کمبود ویتامین D با ضعف عملکرد فیزیکی همراه است، در عین حال اختلال در عملکرد اندام تحتانی یک عامل خطر برای افتادن، آسیب و از دست دادن استقلال در افراد مسن است. با وجود رشد جمعیت سالمندان، توجه به این موضوع و پیشگیری از افتادن در آن ها هزینه های مربوط به ناتوانی و یا نیاز به تعویض زانو در آن ها را کاهش می دهد. از آنجاکه شواهدی نشان می دهد ضعف عضلانی یکی از ویژگی های بالینی کمبود ویتامین D است، مکمل یاری با ویتامین D یکی از راه های پیشنهادی در این استراتژی است. شواهدی مبنی برسودمندی مکمل یاری ویتامین D در پیشگیری از افتادن وجود ندارد.
هدف از این مطالعه بررسی تاثیر دوزهای بالای ویتامین D در کاهش خطر افتادن در افراد سالمند بوده است که نتایج آن در ژانویه 2016 در مجله JAMA Internal Medicineمنتشر شد.
این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفی بود که در آن 200 مرد و زن 70 سال و یا بالاتر که قبلا سابقه افتادن داشتند، به مدت یک سال در آن شرکت کردند. در آغاز مطالعه 58% از شرکت کنندگان کمبود ویتامین D داشتند. شرکت کنندگان به سه گروه تقسیم شدند: 67 نفر در گروه کنترل با دوز پایین که آن ها 24000 واحد ویتامین D3 در ماه دریافت می کردند، 67 نفر که 60000 واحد ویتامین D3 در ماه دریافت می کردند و 66 نفر که 24000 واحد ویتامین D3 به اضافه کلسیفیدیول (شکل ضعیف شده ویتامین D) در ماه دریافت می کردند. در این مطالعه بهبود عملکرد اندام تحتانی از طریق گزارش های مربوط به افتادن و رسیدن سطح 25 هیدروکسی ویتامین D به میزان حداقل 30 نانوگرم / میلی لیتردر ماه های 6 و 12 مطالعه بررسی شد.
نتایج نشان داد که دوزهای 60000 واحد و 24000 واحد همراه با کلسیفدیول احتمال بیشتری دارد که سطح 25 هیدروکسی ویتامین D را حداقل به 30 نانوگرم /میلی لیتر برسانند اما با تاثیر مثبتی بر روی عملکرد اندام تحتانی همراه نیست. در طول دوره 12 ماهه درمان، 5/60 % از شرکت کنندگان یک بار افتادن را تجربه کردند، که این تعداد شامل 9/66 % از افرادی بود که 60000 واحد ویتامین D و 1/66 % از افرادی بود که 24000 واحد ویتامین D همراه با کلسیفدیول دریافت می کردند. در مقابل فقط 9/47 % از آن هایی که 24000 واحد ویتامین D دریافت می کردند افتادن را تجربه کردند. به عبارت دیگر در شرکت کنندگانی که 60000 واحد ویتامین D دریافت می کنند شانس افتادن 47/1 برابر بیشتر و آن هایی که 24000 واحد همراه کلسیفدیول دریافت می کنند شانس 24/1 برای افتادن داشتند. در حالیکه در گروهی که تنها 24000 واحد دریافت می کردند شانس افتادن 94/0 بود. محققان اظهار داشتند که دوزهایی بالای ویتامین D اثر پیشگیرانه در کاهش عملکرد اندام های تحتانی در افراد بالای 70 سال که قبلاً سابقه افتادن داشتند نداشته است. حتی ممکن است دوزهای بالای ویتامین D خطر افتادن و شکستگی را افزایش دهد.
نکته عملی: به همه افراد توصیه می شود که ویتامین D و سایر ویتامین ها و املاح را تا حد امکان از منابع طبیعی و رژیم غذایی خود دریافت کنند و تا حد امکان از دریافت مکمل ها به ویژه در دوزهای بالا خودداری کنند.
منبع:
Heike A. Bischoff-Ferrari, et al. "Monthly High-Dose Vitamin D Treatment for the Prevention of Functional Decline". JAMA Intern, 2016
