الگوی تغذیه سالم از هرم غذایی تا دیگر معیارهای غذایی گسترده شده و می تواند برای والدین بسیار گیج کننده باشد. لذا هیچ جای تعجبی وجود ندارد اگر والدین نیازمند رهنمودهایی برای درک بهتر مفهوم تغذیه سالم باشند. خبر خوش برای شما این است که بدانید که برای پرورش کودکان سالم نیاز به تحصیلات دانشگاهی در زمینه تغذیه ندارید و تنها با پیروی از برخی الگوهای غذایی می توانید کودکانتان را به تغذیه سالم و حفظ وزنی مناسب تشویق کنید.
در اینجا 10 قانون کلیدی تغذیه، که در زندگی روزمره قابل اجراست، به شما ارائه می گردد:
- والدین می بایست منابع غذایی در دسترس کودکان را کنترل کنند: می بایست خودتان در مورد غذاهایی که خریداری می کنید و در منزل به کودکانتان ارائه می کنید تصمیم بگیرید و اجازه ندهید کودکان نظرشان را به شما تحمیل کنند. اگر چه کودکان اغلب برای خرید غذاهایی که ارزش غذایی کمتری دارند اصرار می کنند، ولی والدین هستند که باید مسئولیت انتخاب غذاهایی که به طور منظم در منزل ذخیره می کنند را به عهده بگیرند. اگر خوراکی ای که کودکتان بدان علاقه دارد کاملا مغذی نیست می توانید برای یکبار (و یا به ندرت) آن خوراکی را برایش بخرید تا او احساس ممنوعیت و محرومیت شدید نکند.
- کودکان شما از بین غذاهایی که به آنها ارائه می کنید، غذایی مورد علاقه خود را انتخاب می کنند: به هرحال کودکان هم می بایست نظر خودشان را بگویند. به کودکانتان اجازه دهید که خودشان از بین گزینه هایی که به آنها ارائه می کنید غذایی را انتخاب کرده و میزان آن را تعیین کنند. اگر چه ظاهرا ممکن است چنین به نظر برسد که آزادی زیادی را به کودک می دهید ولی اگر شما از قانون اول پیروی کرده باشید (یعنی تنها غذاهای سالم را خریده باشید)، پس کودک شما نیز تنها از بین همان غذاهای سالم اجازه انتخاب خواهد داشت.
- این تفکر غلط را که کودک باید تمام محتویات ظرف غذایش را بخورد و ظرف غذا خالی گردد، از ذهنتان دور کنید. اجازه دهید که هر زمان که کودکتان حس کرد به اندازه کافی خورده است، غذا خوردن را ترک کند. اغلب والدین با این عقیده که کودک باید تمام محتویات ظرف غذایش را بخورد فرزندانشان را بزرگ می کنند در حالی که این کار باعث می شود تا کودکان نتوانند در هنگام سیر شدن به ندای سیری بدنشان پاسخ دهند و یاد نمی گیرند که در هنگام سیر شدن باید دست از غذا بکشند و در نتیجه ممکن است در طی زمان کودکان مستعد به پرخوری و اضافه وزن گردند. پس اگر کودکان به احساس سیری شان توجه کنند و به آن پاسخ دهند کمتراحتمال دارد که به پرخوری مبتلا گردند.
- آموزش تغذیه سالم به کودکان را از سنین کم شروع کنید: ذائقه های غذایی به سرعت در کودکان شکل می گیرند و لذا از ابتدا، غذاهای متنوع را به کودک ارائه دهید . شکل گرفتن دوست داشتن و یا دوست نداشتن غذاها حتی ممکن است از سنین شیرخوارگی شروع گردد. ممکن است لازم باشد که یک غذای جدید را برای چندین بار به کودک ارائه کنید و پافشاری کنید تا سرانجام کودک آن را بپذیرد. کودک را هرگز مجبور به خوردن غذایی نکنید.
- لیست غذایی کودکتان را بازنویسی کنید: چه کسی گفته که کودکان تنها مایلند که پیتزا و ساندویچ ها و ماکارونی و پنیر و... را بخورند؟ وقتی با کودکانتان به خارج از منزل می روید به آنها اجازه دهید تا غذاهای جدیدی را نیز امتحان کند، ممکن است از مشاهده تمایل فرزندتان به تجربه کردن غذاهای جدید شگفت زده گردید. می توانید با اجازه دادن مصرف مقادیر کمی از غذایی که سفارش داده اید و یا سفارش یک پیش غذا برای کودک خردسال، او را با غذاهای جدیدتر آشناکنید.
- حساب محتوای کالری نوشیدنی های مصرفی کودکتان را داشته باشید: نوشابه ها و آبمیوه های صنعتی شیرین معمولا کالری اضافه دارند. آب و شیر از بهترین نوشیدنی ها برای کودکان هستند. آبمیوه طبیعی (با درجه خلوص 100%) نیز یک نوشیدنی خوب برای کودکان به شمار می آید ولی کودکان به مقادیر زیاد از آبمیوه نیاز ندارند و مصرف یک لیوان آبمیوه در روز برای یک کودک پیش دبستانی کافی است.
- شیرینی جات را در جایگاه خودشان قرار دهید: هر از چندگاه مصرف شیرنی جات برای کودکان مناسب است ولی نباید انگیزه اصلی کودک از خوردن غذا یا شام به خاطر دسر های شیرین همراه غذا باشد. اگر دسر های شیرین انگیزه ای برای خوردن شام گردند در این صورت کودک مصرف کیک و شیرنی جات را به مصرف سبزی و سالاد در کنار غذا ترجیح می دهد. سعی کنید در مورد غذاها بیطرف باقی بمانید و نسبت به دسرهای شیرین علاقه نشان ندهید.
- از غذا به عنوان راهی برای ابراز علاقه به کودکان استفاده نکنید: سعی کنید به جای ارائه خوراکی های خوش طعم، از راه های بهتر دیگری برای گفتن دوستت دارم و ابراز علاقه به کودکتان استفاده کنید. وقتی از غذا به عنوان جایزه و راهی برای ابراز توجه به کودک استفاده گردد در این صورت ممکن است منشاء بروز این رفتار غلط در کودک گردد که کودک از غذا و خوراکی به عنوان راهی برای مقابله با استرس و دیگر احساساتش استفاده کند و غذا را به عنوان وسیله ای برای ایجاد احساس خوب بشناسد. سعی کنید به جای غذا، از نوازش و در آغوش گرفتن و توجه کردن به احساسات کودک و... برای نشان دادن علاقه تان استفاده کنید.
- کودکان از شما تقلید می کنند و شما الگوی فرزندانتان هستید: سعی کنید یک الگوی غذایی خوب برای فرزندتان باشید و تغذیه سالمی داشته باشید. وقتی در حال آموزش عادات رفتاری صحیح به فرزندتان هستید سعی کنید تا حد امکان خودتان نیز بهترین نمونه از آن رفتارهای غذایی صحیح باشید. برای مثال میان وعده های سالم انتخاب کنید، سر سفره غذایتان را صرف کنید، نظم وعده های غذایی تان را حفظ کنید و هیچ وعده غذایی ای را حذف نکنید و...
- مدت زمان استفاده از تلویزیون و کامپیوتر را محدود کنید: با محدود کردن مدت زمان تماشای تلویزیون و کامپیوتر به نوعی از مصرف میان وعده های فراوان نیز اجتناب می کنید و مشوق کودکتان در افزایش فعالیت بدنی باشید. همچنین بررسی ها نشان داده اند که درصد چربی بدنی در کودکانی که زمان تماشای تلویزیون را محدود کرده اند کاهش یافته است. وقتی زمان تماشای تلویزیون و کامپیوتر در کودکان محدود گردد در نتیجه آنها تفریحات فعال تری را می یابند . محدود کردن زمان تماشای تلویزیون به این معنا است که زمان بیشتری برای فعالیت و جنب و جوش در کنار یکدیگر خواهید داشت.
