مروزه خیلی از افراد مبتلا به اضافه وزن و چاقی می توانند وزن خود را کاهش دهند اما اغلب بعد از اتمام دوره رژیم، مجددا دچار افزایش وزن می شوند. می دانیم که کاهش وزن با گرفتن رژیم غذایی محدود از کالری به تنهایی نمی تواند تثبیت وزن را به همراه داشته باشد. این که افراد در رژیم های کاهش وزن شکست می خورند نشان دهنده آن است که علاوه بر محدودیت کالری در یک رژیم غذایی، عوامل جامع تری نیز حائز اهمیت می باشد.
نتایج مطالعات نشان می دهد رژیم های غذایی که با حذف وعده های غذایی و گرسنگی انجام می گیرد نسبت به رژیم هایی که به صورت غذاهای سالم با چگالی انرژی پایین تنظیم می شوند، کمتر موفق بوده اند.
در این مطالعه، افراد جوانی انتخاب و به دو گروه 34 نفری و 51 نفری تقسیم شدند و به طور داوطلبانه کالری دریافتی خود را محدود کردند. با استفاده از الگوی تصویر برداری مغزی، میزان توجه افراد و تحرک نقاط مغزی در مواجهه با غذاهای خوش طعم، غذاهای ناخوشایند و آب بررسی شد. با استفاده از تصاویر حاصل، میزان حساسیت نقاط مختلف مغز در برخورد با غذاهای خوش طعم و ناخوشایند مقایسه شد. در الگوی ثانیه ای، میزان پاسخ های عصبی به مصرف و پیش بینی مصرف میلک شیک شکلاتی و یک محلول بدون طعم و کالری اندازه گیری شد. میزان پاسخ های عصبی به غذاهای خوشایند به طور معنی داری با مدت زمان گرسنگی فرد (بین 3 تا 24 ساعت) ارتباط مستقیم داشت. به این معنا که احتمال دریافت غذاهای خوشایندو پرکالری با افزایش مدت زمان گرسنگی بیشتر می شد.
با توجه به نتایج این بررسی، محدودیت در دریافت غذا، موجب حساسیت مناطق بیشتری از مغز (که مسئول توجه و ارزیابی در انتخاب غذا هستند ) در مواجهه با غذاهای خوش طعم می شود.
نتایج نشان می دهند که محدودیت در دریافت غذا، تمایل به مصرف ماده غذایی و ارزش پاداشی غذا (خصوصا غذاهای با کالری بالا و غذاهای اشتهاآور مانند میلک شیک شکلاتی) را افزایش می دهد که این مسئله باعث می شود افرادی که با رژیم های محدود کاهش وزن بهتری داشته اند، مشکل بیشتری در حفظ محدودیت غذایی داشته باشند. همچنین پرهیز از مصرف مواد غذایی برای مدت طولانی نیز اثر مشابهی دارد و این مسئله موجب می شود زمانی که افراد شروع به خوردن غذا می کنند انتخاب های غذایی غلطی داشته باشند.
نکته عملی: نتایج این مطالعه به طور شفاف و روشنی نشان می دهد که دریافت غذاهای سالم، کم چرب و کم شکر در طول وعده های غذایی منظم نتایج بهتری نسبت به عدم دریافت هیچ کالری در مدت زمان طولانی در روند کاهش وزن دارد و احتمال اختلالات خوردن و چاقی مجدد را کاهش می دهد.
منبع:
NeuroImage, Volume 67, 15 February 2013, Pages 322–330
