نقرس نوعی بیماری آرتریت بوده و مشخصه آن افزایش میزان اسید اوریک در خون می باشد. افزایش بیش از حد اسید اوریک خون منجر به تشکیل کریستال هایی در مفاصل و درنتیجه بروز درد و التهاب می گردد. نقرس در میان مردان شایع تر از زنان بوده و خطر بروز مشکلات قلبی را افزایش می دهد. حملات نقرس به خصوص شب هنگام به طور ناگهانی بروز کرده و می تواند 1 تا 10 روز به طول انجامد. مصرف برخی داروها و نیز ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی به کاهش اسید اوریک خون کمک می کند.
افراد مبتلا به نقرس باید از یک رژیم غذایی سالم که حاوی تمام گروه های غذایی و محدود از نظر مقدار پورین است، پیروی کنند. مطالعات نشان داده مصرف برخی مواد غذایی، به ویژه غذاهایی با منشاء حیوانی، در ایجاد حملات نقرس نقش دارند. پورین موجود در غذاها با منشاء حیوانی در بدن به اسید اوریک تبدیل می شود. توصیه می شود مبتلایان به اسید اوریک بالا و بیماری نقرس از مصرف امعاء و احشاء مانند جگر و قلوه که سرشار از چربی های اشباع هستند، میگو، ماهی ساردین، غذاها و نوشیدنی های شیرین و غنی از قند فروکتوز، غذاهای فرآوری شده و کربوهیدرات های تصفیه شده اجتناب کنند. بهتر است مبتلایان به نقرس دریافت گوشت قرمز بدون چربی، ماهی و مرغ را به حداکثر 170 گرم در روز محدود کنند. از سوی دیگر، ویتامین C به کاهش میزان اسید اوریک خون کمک می کند. این بیماران می توانند با نظر پزشک یا متخصص تغذیه و متناسب با رژیم غذایی خود روزانه 500 میلی گرم مکمل ویتامین C دریافت کنند.
مبتلایان به نقرس باید وزن خود را در محدوده طبیعی نگاه داشته و در صورت لزوم نسبت به کاهش وزن اقدام کنند. زیرا کاهش وزن در افراد مبتلا به چاقی در کاهش عود حملات نقرس و نیز پیشگیری از بروز مشکلات قلبی موثر است. رژیم غذایی متعادل از نظر کالری و فعالیت بدنی منظم بخش مهمی از استراتژی ها به منظور کاهش وزن را شامل می شوند.
در کنار پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و نیز کنترل وزن گنجاندن برخی مواد غذایی در رژیم در پیشگیری یا کنترل بیماری نقرس و کاهش اسید اوریک خون موثر است. این مواد غذایی عبارتند از:
- رژیم غذایی غنی از سبزیجات به حفظ سلامتی کمک می کند. درحالیکه بسیاری از پزشکان مبتلایان به نقرس را از مصرف سبزیجات حاوی پورین مانند قارچ، گل کلم و اسفناج منع می کنند، تحقیقات اخیر رابطه ای بین مصرف این نوع سبزیجات و خطر نقرس نشان نداده اند. پورین موجود در این سبزیجات از گوشت کمتر است و به نظر می رسد که ترکیبات مفید آن ها اثرات ناشی از پورین را خنثی می سازد.
- گیلاس به علت اثراتی که در کاهش اسید اوریک خون و مقابله با التهاب دارد یک میوه مناسب برای مبتلایان به نقرس است.
- مصرف آب سبب عود کمتر بیماری نقرس می شود. هرچند میزان نیاز به آب بر اساس وضعیت جسمانی و سطح فعالیت بدنی افراد متفاوت است اما دیده شده نوشیدن 8-5 لیوان آب در روز احتمال حملات نقرس را تا 40 درصد می کاهد.
- لبنیات یک منبع خوب پروتئین محسوب می شوند. از طرفی مقدار کمی پورین دارند. مصرف لبنیات کم چرب به علت افزایش دفع اسید اوریک از طریق ادرار به بیماران مبتلا به نقرس توصیه می شود.
- مصرف قهوه به کاهش سطح اسید اوریک کمک کرده و خطر ابتلا به نقرس را حدود 40 درصد کاهش می دهد.
