کاهش وزن و دیابت
در بیماران مبتلا به دیابت که به اضافه وزن یا چاقی مبتلا هستند، کاهش وزن متوسط می تواند به بهبود مقاومت به انسولین و کنترل قند خون کمک کند. کاهش وزن متوسط به معنای کاهش تقریباً 5 تا 7 درصد وزن فعلی فرد است. به عنوان مثال این میزان کاهش وزن برای فردی با وزن 90 کیلوگرم حدود 5/4 تا 5/6 کیلوگرم خواهد شد. برای اینکه بدانید به اضافه وزن یا چاقی مبتلا هستید یا خیر باید نمایه توده بدنی یا BMI خود را محاسبه کنید. برای این کار وزن خود را بر حسب کیلوگرم بر مجذور قد خود بر حسب متر تقسیم کنید. BMI کمتر از 5/18 لاغر، 9/24 - 5/18 طبیعی، 9/29 – 25 اضافه وزن و بالاتر از 9/29 چاق در نظر گرفته می شود. علاوه بر BMI سایر اندازه گیری ها مانند درصد چربی بدن، توزیع چربی در بدن و دور کمر نیز به منظور ارزیابی اضافه وزن و چاقی به کار می روند.
مطالعات نشان داده اند که کاهش وزن در بیماران مبتلا به دیابت می تواند به بهبود HbA1c و کاهش چربی های خون (تری گلیسرید و کلسترول) کمک کند.
رژیم غذایی سالم و داشتن فعالیت بدنی منظم و کافی در کاهش وزن و کنترل قند خون در این بیماران موثر است.
فعالیت بدنی و دیابت
فعالیت بدنی حتی بدون کاهش وزن نیز می تواند سبب کنترل قند خون در بیماران مبتلا به دیابت شود. فعالیت بدنی کافی می تواند سبب کاهش متوسط قند خون فرد و کاهش HbA1c شود. همچنین فعالیت بدنی سبب بهبود پاسخ بدن به انسولین، کاهش استرس و علائم افسردگی و نیز بهبود کیفیت زندگی، بهبود کیفیت خواب، کاهش فشارخون، تقویت قلب و بهبود جریان خون، کاهش خطر بیماری های قلبی – عروقی، حفظ انعطاف پذیری مفاصل و تقویت عضلات و استخوان ها می شود.
ورزش های هوازی و مقاومتی هر دو می توانند سبب بهبود قند خون در افراد مبتلا به دیابت شوند. ورزش هوازی شامل پیاده روی، شنا و دوچرخه سواری و ورزش مقاومتی شامل فعالیت هایی است که قدرت عضلات و میزان توده عضلانی را افزایش می دهد. توصیه می شود بیماران مبتلا به دیابت در طول هفته حداقل 150 دقیقه فعالیت بدنی متوسط تا شدید داشته باشند و حداقل دو بار در هفته در ورزش های مقاومتی شرکت کنند. اگر تاکنون فعالیت بدنی زیادی نداشته اید می توانید از مقادیر کم به عنوان مثال حداقل 5 دقیقه در روز شروع کرده و سپس به تدریج میزان فعالیت خود را افزایش دهید. سعی کنید از فعالیت های بدنی متنوع استفاده کنید تا انگیزه شما برای ادامه آن افزایش یابد. اگر می خواهید ورزش حرفه ای انجام دهید، به ویژه اگر انسولین ترزیق می کنید، قبل از شروع آن با پزشک خود مشورت نمایید.
توصیه می شود قبل از شروع فعالیت بدنی قند خون خود را اندازه گیری نمایید. اگر قند خون شما قبل از شروع فعالیت بدنی کمتر از mg/dl 100 است یک میان وعده حاوی 15 گرم کربوهیدرات مصرف کنید تا قند خون شما افزایش یافته و خطر افت قند خون کاهش یابد. این امر به خصوص زمانی که فعالیت بدنی شما بیش از 30 دقیقه طول می کشد حائز اهمیت است. از سوی دیگر قند خون ممکن است در طول یا بعد از ورزش افزایش یابد. بنابراین اگر قبل از شروع فعالیت بدنی قند خون شما بالاتر از mg/dl 240 بود ادرار را از نظر وجود کتون بررسی کنید. اگر آزمایش کتون مثبت شد از انجام فعالیت بدنی خودداری نمایید. اگر قند خون شما بالاتر از mg/dl 300 بود، حتی اگر کتون در ادرار شما وجود نداشت، از ورزش کردن خودداری کنید.
