در اولین مطالعه ای که به بررسی ارتباط بین مصرف نوشیدنی های شیرین و سن شروع اولین قاعدگی(منارک) پرداخته شد، محققان 5583 دختر 14-9 ساله را در سال های 1996 تا 2001 مورد بررسی قرار دادند. در شروع مطالعه، منارک در هیچ کدام از دختران رخ نداده بود. در پایان مطالعه 3 درصد(159 نفر) از دختران منارک را تجربه کردند. محققان با استفاده از پرسشنامه رژیم غذایی افراد را مورد بررسی قرار دادند. این پرسشنامه شامل سوالاتی در مورد تکرر مصرف و میزان متوسط مصرف انواع نوشیدنی ها بود: یک قوطی یا لیوان سودا یا سودای رژیمی(سودا شامل نوشیدنی هایی گازدار مانند کولا است.)، یک لیوان آبمیوه های غیرگازدار، یا یک لیوان، قوطی یا بطری چای یخ شیرین شده. به همه این نوشیدنی ها شکر به شکل سوکروز، گلوکز، شربت ذرت و ... اضافه شده است. علاوه براین، کولاها و چای یخ حاوی کافئین هستند. همچنین محققان به منظور ارزیابی اثر نوشیدنی های شیرین صنعتی و طبیعی مصرف سودا و آبمیوه طبیعی را نیز مورد بررسی قرار دادند.
محققان دریافتند که مصرف سودا و آبمیوه طبیعی با سن شروع منارک مرتبط نیست. بااین حال، در کسانی که بیشتر از 5/1 واحد نوشیدنی های شیرین در روز مصرف می کردند نسبت به کسانی که این نوع نوشیدنی ها را دو بار یا کمتر در طول هفته مصرف می کردند، سن منارک 7/2 ماه کمتر بود. این اثر به نمایه توده بدنی(BMI)، قد، مقدار مصرف مواد غذایی و سایر فاکتورهای مرتبط با شیوه زندگی مانند فعالیت بدنی وابسته نبود. میانگین سنی شروع منارک در دخترانی که بیشترین میزان نوشیدنی های شیرین را مصرف می کردند 8/12 سال و کسانی که کمترین میزان را مصرف می کردند 13 سال بود.
به گفته محققان، نوشیدنی های حاوی شکر افزوده شده در مقایسه با نوشیدنی های شیرین طبیعی(آبمیوه) دارای نمایه گلایسمی بالاتری هستند. مواد غذایی حاوی نمایه گلایسمی بالا سبب افزایش سریع غلظت انسولین در بدن می شوند. غلظت بالاتر انسولین می تواند منجر به افزایش غلظت هورمون های جنسی شده و تغییر زیاد غلظت این هورمون ها با شروع زودتر منارک در ارتباط است.
این یافته ها نه تنها به علت افزایش روزافزون چاقی در میان کودکان کشورهای توسعه یافته مهم است، بلکه به علت ارتباط بین شروع زودهنگام قاعدگی با افزایش خطر سرطان سینه در سال های بعدی زندگی حائز اهمیت است. تخمین زده می شود که یک سال کاهش سن منارک با افزایش خطر سرطان سینه به میزان 5 درصد در ارتباط است. بنابراین 7/2 ماه کاهش سن شروع قاعدگی احتمالاً تاثیر متوسطی بر خطر سرطان سینه دارد.
نکته عملی: کاهش مصرف نوشیدنی های شیرین حاوی شکر از طریق اثر بر سن شروع اولین قاعدگی در دختران به کاهش خطر سرطان سینه منجر می شود.
منبع:
J.L. Carwile et al. “Sugar-sweetened beverage consumption and age at menarche in a prospective study of US girls.” Human Reproduction, 2015
