ید یک ماده مغذی مورد نیاز برای ساخت هورمون های تیروئیدی است که رشد و متابولیسم بدن را کنترل می کند. در کشورهایی مانند انگلستان محصولات لبنی عمده ترین منبع غذایی ید محسوب می شوند اما زرده تخم مرغ و غذاهای دریایی نیز از منابع خوب دیگر به شمار می روند. هورمون های تیروئیدی نقش اساسی در تکامل مغز جنین دارند و تا سه ماهه دوم بارداری سطح هورمون ها بالاست، چون جنین قادر به تولید هورمون های تیروئیدی نیست و برای تأمین آن به مادر وابسته است. اگر مادر دچار کمبود شدید ید و هورمون های تیروئیدی باشد نوزاد وی در معرض خطر عوارض جدی از جمله کاهش IQ و کوتاه قدی قرار خواهد داشت. سایر مطالعات نشان داده اند با کمبود خفیف ید در مادر هوش و توانایی خواندن کودک کاهش می یابد.
در این مطالعه محققین سطح ید ادراری 241 خانم ایرلندی را در طول دوره بارداری اندازه گرفتند. در سه ماهه اول که زمان طلایی تکامل جنین است میانگین غلظت ید ادراری µg/L 72 تعیین شد که کمتر از مقدار توصیه شده µg/L 150 توسط WHO است. اگرچه سطح ید در طول بارداری افزایش یافته بود اما باز هم کمتر از میزان توصیه شده قرار داشت. همچنین نتایج مطالعه نشان داد زنان دریافت کافی ید نداشته و میانگین ید دریافتی آن ها µg/day 133 در روز است، در حالیکه توصیه WHO دریافت µg/day 250 برای خانم های باردار است.
آگاهی خانم ها در مورد اهمیت ید در بارداری نیز سنجیده شد و مشخص شد که 5% زنان اطلاعات کافی در این زمینه داشتند و تنها 10% مطلع بودند که لبنیات منبع مناسب ید است. زنان باردار از خطرات کمبود اسید فولیک و نقایص جنینی آگاهی دارند اما به نظر نمی رسد از اهمیت ید مطلع باشند. 90% زنان شرکت کننده در مطالعه درباره اسید فولیک آگاه بودند اما 5% اطلاعات کافی درباره ید داشتند.
اگرچه سطح ید در کودکان مطالعه کافی بود که احتمالاً بخاطر توانایی تغلیظ ید در شیر مادر است، اما اهمیت کمبود ید در ابتدای بارداری که زمان تکامل مغز و سیستم عصبی جنین است همچنان به قوت خود باقی است.
نکته عملی: سطح کافی ید در ابتدای بارداری منجر به سلامت مغز و سیستم عصبی جنین شده و کمبود آن عوارض جدی به دنبال دارد.
منبع:
Paul McMullan et al. "Iodine nutritional status among pregnant women and their offspring in Northern Ireland (NI)", 2016.
