دکتر حمیدرضا فرشچی
خیلی از ما بارها تصمیم به شروع رژیم غذایی داشته ایم ولی در عمل ناموفق و یا پس از چند روز آن را فراموش کرده ایم. علت آن شاید این باشد که خوردن یک لذت خداداد است که با آمدن رژیم غذایی شما با آن لذت خداحافظی می کنید. بر همین اساس اهمیتی ندارد که شما چه تعریفی داشته باشید، رژیم گرفتن یک لغت زشت است. این طعم فقدان و سختی گرسنگی در اذهان خیلی از افراد چاق را به دنبال دارد. برای غلبه بر این درد شما به یک برنامه احتیاج دارید. نکات ذیل شما را در شروع بهتر برای عملی شدن رژیم کمک می نماید.
1. اهداف کاهش وزن خود را منطقی انتخاب نمایید.
خیلی از اوقات کسانی که دچار افزایش وزن هستند در تعیین وزن مطلوب خود و میزان کاهش وزنی که باید داشته باشند، دچار اشکال هستند. مثلا فردی را در نظر بگیرید که بر اساس شرایط بدنی و سن خود 5 کیلو افزایش وزن دارد و آرزوی کاهش وزن 20 کیلو گرمی را با مقایسه دوران قبل از ازدواج خود در سر می پروراند. اگر دچار افزایش وزن شدید هستید به هدف آخر خود فکر نکنید بلکه با کاهش مداوم وزن و با برنامه می توانید این راه را بدون عارضه طی نمایید. توصیه اکید برای شما که دچار چاقی هستید آنست که در برنامه ریزی برای کاهش وزن خود از متخصصین تغذیه کمک بگیرید. چرا که دانستن وزن مطلوب و کالری مواد غذایی برای کاهش وزن به تنهایی موثر نخواهد بود.
اما چنانچه فقط کمی دچار اضافه وزن هستید آن موقع شما می توانید با دانستن کالری مواد غذایی و با کنترل اندازه سهم غذایی می توانید کالری دریافتی را کاهش داده و به وزن مطلوب خود برسید. در این مورد هم خیلی از مراجع علمی توصیه می نمایند برای اینکه سهم واحد صحیح را یاد بگیرید با یک متخصص تغذیه مشاوره نمایید.
در برقراری تعادل انرژی توجه به ورزش و فعالیت بدنی نیز دارای اهمیت ویژه می باشد. افزایش فعالیت بدنی ضرورتاً به معنی پیوستن به یک باشگاه ورزشی نیست. پیاده روی و یا حتی استفاده از تردمیل که در هنگام تماشای تلویزیون بر روی آن رفته و قدم بزنید، نیز در سوزاندن انرژی کمک کننده خواهد بود. با این حال قبل از شروع یک رژیم جدید یا برنامه کاهش وزن، به یاد داشته باشید که با پزشکتان مشورت کنید.
2. شخصیت و روحیه خود را در هنگام رژیم کاهش وزن نادیده نگیرید.
مطالعات گذشته نشان داده اند که شخصیت ما در گرایشهای غذایی ما نقش اساسی دارد. تمایلات خود را بشناسید و برنامه خود را برای غلبه بر گرایشات ذاتی بارور طرح ریزی کنید.
شاید شما بر اساس انگیزه آنی تصمیم می گیرید، همانطور که یک دفعه تصمیم به رژیم می گیرید همانطور هم با دیدن یک شیرینی در یخچال، وسوسه های خوردن آن شیرینی شما را رها نخواهند کرد تا آن که آن را تمام نمایید. جالب آن که بعد از خوردن آن تازه احساس گناه سراغ شما می آید که البته آن هم دیری نمی پاید. اگر چنین تیپ شخصیتی داربد سعی کنید مواد غذایی وسوسه کننده را از خانه دور بریزید. علاوه بر آن که حداقل در مراحل اولیه مشخصا شما به یک کنترل کننده رژیم نیاز دارید تا این وسوسه ها را از شما دور کند. کمکهای مشاوره ای و رفتاردرمانی توسط متخصص تغذیه نیز می تواند در کنترل این وسوسه ها شما را یاری نماید.
شاید شما فراموشکار و بی توجه هستید به همین دلیل در برابر تلویزیون و یا در هنگام گپ های دوستانه غذای قابل توجهی را می خورید و وقتی از شما می پرسند که چه مواد غذایی در طی روز دریافت کرده اید حدس شما با واقعیت تفاوت فاحشی دارد. لذا چنانچه مایلید سهم غذایی را کنترل کنید باید از خوردن در چنین موقعیت هایی دوری کنید.
شاید شما شخصیتی مضطرب و پراسترس دارید. در این صورت باید اذعان داشت که در صورت داشتن شخصیت پراضطراب، احتمالا مشکلات بیشتری خواهید داشت. آنهایی که دلواپس، عصبی یا افسرده اند معمولا برای داشتن احساس بهتر غذا می خورند و اطرافیان شان نیز برای آن که روحیه آن بهتر باشد به آنها برای پرخوریشان تذکری نمی دهند. در این صورت نیز مشاوره های رفتاری با متخصصین شما را درکنترل اضطراب کمک خواهد نمود.
اگر شخصیتی سرسخت و استوار دارید خوبست که بدانید شخصیت های مطمئن کاهش وزن سختی نخواهند داشت و می توانند برای کاهش وزن خود نیز برنامه ای عملی را اجرا نمایند، اگر همان استوار بودن را در این وجه از زندگی نیز به کار بندند، چرا که بنا بر نظر متخصصین "اگر شما هدایتگر نفس خود، برنامه ریز و دارای استقامت زیاد هستید، لحظات آسانتری را در کنترل رژیم غذایی خواهید داشت."
اما در آنان که شخصیتی اجتماعی دارند کنترل رژیم غذایی میسر خواهد بود اگر حضور در جمعهای دوستانه و خانوادگی تمرکز آنان را در کنترل رزیم غذایی مختل ننماید. شما می توانید بهتر از دیگران دریافت غذایی خود را کنترل کنید منوط به آن که در هنگام گپ های دوستانه مدام به خوردن مشغول نباشید و یا از میزان غذای مصرفی در حضور جمع بی توجه نباشید.
3. ورزش و رژیم را با هم همراه نمایید.
خیلی از مبتلایان به چاقی در هنگامی که تصمیم به رژیم کاهش وزن دارند می پرسند که از بین رژیم غذایی و ورزش کدام مهم تر است. جواب اکثر متخصصین آنست که شما برای داشتن کاهش وزن پایدار باید رژیم و ورزش را همزمان داشته باشید، چراکه رژیم به تنهایی خسته کننده و امکان استفاده از غذاهای لذیذ را به شدت محدود می نماید. ورزش نیز به تنهایی برای سوزاندن انرژی مازاد مصرفی زمان طولانی از وقت روزانه شما را می گیرد که در طولانی مدت ناممکن می نماید.
4. یک تعهد راسخ برای کاهش وزن ایجاد کنید.
برای موفق شدن، دانستن اینکه چرا می خواهید وزنتان را کاهش دهید، کمک می کند. بنابراین قبل اینکه یک برنامه کاهش وزن را شروع کنید، از خودتان بپرسید:
* آیا برای انجام این کار آماده ام؟
* آیا انگیزه من درونی است؟
* آیا می توانم با شکست های گه گاه یا عدم پیشرفت کنار بیایم؟
* آیا می توانم به طور کامل بر کاهش وزن تمرکز کنم؟ (بعنوان مثال اگر شما در حال تغییر شغل یا حواس پرتی های دیگر هستید، بهتر است که این مسائل را حل کرده و سپس بر تلاش برای کاهش وزنتان تمرکز کنید).
در نهایت آنچه شما باید قبل از شروع رژیم کاهش وزن مطمئن شوید آنست که شما به خاطرخودتان متعهد به کاهش وزن شده اید نه به علت آنکه فرد دیگری شما را مجبور به انجام آن کرده است. در این صورت شما خواهید توانست تعهدی که به خود داده اید را پاس داشته و در ماراتن کاهش وزن موفق باشید و از زندگی خود و نیز کاهش وزنتان لذت ببرید.
