نتایج یک مطالعه جدید نشان می دهد ارزیابی و مدیریت خطر شکستگی باید جزئی از مراقبت های جراحی کاهش وزن قرار بگیرد. بیماران مبتلا به چاقی مفرط که تحت عمل جراحی کاهش وزن قرار می گیرند، در معرض خطر بیشتری برای شکستگی های استخوانی قبل و بعد از عمل قرار دارند.
برخلاف تصورات گذشته، چاقی به خودی خود نمی تواند عامل محافظتی در برابر شکستگی های استخوانی باشد. بیماران پس از عمل جراحی باید مطابق دستورالعمل ها، از مکمل های رژیمی استفاده کرده و فعالیت بدنی داشته باشند و در صورتی که خطر شکستگی در فرد بالا باشد باید به متخصص ارتوپد ارجاع داده شود. فواید و خطرات جراحی باید به صورت فردی در نظر گرفته شود تا مناسب ترین روش برای بیمار انتخاب گردد، چرا که کارایی جراحی های کاهش وزن در بیماری های مزمن مختلف، متفاوت است.
مطالعه حاضر که در کانادا صورت گرفت، بروز و محل شکستگی را در بیماران مبتلا به چاقی مفرط که تحت عمل جراحی کاهش وزن قرار گرفته بودند را با گروه کنترل متشکل از افراد چاق و غیر چاق مورد مقایسه قرار داد. شرکت کنندگان مطالعه شامل 12676 بیمار در گروه مورد و نیز 38028 فرد چاق و 126760 فرد غیر چاق در گروه کنترل بودند که در سال های 2014-2001 وارد مطالعه شدند.
پیش از جراحی، 5/10% بیماران در گروهی که تحت جراحی کاهش وزن قرار گرفته بودند حداقل یک شکستگی داشته ولی این میزان در گروه کنترل 1/8% در بین افراد چاق و 6/6% در بین افراد غیر چاق بود.
پس از حدود 4/4 سال پیگیری، 1/4% افرادی که تحت عمل جراحی کاهش وزن قرار گرفته بودند حداقل یک شکستگی داشتند در حالیکه این میزان در گروه کنترل 7/2% در بین افراد چاق و 4/2% در بین افراد غیر چاق بود. میانگین زمان بروز اولین شکستگی 9/3 سال بود.
حتی با در نظر گرفتن و حذف اثر سابقه شکستگی، سایر بیماری های همراه، کمبودها و محل سکونت افراد باز هم افزایش خطر شکستگی با عمل جراحی کاهش وزن بیشتر می شد. خطر شکستگی پیش از جراحی بیشتر در اندام های انتهایی تحتانی بود در حالیکه پس از جراحی الگوی شکستگی ها از نوع پوکی استخوان در نواحی اندام های فوقانی، ستون فقرات، لگن و ران است.
گمان می رود که افزایش خطر شکستگی بخاطر زمین خوردن و مشکلات ناشی از چاقی مثل دیابت و نیز تغییرات آناتومیک و کمبودهای تغذیه ای ایجاد شده ناشی از جراحی کاهش وزن باشد.
نکته عملی: به منظور کاهش خطر شکستگی های استخوانی بایستی تمام بیماران چاقی که تحت عمل جراحی کاهش وزن قرار می گیرند، از مکمل های رژیمی استفاده نموده و فعالیت بدنی داشته باشند.
منبع:
Catherine Rousseau et al. "Change in fracture risk and fracture pattern after bariatric surgery: nested case-control study". BMJ, 2016
