چاقی یک بیماری همه گیر است. تحقیقات گذشته نشان داده اند که استرس می تواند سبب بروز چاقی شود. افراد در مواجهه با استرس به منظور کسب احساس بهتر به سمت مصرف بیشتر غذا خصوصاً مواد غذایی سرشار از چربی و قند رو می آورند. همچنین مطالعات نشان می دهند هورمون کورتیزول که در پاسخ به استرس ترشح می شود در بروز چاقی و سندرم متابولیک نقش دارد.
به منظور بررسی تاثیر استرس مزمن بر خطر چاقی اطلاعات 2527 نفر با حداقل سن 54 سال جمع آوری شد. اندازه گیری هورمون کورتیزول در مو یک روش اندازه گیری نسبتاً جدید است که می تواند برای ارزیابی سطوح بالای کورتیزول به طور مزمن و طولانی مدت مورد استفاده قرار گیرد. بسیاری از مطالعات میزان کورتیزول را در خون، بزاق و ادرار اندازه گیری می کنند که میزان کورتیزول در این نمونه ها بر اساس زمان جمع آوری نمونه در طول روز و وجود سایر عوامل متفاوت است. اندازه گیری کورتیزول در موی سر نشان دهنده میزان کورتیزول در طولانی مدت است و بنابراین توسط زمان گرفتن نمونه یا استرس حاد تحت تاثیر قرار نمی گیرد.
در مطالعه حاضر تا حد امکان نمونه مو از نزدیک پوست سر گرفته شد که نشان دهنده رشد مو طی حدود 2 ماه گذشته است. سپس وزن، نمایه توده بدن (BMI) و دور کمر هر شرکت کننده طی 4 سال و در فواصل متعدد تعیین شد.
نتایج نشان داد در کسانی که میزان کورتیزول بالاتر بود نسبت به کسانی که میزان کورتیزول پایین تر بود دور کمر، BMI و وزن بیشتر بود. در افرادی که بر اساس BMI یا دور کمر (بالاتر از 102 سانتی متر در مردان و بالاتر از 88 سانتی متر در زنان) چاق بودند، بیشترین میزان کورتیزول در مو مشاهده شد. وجود چربی اضافی در ناحیه شکم با افزایش خطر بیماری قلبی، دیابت و مرگ زود هنگام مرتبط است. به گفته محققان استرس طولانی مدت که توسط میزان کورتیزول در مو مشخص می شود خطر چاقی را افزایش می دهد.
منبع:
Hair cortisol and adiposity in a population-based sample of 2,527 men and women aged 54 to 87 years. Obesity, 2017.