این سوال که آیا کلسیم یا ویتامین D حقیقتا قادر به بهبود سطوح کلسترول هستند، بحث برانگیز بوده و مطالعات انجام شده بر روی زنانی که این دو مکمل را به طور توام دریافت می کردند قادر به تفکیک اثر کلسیم از ویتامین D بر روی کلسترول نبوده است. اما به تازگی در یک مطالعه جدید تاثیر هر دو مکمل کلسیم و ویتامین D بر روی تغییر سطوح کلسترول و نیز سطوح خونی ویتامین D در زنان پس از دوران یائسگی بررسی شده است.
در این مطالعه یک گروه از زنان روزانه یک مکمل حاوی mg1000 کلسیم و IU400 ویتامین D3 و گروه دیگر دارونما دریافت کردند. سپس ارتباط مصرف مکمل و سطوح ویتامین D و کلسترول در حدود 600 زن که سطوح کلسترول و ویتامین D آن ها اندازه گیری شده بود، بررسی شد.
در زنان دریافت کننده مکمل احتمال اینکه سطوح ویتامین D آن ها حداقل ng/mL 30(میزان طبیعی طبق توصیه موسسه پزشکی) باشد نسبت به زنان دریافت کننده دارونما دو برابر بیشتر بود. همچنین در دریافت کنندگان مکمل سطوح لیپوپروتئین با دانسیته کم(LDL یا کلسترول بد) کمتر بود. علاوه براین محققان دریافتند که در میان دریافت کنندگان مکمل، شرکت کنندگان با سطوح خونی ویتامین D بالاتر، میزان بالاتر لیپوپروتئین با دانسیته بالا(HDL یا کلسترول خوب) و میزان تری گلیسرید کمتر داشتند. (اگرچه برای اینکه میزان تری گلیسرید پایین تر باشد، سطوح خونی ویتامین D باید به آستانه حدود ng/mL 15 برسد.)
مصرف مکمل های کلسیم و ویتامین D در افزایش میزان ویتامین D به خصوص در زنان مسن تر، زنانی که میزان دریافت ویتامین D آن ها از رژیم غذایی اندک بود و زنانی که سطوح ویتامین D آن ها در زمستان اندازه گیری شده بود، مفید بود. با این وجود شیوه زندگی نیز در ایجاد تفاوت میان زنان دریافت کننده مکمل موثر بود. مکمل ها در زنانی که سیگار نمی کشیدند و کسانی که میزان الکل کمتری مصرف می کردند، سطوح ویتامین D را بیشتر افزایش می دادند.
نکته عملی: با توجه به نتایج این مطالعه زنان باید به دریافت منابع غنی از کلسیم و ویتامین D مانند لبنیات و غذاهای دریایی اهمیت داده و در صورت لزوم از مکمل کلسیم و ویتامین D استفاده نمایند.
منبع:
Schnatz, P.F. et al. ”Calcium/vitamin D supplementation, serum 25-hydroxyvitamin D concentrations, and cholesterol profiles in the Women's Health Initiative calcium/vitamin D randomized trial.”. Menopause, 2014
