اسیدهای چرب کوتاه زنجیر که شامل استات، پروپیونات و بوتیرات است، توسط باکتری های موجود در روده و از تخمیر فیبرهای نامحلول مواد غذایی گیاهی تولید می شوند. اسیدهای چرب کوتاه زنجیر با اثرات تقویت کننده ی سلامتی از جمله کاهش خطر بیماری های التهابی، دیابت و بیماری های قلبی- عروقی در ارتباط هستند.
محققان ایتالیایی در مطالعه ای که به صورت آنلاین در مجله ی journal Gut منتشر شده است، دریافتند که مصرف غذاهای غنی از فیبر مانند میوه ها، سبزیجات و حبوبات – که در رژیم مدیترانه ای معمول است – با افزایش سطح اسیدهای چرب کوتاه زنجیر که تقویت کننده ی سلامتی هستند، در ارتباط می باشند.
محققان در یک مطالعه ی مقطعی اطلاعات یک هفته ای مربوط به رژیم غذایی روزانه ی 153 فرد بزرگسال ایتالیایی که یا همه چیزخوار (51 نفر) و یا گیاهخوار (51 نفر) و یا گیاهخوار مطلق (51 نفر) بودند را جمع آوری کردند. محققان همچنین میزان باکتری های روده ای و متابولیت های موجود در نمونه های مدفوع و ادرار افراد را مورد بررسی قرار دادند.
اکثر گیاهخواران مطلق (88%)، دو سوم گیاهخواران (65%) و حدود یک سوم همه چیزخواران (30%)، عمدتاً به طور مداوم رژیم غذایی مدیترانه ای دارند. مطالعه حاضر الگوهای میکروبی متفاوتی را بر اساس دریافت رژیمی معمول نشان داد. سطح بالاتر اسیدهای چرب کوتاه زنجیر در گیاهخواران مطلق، گیاهخواران و کسانی که به طور مداوم رژیم مدیترانه ای داشتند دیده شد. همچنین سطح اسیدهای چرب کوتاه زنجیر صرف نظر از نوع رژیمی که به طور معمول خورده می شد، ارتباط قوی با میزان میوه ها، سبزیجات، حبوبات و فیبر مصرفی داشت. از سوی دیگر، سطح تری متیل آمین اکسید (TMAO) – ترکیبی که با بیماری های قلبی - عروقی در ارتباط است – در نمونه ی ادرار گیاهخواران و گیاهخواران مطلق نسبت به همه چیزخواران به طور معنی داری پایین تر بود. آنالیزها نشان داد که در همه چیزخواران هرچه میزان پیروی از رژیم مدیترانه ای بیشتر بود، سطح TMAO در نمونه ی ادرارشان پایین تر بود. سطح TMAO با شیوع میکروب های مرتبط با دریافت چربی و پروتئین های حیوانی در ارتباط بود.
محققان مطالعه به این نکته اشاره کردند که سطح اسیدهای چرب کوتاه زنجیر به طور طبیعی می تواند به علت تفاوت های سن و جنس متفاوت باشد و مطالعه ی آنها نمی تواند هیچ ارتباط علیتی را نشان دهد. اما با این وجود آنها بیان کردند که به نظر می رسد که رژیم مدیترانه ای با تولید اسیدهای چرب کوتاه زنجیر ارتقا دهنده ی سلامتی در ارتباط است.
نکته عملی: توصیه می گردد افراد جهت افزایش تولید اسیدهای چرب کوتاه زنجیر و بهره مندی از اثرات سلامتی بخش آنها، رژیم غذایی خود را تا حد امکان به رژیم غذایی مدیترانه ای که حاوی دریافت مقادیر بالای میوه ها، سبزیجات، حبوبات، مغزها و غلات کامل است نزدیک نمایند.
منبع :
Francesca De Filippis, High-level adherence to a Mediterranean diet beneficially impacts the gut microbiota and associated metabolome, BMJ, September 29, 2015
