شیرین کننده های مصنوعی در مواد غذایی و نوشیدنی ها، جایگزینی برای شکر هستند. این ترکیبات از مواد شیمیایی و طبیعی تشکیل شده اند. شیرین کننده های مصنوعی کالری بسیار کمی در مقایسه با شکر دارند، برخی از آن ها نیز بدون کالری هستند. این دسته از مواد توجه بیماران مبتلا به دیابت و یا سایر اختلالات متابولیکی و نیز افراد مبتلا به چاقی و اضافه وزن را به خود جلب کرده است. این موضوع تنوع گوناگون شیرین کننده های مصنوعی را فراهم ساخته است. برای انتخاب یک شیرین کننده مناسب جایگزین شکر و قند نکات زیر را در ذهن داشته باشید.
حقایقی در مورد شیرین کننده های مصنوعی
- شکر نوعی کربوهیدرات طبیعی است. این دسته از کربوهیدرات های ساده شامل شکر قهوه ای، ساکارز (شکر معمولی)، فروکتوز، عسل و ... می باشد. این ها حاوی کالری هستند و قند خون را افزایش می دهند، لذا بیماران مبتلا به دیابت باید در مورد آن ها هشیار باشند.
- شیرین کننده های کم کالری، الکل های قندی هستند. این دسته از شیرین کننده ها با نام های ایزومالت، مالتیتول، مانیتول، سوربیتول و گزیتول یافت می شوند. آن ها اغلب در ساخت آدامس و آبنبات ها استفاده می شوند. کالری آن ها معادل نیمی از کالری حاصل از قندهای طبیعی است، با وجود این می توانند قند خون را افزایش دهند ولی نه به اندازه های کربوهیدارت های ساده ای همچون شکر و قند.
- شیرین کننده های مصنوعی که در غذاها با عنوان بدون شکر و قند استفاده می شوند. این ها ترکیبات شیمیایی هستند که در آزمایشگاه تولید می شوند، بدون کالری هستند و اثری بر مقادیر قند خون ندارند. این دسته از شیرین کننده ها شامل ساخارین، آسپارتام، آسه سولفام پتاسیم، سوکرالوز، آدوانتام و نئوتام می باشند. شیرین کننده ساخارین قابل استفاده در غذاهای گرم و سرد می باشد، با وجود این در دوران بارداری و شیردهی منع مصرف دارد. آسپارتام که با نام نوتراسوئیت نیز یافت می شود در بیماران مبتلا به فنیل کتونوریا منع مصرف دارد. این نوع شیرین کننده نیز قابلیت استفاده در انواع غذاهای گرم و سرد را دارا می باشد ولی میزان شیرین کنندگی آن در دمای بالا کاهش می یابد. بر اساس نحوه و میزان استفاده از شیرین کننده ها عنا وین زیر بر روی برچسب مواد غذایی مشاهده می شود:
- بدون شکر یا عاری از شکرNo sugar or sugar-free)). این فرآروده ها حاوی شکر نمی باشند، اما ممکن است دارای شیرین کننده های الکلی و یا مصنوعی باشند.
- بدون شکر افزوده(No added sugar ). در طی فرآیند تولید مواد غذایی شکر و شیرین کننده ای به آن اضافه نشده است. با وجود این ممکن است خود غذا به صورت طبیعی دارای مواد قندی مثل فروکتوز یا عصاره میوه باشد. علاوه بر این، ممکن است شیرین کننده های الکلی یا مصنوعی نیز به آن اضافه شده باشد.
- رژیمی (Dietetic ).فرآورده غذایی که کالری آن به مقدار زیادی کاهش یافته است، با وجود این، لغت مذکور می تواند معانی بسیاری داشته باشد.
برچسب های غذایی را بخوانید
برای اطمینان از نوع شیرین کننده ای که در تهیه غذای مورد نظرتان بکار رفته است، بخش حقایق تغذیه ای آن را بخوانید. در قسمت مربوط به کربوهیدارت، مقدار کربوهیدراتی که در تهیه ماده غذایی بکار رفته است، نوشته شده است. علاوه بر این نوع کربوهیدرات مورد استفاده ( قند طبیعی، شیرین کننده الکلی یا مصنوعی) نیز مشخص شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر می تواند اجزای تشکیل دهنده آن ماده غذایی را نیز بخوانید. افزایش آگاهی در زمینه نوع شیرین کننده های مصنوعی و دیابت به شما در انتخاب های مناسب غذاهای حاوی شیرین کننده های مصنوعی و نیز کنترل بهتر قند خون کمک می کند.
