چاقی مادر و افزایش وزن در دوران بارداری از عوامل خطر چاق شدن در دوران کودکی است. انجمن های مختلف معمولاً در این رابطه به تأثیر محیط درون رحمی، ژنتیک و عوامل محیطی بعد از تولد استناد می کنند.
محققان به منظور بررسی ارتباط نمایۀ تودۀ بدن مادر(BMI) در دوران بارداری و میزان افزایش وزن کلی طی دوران بارداری در ابتدا، میانه و اواخر بارداری با بافت چربی نوزاد مطالعه ای را طراحی و اجرا نمودند. نتایج حاصل از این مطالعه در سال 2015 در Am J Clin Nutr منتشر شده است.
به این منظور بیش از 800 زن که در فاصلۀ سال های 2013 تا 2015 صاحب فرزند شده بودند برای شرکت در این مطالعۀ هم گروهی انتخاب شدند. میزان افزایش وزن دوران بارداری تا هفتۀ 39 ام بارداری با استفاده از مدل های پیچیده ای تخمین زده شد. همچنین میزان افزایش وزن در ابتدا، میانه و اواخر بارداری از اندازه گیری های مکرر به دست آمد. ترکیب بدن نوزاد نیز در فاصلۀ کمتر از 3 روز پس از تولد اندازه گیری شد.
نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که هر واحد افزایش در نمایۀ تودۀ بدن مادر با افزایش تودۀ چربی ، تودۀ بدون چربی و درصد چربی بدن نوزاد در ارتباط بود. هر 1/0 واحد افزایش در نمایۀ تودۀ بدن مادر دوران بارداری نیز باعث افزایش در تودۀ چربی، بدون چربی و درصد چربی نوزاد می شد. هیچ تداخلی بین نمایۀ تودۀ بدن و افزایش وزن بارداری با ترکیب بدن نوزاد وجود نداشت. میزان افزایش وزن در ابتدا، میانه و اواخر دوران بارداری با تودۀ بدون چربی در ارتباط بود. افزایش وزن دوران بارداریِ فراتر از میزان توصیه شده در مقایسه با افزایش وزن به میزان کافی با افزایش تودۀ چرب و غیر چرب نوزاد در ارتباط بود اما با درصد چربی بدن در ارتباط نیود.
شواهد به دست آمده از این مطالعه از فرضیۀ ارتباط مسقیم افزایش وزن مادر در اوایل و اواسط دوران بارداری- فارغ از در نظر گرفتن نمایۀ تودۀ بدن مادر- با تودۀ چربی بدن نوزاد حمایت می کند. همچنین از آنجا که نمایۀ تودۀ بدن مادر در دوران بارداری و همچنین میزان افزایش وزن در این دوران همبستگی مثبت و مستقلی با چربی نوزاد دارد پیشنهاد می شود زنان با به کار گیری اصول تغذیۀ سالم وزن خود را پیش از دوران بارداری در محدودۀ طبیعی حفظ کنند و از افزایش وزن غیر ضروری در دوران بارداری جلوگیری کنند.
منبع: Am J Clin Nutr 2015 101: 2 302-309
