در طی 10 تا 15 سال گذشته محققین دریافته اند که سنگهای کلیوی چیزی بیش از یک مشکل سیستمیک هستند. درواقع ارتباط این سنگها با چاقی، دیابت، سندرم متابولیک، و بیماری قلبی عروقی نشان داده است که فرایند تشکیل سنگ تنها کلیه ها را درگیر نمیکند. از آنجائیکه شیوع سنگهای کلیوی به شدت افزایش یافته است، به ویژه در زنان، تلاش برای کاهش ریسک تشکیل سنگ کلیوی بیش از قبل حائز اهمیت شده است.
براساس مطالعه ای که به تازگی در مجله JASN به چاپ رسیده است دریافت مقادیر زیادی کالری منجر به افزایش ریسک بروز سنگهای کلیوی شده و در عین حال حتی مقادیر ناچیز فعالیت بدنی می تواند منجر به کاهش این ریسک شود.
محققین به بررسی 84225 زن یائسه که تاریخچه ابتلا به سنگهای کلیوی نداشتند پرداخته و اطلاعاتی مانند دریافت غذایی و فعالیت بدنی آنها را ارزیابی کردند.
پس از تعدیل فاکتورهای متعددی از جمله نمایه توده بدن(BMI)، محققین دریافتند که فعالیت بدنی با کاهش 31 درصدی ریسک سنگهای کلیوی مرتبط شد؛ حتی مقادیر کوچکی از فعالیت بدنی ریسک سنگهای کلیوی را کاهش داد. از آنجاییکه شدت فعالیت بدنی مطرح نیست نیاز به ورزشی با شدت دو ماراتون نمی باشد. در حقیقت زنان ماکسیمم سود را با فعالیت بدنی در حدود 3 ساعت پیاده روی ، 4 ساعت باغبانی سبک، یا یک ساعت دویدن متوسط به دست می آورند. به علاوه نتایج نشان دادند که دریافت بیش از 2200 کالری در روز ریسک ابتلا به سنگهای کلیوی را تا 42% افزایش می دهد. همچنین چاقی نیز ریسک فاکتوری برای تشکیل سنگ بود.
نتایج حاکی از آنند که آگاهی از دریافت کالری، مراقبت از وزن، و تلاش برای داشتن فعالیت بدنی فاکتورهای مهمی در جهت بهبود سلامتی فرد به شمار می روند چراکه رابطه معنادار آن ها با سنگهای کلیوی مشاهده شد.
نکته عملی: غالباً مشاوره تغذیه ای برای بیماران دچار سنگ های کلیوی منحصراً شامل رژیم غذایی، تاکید بر افزایش دریافت مایعات، کلسیم نرمال غذایی، کاهش سدیم دریافتی، پروتئین متوسط و کاهش اگزالات غذایی می شود؛ ولیکن نتایج مطالعه نشان می دهندکه توصیه بر فعالیت بدنی متوسط نیز باییستی بر موارد مشاوره تغذیه ای افزوده شود.
منبع:
Mathew D. Sorensen et al. “Activity, Energy Intake, Obesity, and the Risk of Incident Kidney Stones in Postmenopausal Women” JASN, 2013.
