محققان سال هاست براین باورند که افرادی که لاغرتر هستند در معرض خطر پائین تر ابتلا به بیماری های مزمن مختلف هستند. به همین علت افراد جامعه به این فکر افتادند که بتوانند به هر روشی که شده وزنشان را کاهش دهند. این تمایل همه گیر باعث شد که درجوامع امروزی روش های مختلفی برای کاهش وزن ایجاد شود. همواره اعتبار وسلامت انواع روش های کاهش وزن بسیار بحث انگیز بوده است.
محققان طی مطالعه ای رژیم های بسیار محدود از انرژی را با رژیم های کم انرژی متعادل، از نظر تاثیر در ایجاد سنگ کیسه صفرا مقایسه کردند. نتایج حاصل از این مطالعه در سال 2013 در مجله International Journal of Obesity منتشر شده است.
محققان سوئدی در این مطالعه 6640 فرد تحت رژیم را مورد بررسی قرار دادند. نیمی از این افراد از رژیم های سخت و بسیار کم کالری پیروی می کردند و نیمی دیگر تحت درمان با رژیم های ملایم تر بودند.گروه اول از رژیم های بسیار کم کالری برای کاهش وزن استفاده می کردند که شامل وعده های غذایی با ارزش کالریکی روزانه 500 کیلوکالری به مدت 6 تا 10 هفته بود. پس از این دوره رژیم غذایی به مدت 9 ماه در قالب رژیم نگهداری وزن توام با ورزش و الگوی غذایی سالم ادامه می یافت. گروه دوم از رژیم های کاهش وزن با ارزش کالریکی 1200 تا 1500 کیلوکالری در روز به مدت 3 ماه پیروی می کردند که پس از این مدت با 9 ماه رژیم نگهداری وزن ادامه می یافت. محققان اطلاعات وزن، جنس، سایز بدن و سابقه ابتلا به سنگ کیسه صفرا را در شرکت کنندگان بررسی و ثبت کردند.
پس از 3 ماه پیگیری برنامه کاهش وزن، گروه رژیم های محدود به طور میانگین حدود 14 کیلوگرم و گروه رژیم های متعادل حدود 8 کیلوگرم کاهش وزن داشتند. یک سال پس از شروع رژیم نتیجه کلی کاهش وزن گروه اول حدود 5/11 کیلوگرم و گروه دوم 5/8 کیلوگرم بود. در حالیکه 48 نفر از افراد گروه اول به سنگ کیسه صفرا مبتلا شده بودند، از گروه دوم 14 نفر به این مشکل مبتلا شده بودند.
دقیقا مشخص نیست که چرا تشکیل سنگ کیسه صفرا در افرادی که رژیم های بسیار سخت گرفته بودند بیشتر بود. یک دلیل ممکن است کاهش وزن سریعتر باشد و دلیل دیگر شاید دریافت کمتر چربی باشد. به هر حال کاهش وزن سریع ناشی از رژیم های بسیار کم کالری خطر تشکیل سنگ کیسه صفرا را در پی دارد. جالب اینجاست که چه افرادی که رژیم های سفت و سخت می گیرند و چه افرادی که رژیم های متعادل می گیرند در پایان مسیر کاهش وزن به نتایج تقریبا مشابهی دست می یابند.
نکته عملی: اگر تصمیم به کاهش وزن دارید باید در مورد سود و زیان رژیم های متفاوت آگاهی داشته باشید. رژیم های متعادل تر ممکن است تاثیر لاغری کمتری داشته باشند اما عوارض کمتری نیز در پی دارند. بنابراین توصیه می شود افراد از کاهش وزن های شدید، رژیم های خودسرانه و غیراستاندارد اجتناب نمایند.
منبع:
International Journal of Obesity.2013:83
