سوء تغذیه یکی از مهترین علل کوتاه قدی در کودکان در حال رشد است، اما تحقیقات انجام شده بر روی مادران و کودکان مصری نشان داده شده است که مشکل تنها در کمیت غذاها نیست بلکه کفیت غذاها نیز اهمیت دارد.
به نظر می رسد چاقی و سوء تغذیه دو مشکل در دو سر طیف تغذیه هستند اما مطالعه حاضر نشان داده است که 7/6 درصد مادران مصری چاق، کودکان کوتاه قدی دارند. در این مشکل دوسویه با مادران چاق و کودکان کوتاه قد، به نظر نمی رسد که سوء تغذیه ناشی از کمبود غذا وجود داشته باشد.
نتایج این مطالعه نشان می دهد که کودکانی که با شکلات، بیسکوئیت یا شیرینی تغذیه می شوند به احتمال 51% بیشتر مربوط به چنین خانواده هایی هستند در حالیکه کودکان تغذیه شده با میوه و سبزیجات 24% کمتر در این گروه قرار می گیرند. محققین از اطلاعات وزن و قد 25065 مادر و کودک مصری استفاده کردند که طی سالهای 1992، 1995، 2005 و 2008 جمع آوری شده بود.
سوء تغذیه تنها به معنای عدم دریافت غذای کافی نیست، بلکه عدم دسترسی به غذای مناسب را نیز شامل می شود. به نظر می رسد رژیم خانگی پرکالری، با غذاهای پرکربوهیدرات و فقیر از میوه و سبزیجات، تمام مواد مغذی مورد نیاز کودکان در حال رشد را فراهم نمی سازد. کودکانی هستند که علیرغم دریافت کافی مواد غذایی، بخاطر تغذیه از مواد کربوهیدراتی دچار سوء تغذیه می شوند.
سیاست های غذا و تغذیه نبایستی تنها بر کاهش کالری دریافتی توسط مادران یا دریافت کالری کافی در کودکان تمرکز داشته باشند. بهبود تنوع و محتوی تغذیه ای کل رژیم خانوار می تواند هم چاقی مادران و هم کوتاه قدی کودکان را درمان کند در حالیکه در نظر گیری هر یک از این مشکلات به تنهایی به درمان مناسبی منتهی نمی شود.
در گذشته چاقی به عنوان مشکلی در کشورهای ثروتمند و دیده می شد و کوتاه قدی مشکل جوامع فقیر محسوب می شود. دسترسی به غذاهای ارزان، پرکالری در کشورهایی با درآمد متوسط مثل مصر سبب افزایش شیوع چاقی می شود.
نکته عملی: تنها دریافت کالری کافی برای رشد قدی مناسب کودکان کافی نیست بلکه باید یک رژیم غذایی مناسب برای تأمین ریز مغذی های مورد نیاز کودک یا نوجوان تحت نظر متخصص تغذیه تنظیم گردد.
منبع:
Amina Aitsi-Selmi. Households with a Stunted Child and Obese Mother: Trends and Child Feeding Practices in a Middle-Income Country, 1992–2008. Maternal and Child Health Journal, 2014
