EPAP). این روش جدیدترین درمان تأیید شده توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) است. این ابزار کوچک و تک نفری پیش از خواب در بالای هر سوراخ بینی قرار داده می شود. این ابزار دریچه ای است که اجازه می دهد هوا به صورت آزادانه وارد شده ولی در زمان بازدم هوا باید از طریق این سوراخ های کوچک دریچه ها عبور کنند. این کار فشار راه های هوایی را افزایش داده و آن را باز نگه می دارد. این ابزار به کاهش خروپف و خواب آلودگی در طول روز کم می کند و می تواند گزینه مناسبی برای افرادی باشد که CPAP را تحمل نکردند.
• ابزارهای دهانی. گزینه دیگر پوشیدن یک ابزار دهانی طراحی شده برای باز نگاه داشتن گلو است. CPAP مؤثرتر و معتبرتر از این ابزارهاست اما استفاده از ابزارهای دهانی راحت تر است. برخی از این ابزارها برای باز نگهداشتن گلو به وسیله جلو کشیدن آرواره ها طراحی شده اند که می تواند خروپف را کاهش داده و آپنه انسدادی خفیف را تسکین دهد.
تعدادی از ابزارها برای دندانپزشکان در دسترس است. ممکن است شما برای یافتن ابزار مناسب مجبور شوید چندین نوع را امتحان نمایید. زمانی که بهترین ابزار را یافتید، لازم است هر شش ماه در سال اول و سپس حداقل سالی یکبار توسط دندانپزشک خود پیگیری شوید تا از مناسب بودن ابزار برای شما اطمینان حاصل گردد و علائم و نشانه ها مجدداً ارزیابی شود.
جراحی
جراحی معمولاً گزینه درمانی پس از شکست سایر درمان هاست. معمولاً یک دوره سه ماهه برای بررسی سایر گزینه های درمانی پیش از در نظر گرفتن جراحی باید طی شود. با این حال، برای معدود افرادی که مشکلات جدی آرواره ای دارند، جراحی اولین گزینه درمانی است. هدف از جراحی برای آپنه خواب، بزرگ کردن مسیر هوایی از طریق بینی یا گلو است که می تواند سبب خروپف و یا انسداد مسیر هوایی و آپنه گردد.
گزینه های درمانی عبارتند از:
• برداشت بافت. طی این روند پزشک بافت را از انتهای دهان و ته گلو برمی دارد. زبان کوچک و لوزه ها هم معمولاً برداشته می شوند. این نوع از جراحی می تواند در توقف خروپف مؤثر واقع شود. با این حال موفقیت این روش در درمان آپنه خواب انسدادی کمتر است چون بافت های پایین تر در گلو می تواند مسیر هوایی را مسدود کند.
برداشت بافت پشت گلو توسط لیزر برای درمان آپنه خواب توصیه نمی شود. انرژی فرکانس های رادیویی می تواند گزینه مناسبی برای افرادی باشد که CPAP یا ابزارهای دهانی را تحمل نمی کنند.
• جابجایی آرواره ها. در این جراحی آرواره ها از مابقی استخوان های صورت به جلو حرکت داده می شوند. این بزرگ شدن فضای پشت زبان و کام نرم موجب می شود انسداد کمتر اتفاق بیفتد. این روند که ماکسی مندیبولار نیز نامیده می شود، نیازمند هماهنگی بین جراح دهان و ارتودنیست بوده و گاهی لازم است در ترکیب با روش دیگری برای بهبود موفقیت انجام گیرد.
• ایمپلنت. میله های پلاستیکی با استفاده از جراحی و بی حسی موضعی داخل کام نرم قرار داده می شوند. این روند گزینه ای برای افرادی است که خروپف کرده یا آپنه خفیفی دارند و قادر به تحمل CPAP نیستند.
• ایجاد مسیر هوایی جدید (تراکئوستومی). اگر سایر درمان ها ناموفق بوده و فرد مبتلا به آپنه شدید و خطرناکی باشد، ممکن است لازم باشد تحت این روش جراحی قرار بگیرد. در این روش، جراح سوراخی را بر روی گردن باز کرده و یک لوله پلاستیکی یا فلزی را وارد گلو می کند تا فرد از آن طریق قادر به تنفس باشد. باید در طول روز سر لوله پوشیده نگهداشته شود. اما در شب سر لوله را باز کرده و اجازه دهید هوا از آن عبور کند و وارد ریه شده یا از آن خارج شود.
سایر روش های جراحی که از طریق بزرگ کردن مسیر هوا، می تواند به کاهش خروپف و درمان آپنه خواب کمک کند عبارتست از:
• جراحی بینی برای برداشت پولیپ یا صاف کردن خمیدگی های بین پره بینی
• جراحی برای برداشت لوزه یا زبان کوچک
درمان های آپنه خواب پیچیده یا مرکزی
درمان ها
• درمان مشکلات مرتبط. علل ممکن آپنه خواب مرکزی شامل اختلالات قلبی و یا عصبی – ماهیچه ای است که درمان آنها کمک کننده است. برای مثال، درمان مناسب نارسایی قلبی می تواند آپنه خواب مرکزی را درمان کند.
• مکمل یاری با اکسیژن. استفاده از مکمل اکسیژن در زمان خواب در آپنه خواب مرکزی کمک کننده است. انواع مختلفی از مکمل اکسیژن و ابزارهای مختلفی برای انتقال اکسیژن به ریه وجود دارد.
• فشار هوای مثبت مداوم (CPAP). این روش در آپنه انسدادی هم استفاده می شود که شامل استفاده از یک ماسک بینی در هنگام خواب است. این ماسک معمولاً به پمپ کوچکی متصل است که هوا را از طریق راه های هوایی وارد ریه کرده و مانع از انسداد مسیر می شود. CPAP می تواند خروپف را از بین برده و از آپنه هنگام خواب جلوگیری کند. همانند آپنه انسدادی این نکته حائز اهمیت است که مطابق دستور از این ابزار استفاده شود. اگر ماسکی را که استفاده می کنید نامناسب است یا فشار هوا خیلی قوی باشد با پزشک خود صحبت کنید که این میزان را تعدیل کند.
• فشار هوای مثبت دوسطحی (BPAP). بر خلاف CPAP که در زمان دم و بازدم یک فشار یکنواخت و دائم را وارد مسیر هوایی فوقانی می کند، BPAP در زمان دم فشار بالاتری ایجاد کرده و در هنگام بازدم فشار هوا را کاهش می دهد. هدف از این درمان کمک به الگوی ضعیف تنفسی در آپنه خواب مرکزی است. برخی ابزارهای BPAP می تواند در زمانی که تنفس به مدت یک ثانیه متوقف می شود، به طور اتوماتیک هوا را وارد ریه کند.
• ونتیلاسیون تطابقی (ASV). این ابزار به تازگی مورد تأیید قرار گرفته و الگوی تنفس طبیعی شما را آموخته و اطلاعات را در حافظه کامپیوتری خود ذخیره می کند. پس از اینکه فرد به خواب می رود این دستگاه از فشار هوا برای طبیعی کردن وضعیت تنفس استفاده کرده و از ایجاد توقف در تنفس جلوگیری می کند. به نظر می رسد در برخی از افراد این روش در درمان آپنه خواب مرکزی موفق تر از سایر انواع فشار هوای مثبت عمل می کند.
در کنار این درمان ها، ممکن است روش های درمانی مختلفی برای آپنه بشنوید، مثل ایمپلنت. اگرچه تعدادی از ابزارهای پزشکی و روندها دارای تأییدیه FDA هستند اما تحقیقات اندکی برای میزان تأثیر آنها انجام شده و معمولاً به عنوان یک درمان تنها توصیه نمی شوند.