شیوع دیابت در سراسر جهان در حال افزایش است. تخمین زده می شود در امریکا 1/29 میلیون نفر به این بیماری مبتلا باشند و پیش بینی می شود که این میزان طی چند دهه آینده 3-2 برابر شود. درصورتیکه این پیش بینی صحیح باشد، تا سال 2050 از هر 5-3 آمریکایی 1 نفر به دیابت مبتلا خواهد شد. در بیماری دیابت کنترل رژیم غذایی یک بخش ضروری برای درمان بیماری است و پیروی از یک رژیم غذایی حاوی سدیم و نمک کم و کاهش کالری دریافتی رایج ترین توصیه تغذیه ای است. رژیم غذایی استاندارد که توسط پزشکان به بیماران مبتلا به دیابت توصیه می شود شامل رژیم غذایی سالم و متعادل و کاهش نمک دریافتی است.
دیابت نوع 2 احتمال ابتلای افراد به مرحله آخر بیماری کلیوی (ESRD) و بیماری قلبی- عروقی (CVD) را افزایش می دهد. افزایش قند خون، فشارخون و چربی های خون عوامل خطر بروز ESRD و CVD هستند.
در جمعیت عمومی پتاسیم در پیشگیری از افزایش فشارخون و سکته مغزی نقش دارد. بااین حال، اثرات آن بر بروز ESRD و CVD به خصوص در افراد دیابتی با عملکرد طبیعی کلیه ها و قلب به خوبی شناخته نشده است. پتاسیم یک ماده معدنی حیاتی برای عملکرد طبیعی تمام سلول ها، بافت ها و اندام های بدن است. پتاسیم، سدیم، کلر، کلسیم و منیزیم از الکترولیت های بدن محسوب می شوند. پتاسیم به هدایت ایمپالس های عصبی، تنظیم ریتم قلب و کنترل انقباض عضلات کمک کرده و در حفظ سلامت استخوان و تعادل مایعات بدن نقش دارد. یکی از وظایف کلیه ها حفظ سطوح طبیعی پتاسیم در بدن است. در مطالعه ای که به تازگی منتشر شده است ارتباط بین پتاسیم رژیم غذایی و عواقب آن در بیماران مبتلا به دیابت بررسی شده است. در این مطالعه 623 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 که هیچ کدام از آن ها از داروهای دیورتیک (مدر) استفاده نمی کردند و به بیماری قلبی- عروقی مبتلا نبودند مورد بررسی قرار گرفتند. این بیماران به طور متوسط به مدت 11 سال مورد پیگیری قرار گرفتند. میزان پتاسیم و سدیم ادرار شرکت کنندگان اندازه گیری شد. مقدار این عناصر در ادرار نشان دهنده میزان مصرف آن ها است. نتایج نشان داد میزان بالاتر پتاسیم در ادرار شرکت کنندگان با کاهش خطر بروز اختلال عملکرد کلیوی و مشکلات قلبی- عروقی مرتبط است. میزان سدیم ادرار با بروز این اختلالات مرتبط نبود. با این حال، از آنجاکه افزایش بیش از حد پتاسیم می تواند برای برخی بیماران مبتلا به دیابت خطرناک باشد، لازم است در این زمینه مطالعات بیشتری انجام شود.
نکته عملی: به بیماران مبتلا به دیابت توصیه می شود از یک رژیم غذایی کم کالری و کم سدیم که حاوی مقدار کافی منابع غذایی غنی از پتاسیم مانند سبزیجات و میوه ها است، پیروی کنند.
منبع:
Shin-ichi Araki, et al. "Urinary potassium excretion and renal and cardiovascular complications in patients with type 2 diabetes and normal renal function". Clinical Journal of the American Society of Nephrology; 2015
