گرگرفتگی وتعریق شبانه از اولین علائم یائسگی است که با احساس گرم شدن ناگهانی وشدید همراه است ومعمولا 4تا5 دقیقه طول می کشد .گاهی این احساس با تعریق ودرانتها با احساس سرما همراه است. گرگرفتگی به علت کاهش و قطع هورمون استروژن ایجاد می شود ومعمولا درطول شب بیش از روزاتفاق می افتد و ممکن است موجب اختلال در خواب شبانه شود. هورمون درمانی یکی ار راههای شناخته شده موثر در گرگرفتگی است. اما از آنجا که داروها با احتمال ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، سکته مغزی و سرطان پستان در زنان در ارتباطند، محققان و زنان در جستجوی راهی جایگزین برای دارودرمانی اند.
مطالعه ای جدید از استرالیا نشان داده است که زنانی که در رژیم غذایی خود به میزان زیاد از سبزیجات، میوه ها و غلات و در واقع رژیمی نزدیک به رژیم غذایی مدیترانه ای که غنی از سبزیجات، میوه ها، غلات، مغز ها و روغن زیتون است، استفاده می کنند در دوران یائسگی کمتر دچار گرگرفتگی و تعریق شبانه می شوند. یافته های حاصل از این مطالعه در آوریل 2013 در American Journal of Clinical Nutrition منتشر شده است.
محققان 6000 زن 50 تا 55 ساله را که به طور طبیعی وارد دوران یائسگی شده بودند را به مدت 9 سال از نظر مصرف انواع مواد غذایی و تکرر مصرف آنها و شرایط استعمال دخانیات، نوشیدنی ها و ورزش مورد مطالعه قرار دادند.
در ابتدای مطالعه، 58% شرکت کنندگان علائم گرگرفتگی یا تعریق شبانه و یا هر دو را گزارش کرده بودند. در آن زمان و در طول 9 سال بعدی، زنانی که بیشتر میوه می خوردند و رژیم غذایی شان را نزدیک به رژیم مدیترانه ای انتخاب کرده بودند و از موادی مثل سیر، سالاد سبزیجات و پاستا استفاده می کردند، گرگرفتگی کمتری را گزارش کردند.
طی این مطالعه محققان دریافتند کسانی که به میزان زیادی توت فرنگی، آناناس و خربزه می خورند و رژیم شان نزدیک به رژیم مدیترانه ای است، حدود 20 % کمتر دچار علائم گرگرفتگی و تعریق شبانه می شوند. همینطور زنان یائسه که در رژیم شان شکر، قند و چربی زیادی دارند 23% بیشتر این علائم آزاردهنده را تجربه می نمایند.
این مطالعه نمی تواند گفته تحقیقات دیگر مبنی بر تاثیر غذاهای خاص بر گرگرفتگی را ثابت کند. همچنین اطلاعاتی از نحوه اثر بیولوژیکی این نوع مواد غذایی در دسترس نیست. ممکن است رژیم های کم چربی و پرفیبر به پایدار نمودن سطوح استروژن و تسکین گرگرفتگی و تعرق شبانه کمک کنند. پیروی از رژیم غذایی مدیترانه ای ممکن است باعث شود که قند خون در محدوده بهینه باقی بماند که این موضوع نیز می تواند به کاهش علائم یائسگی در زنان کمک کند. البته هنوز اطلاعات در این زمینه آنقدر کامل نیست که بتوان توصیه های جامعی در ارتباط با رژیم غذایی برای تسکین علائم یائسگی ارائه داد.
برای شروع کاری سالم نیاز نیست که حتما مکانیسم اثر آنرا بدانیم. به خاطر تمام تغییرات –چه فیزیکی و چه روانشناختی- که در دوره یائسگی رخ می دهد بهتر است زنان به فکر بهبود عادات غذایی و وضعیت کلی سلامت خود باشند. بنابراین گنجاندن مواد غذایی سالم مانند میوه ها، سبزیجات، مغزها، روغن زیتون، غلات سبوس دار و محدود نمودن مواد غذایی چرب و قندهای ساده می تواند برای زنان در سنین یائسگی مفید واقع شود.
واژگان کلیدی: گرگرفتگی، یائسگی، رژیم مدیترانه ای، میوه ها و سبزیجات
منبع:
Gerrie-Cor M Herber-Gast etal,”Fruit, Mediterranean-style, and high-fat and -sugar diets are associated with the risk of night sweats and hot flushes in midlife: results from a prospective cohort study”, American Journal of Clinical Nutrition,2013
