بیش از 16 میلیون نفر در آمریکا دچار اختلالات شناختی هستند. دلیل بسیاری از این اختلالات مشکل در خونرسانی به مغز است. محققین راهی برای پیشگیری از کاهش حافظه در این افراد پیشنهاد کرده اند و آن ورزش منظم است.
اختلالات شناختی عروقی (VCI) پس از آلزایمر، دومین علت مهم دمانس است که مسئول 10% از موارد است. مبتلایان به VCI کاهش توانایی های ذهنی از جمله حافظه، تفکر، حل مشکل و تکلم را تجربه می کنند. این اختلال در نتیجه کاهش جریان خون به مغز رخ می دهد که به سلول های مغزی آسیب رسانده و در نهایت منجر به مرگ آن ها می شود. مرگ سلول های مغزی سبب مشکلاتی در شناخت، حافظه، تفکر و تعقل می شود.
کاهش جریان خون می تواند به علت باریک شدن و انسداد عروق کوچک در عمق مغز باشد که ناشی از سکته های عمده یا سکته های کوچک مکرر باشد. در بسیاری از موارد اینها با مشکلات عمده سلامت شامل پرفشاری خون و دیابت و انتخاب های سبک زندگی مثل سیگار و اضافه وزن مرتبط است.
اگرچه هیچ درمان خاصی برای VCI یا روشی برای معکوس کردن آسیب های مغزی وجود ندارد، اما می توان پیشرفت آن را کاهش داد. تغییرات سبک زندگی مثل تغذیه سالم، کاهش وزن، ترک سیگار و ورزش منظم نیز می تواند با علل پایه ای پرفشاری خون مقابله کند.
مطالعات نشان داده اند که ورزش می تواند خطر مشکلات مربوط به حافظه را کاهش دهد اما مطالعات اندکی در مبتلایان به این مشکل و جلوگیری از پیشرفت بیماری انجام شده اند. در مطالعه حاضر اثرات برنامه های ورزش هوازی بر توانایی های شناختی 70 سالمند مبتلا به VCI با میانگین سنی 74 سال مورد بررسی قرار گرفت. شرکت کنندگان در دو گروه قرار گرفتند. به یک گروه برنامه ورزشی منظم یک ساعته به صورت سه بار در هفته به مدت 6 ماه داده شد، در حالیکه به گروه دیگر اطلاعات ماهیانه درباره VCI و رژیم سالم داده می شد اما ورزش هوازی نداشتند.
مهارت های کلی تفکر، مهارت های عملکرد اجرایی از جمله برنامه ریزی و سازمان دهی و چگونگی انجام منظم کارها در افراد شرکت کننده قبل و بعد از مطالعه بررسی شد. گروهی که برای فعالیت های هوازی آموزش دیده بودند، در مقایسه با گروه بدون فعالیت، بهبود فشارخون و بهبود تست های کلی انجام شده برای ظرفیت قلبی و عروقی که به صورت پیاده روی در 6 دقیقه بررسی می شد، مشاهده شد. بهبود تست های تفکر در گروهی که فعالیت انجام داده بودند 7/1 برابر گروه دیگر بود.
نکته عملی: به تمام افراد مبتلا یا در معرض خطر اختلالات شناختی انجام ورزش های هوازی منظم توصیه می شود.
منبع:
Teresa Liu-Ambrose et al., Aerobic exercise and vascular cognitive impairment, Neurology, 2016
