جیوه خطر بروز اسکلروز جانبی آمیوتروفیک را افزایش می دهد.

بیماری لوگهریگ یا اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) یک بیماری نادر عصبی است که در آمریکا سالانه 15-14 هزار نفر به آن مبتلا می شوند.  ALSعمدتاً سلول های عصبی (نورون) مسئول برای حرکات ارادی همچون غذا خوردن و راه رفتن را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری با گذشت زمان تشدید شده و درمانی برای آن وجود ندارد. در ALS نورون های حرکتی که از طریق نخاع با عضلات در ارتباط هستند از بین می روند. 
علائم بیماری با ضعف عضلات شروع شده و سپس به انقباض عضلات و در نهایت از بین رفتن عضلات منتهی می شود. سرانجام اختلال در عملکرد عضلات تنفسی منجر به مرگ می شود. تا به امروز علت دقیق بروز ALS مشخص نشده است. البته برخی عوامل خطر مانند سن و جنسیت احتمالاً موثر هستند. علائم ALS معمولاً در سنین 75-55 سالگی رخ داده و احتمال بروز آن در مردان بیشتر از زنان است. برخی محققان معتقدند ALS در افرادی که در معرض برخی سموم محیطی مانند سرب و آفت کش ها قرار دارند، بیشتر رخ می دهد. در مطالعات قبلی نقش فلزات سنگین در بروز ALS بررسی شده است اما نتایج آن ها متناقض بوده است.
به تازگی محققان ارتباط بین ALS و جیوه در رژیم غذایی را بررسی کرده اند. در این مطالعه دریافت جیوه از طریق ماهی و غذاهای دریایی مورد توجه قرار گرفت. از 518 نفری که در مطالعه شرکت کردند 294 نفر به ALS مبتلا بودند. اطلاعات مربوط به نوع غذاهای دریایی و نوع ماهی که توسط افراد مصرف می شد جمع آوری شد. گونه های مختلف ماهی حاوی مقادیر متفاوتی از جیوه هستند. به عنوان مثال میزان جیوه در کوسه ماهی و اره ماهی از میزان متوسط بالاتر است. سپس نمونه ناخن شست پای افراد گرفته شده و میزان جیوه آن اندازه گیری شد.
نتایج نشان داد در افرادی که به طور مرتب ماهی و غذاهای دریایی مصرف می کنند و دریافت جیوه بالایی دارند احتمال بروز ALS نسبت به کسانی که میزان کمتری جیوه دریافت می کنند، دو برابر بیشتر است.
61 درصد از افراد مبتلا به ALS میزان بالایی جیوه دریافت می کردند. درحالیکه در افراد غیرمبتلا 44 درصد دریافت جیوه بالایی داشتند. همچنین بررسی ناخن افراد نشان داد که بالا بودن میزان جیوه خطر ALS را افزایش می دهد.
نکته عملی: مصرف ماهی و غذاهای دریایی فواید بی شماری برای سلامتی دارد. با این حال، افراد باید در انتخاب نوع ماهی مصرفی دقت داشته باشند. ماهی هایی مانند سالمون و ساردین میزان کمتری جیوه دارند.
منبع:

American Academy of Neurology's 69th Annual Meeting in Boston, MA, 2017.