ویتامین D در بدن از طریق مواجهه با اشعه ماورا بنفش آفتاب تولید می شود و همچنین می تواند از طریق رژیم غذایی و مکمل نیز تامین شود. منابع ویتامین D شامل ماهی های چرب و تخم مرغ است، اما تامین ویتامین D مورد نیاز بدن فقط از طریق رژیم غذایی می تواند مشکل باشد. ویتامینD در بدن به کنترل سطح کلسیم و فسفر خون کمک می کند و نقش اساسی در تشکیل استخوان و دندان دارد. در مناطق جغرافیایی که نور آفتاب فراوان نیست بیشتر افراد از مکمل ویتامینD استفاده می کنند. مطالعات قبلی بیان می کنند که ویتامینD می تواند عملکرد آنزیمی را که در تولید هورمون استرس کورتیزول نقش دارد متوقف کند. سطوح بالای این هورمون استرس می تواند فشارخون را از طریق ایجاد مقاومت در شریان ها و تحریک کلیه برای حفظ آب در بدن افزایش دهد. از آنجایی که ویتامین D ممکن است سطح کورتیزول را در بدن کاهش دهد محققان استدلال می کنند که این ویتامین می تواند عملکرد ورزشی را بهبود بخشد و خطر بیماری قلبی را کاهش دهد.
مطالعات جدید بیان می کنند که دریافت مکمل ویتامین D باعث بهبود عملکرد ورزشی و کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی می شود. نتایج این مطالعه در سال 2015 در مجله Endocrine منتشر شد.
برای آزمایش این فرضیه محققان 13 فرد بزرگسال سالم را در دو گروه قرار دادند. یک گروه 50 میکروگرم ویتامین D و گروه کنترل دارونما را به مدت 2 هفته دریافت کردند. فشارخون و الاستیسیته شریانی در ابتدای مطالعه و روز 7 و 14 مداخله اندازه گیری شد. دو نمونه ادرار 24 ساعته برای تخمین میزان کورتیزول جمع آوری شد. عملکرد ورزشی نیز در ابتدای مطالعه و روز 14 مداخله با استفاده از یک دوچرخه کارسنج اندازه گیری شد. فشارخون و الاستیسیته شریانی قبل و بعد از ورزش اندازه گیری شد. فاصله ای که شرکت کنندگان در مدت 20 دقیقه دوچرخه سواری می کردند، ثبت شد.
بعد از دو هفته نتایج نشان داد شرکت کنندگانی که مکمل ویتامین D دریافت می کردند فشارخون و سطح کورتیزول پایین تری در مقایسه با دریافت کنندگان دارونما دارند. علاوه بر این افراد دریافت کننده ویتامین D قادر بودند 5/6 کیلومتر در مدت 20 دقیقه دوچرخه سواری کنند، در مقایسه با ابتدای مطالعه که 5 کیلومتر دوچرخه سواری کرده بودند. در گروه دریافت کننده دارونما بهبود معنی دار و قابل توجهی در عوامل خطر بیماری قلبی عروقی و یا عملکرد ورزشی دیده نشد.
نکته عملی: با توجه به نتایج مطالعه حاضر و نیز مطالعات قبلی که ارتباط بین کمبود ویتامین D را با مقاومت به انسولین، دیابت، آرتریت روماتوئید و افزایش شانس ابتلا به برخی سرطان ها، آلزایمر و ... نشان داده اند به همه افراد به ویژه افرادی که پوست تیره دارند به این خاطر که ویتامین D کافی از طریق نور آفتاب در بدنشان ساخته نمی شود توصیه می شود به ویژه در فصول سرد سال مکمل ویتامین D دریافت کنند.
منبع:
Nimrah Munir, et al. "Effect of vitamin D supplementation on cardiovascular risk factors and exercise performance in healthy subjects; a randomised placebo controlled pilot study". Endocrine, 2015
