چاقی در دوران کودکی و نوجوانی عوارض عمده ای برای سلامتی دارد، از جمله دیابت و بیماری های قلبی و عروقی. در این مطالعه به بررسی اثر وزن اضافی بر ساختار استخوان ها پرداخته شده است.
نوجوانی دوره ای است که در آن حداکثر توده استخوانی به دست می آید. لذا تحلیل استخوان در این دوره یک مشکل جدی محسوب می شود. مشکلات دیگری از جمله بی اشتهایی عصبی نیز در نوجوانی باعث تحلیل استخوان ها می شود که خطر شکستگی های استخوانی را در بزرگسالی افزایش می دهد، حتی اگر بعداً فرد به وزن مناسبی دست یابد. اگرچه در گذشته تصور می شد که چاقی اثرات محافظتی بر استخوان ها دارد اما مطالعات اخیر حاکی از آنست که شیوع شکستگی های ساعد دست در نوجوانان چاق بیشتر است. برای بررسی ارتباط چاقی در نوجوانی و شکستگی استخوان مطالعه ای طراحی شد که در آن 23 نوجوان چاق با میانگین سنی 17 سال و میانگین نمایه توده بدنی (BMI) 44 مورد بررسی قرار گرفتند.
در این مطالعه از نوعی اسکن پیشرفته برای اندازه گیری تراکم مواد معدنی استخوان و ساختارهای ریز استخوانی در بازوها و پاها استفاده شد تا شکستگی های استخوانی را در محلی در نزدیکی مچ مشخص نماید. همچنین از جذب سنجی دوگانه اشعه ایکس (DEXA) برای بررسی ترکیب بدن شامل توده چربی و توده عضلانی استفاده شد.
چربی احشایی چربی موجود در اعماق شکم است که اندام های درونی را در برگرفته است. مکانیسم های متعددی برای اثرات منفی چربی احشایی بر استخوان ها نشان داده شده است. چربی های احشایی موادی را ترشح می کنند که باعث ایجاد التهاب مزمن شده که به نوبه خود تشکیل استئوکلاست ها را تحریک می کند. استئوکلاست ها سلول های استخوانی مسئول تحلیل استخوان اند. ویتامین D برای حفظ سلامت استخوان ضروری است که چون محلول در چربی است در سلول های چربی به دام می افتد. هورمون رشد که برای سلامت استخوان ها ضروری است در نوجوانان با چربی احشایی بالا، سطح پایین تری دارد. همچنین نتایج مطالعه نشان داد BMI با ضخامت کورتیکال رابطه مستقیمی دارد. استخوان کورتیکال یا قشری متراکم بوده و لایه خارجی اکثر استخوان ها را تشکیل می دهد. توده چربی احشایی رابطه معکوسی با استخوان قشری دارد. توده بدون چربی با تراکم استخوان اسفنجی، اندازه و یکپارچگی آن رابطه مستقیمی دارد. استخوان اسفنجی لایه داخلی استخوان ها را تشکیل داده و انعطاف پذیری لازم را ایجاد می کند. افزایش چربی احشایی و کاهش توده عضلانی بدن باعث افزایش خطر تضعیف ساختار استخوان می شود.
نکته عملی: برای پیشگیری از اتلاف استخوان داشتن رژیم سالم حاوی کلسیم و ویتامین D، انجام فعالیت بدنی و حفظ وزن مناسب توصیه می شود.
منبع:
Presented next week at the annual meeting of the Radiological Society of North America (RSNA), 201